Skip to main content
Top
Gepubliceerd in:

01-12-2012

Theater als contactmethode in de psychogeriatrische zorg: effecten op gedrag, stemming en kwaliteit van leven van mensen met dementie

Auteurs: A.M. van Dijk, J.C.M. van Weert, Prof. dr. R.M. Dröes

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie | Uitgave 6/2012

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Achtergrond:

Recent deed een nieuwe communicatiemethode zijn intrede in de intramurale dementiezorg. Deze zogenoemde Veder Methode, ontwikkeld door acteurs met ervaring in de zorg, combineert bestaande bewezen effectieve communicatiemethoden, zoals reminiscentie, met theatrale prikkels, zoals zang en poëzie. De methode wordt toegepast in theatervoorstellingen en huiskamervoorstellingen. In dit exploratieve onderzoek werd de meerwaarde van een huiskamervoorstelling volgens de Veder Methode ten opzichte van een gewone reminiscentiegroepsactiviteit onderzocht.

Methode:

In een quasi-experimentele onderzoeksopzet werden drie groepen verpleeghuisbewoners met dementie vergeleken: experimentele groep 1 (E1; N=64) nam deel aan een huiskamervoorstelling uitgevoerd door getrainde zorgverleners; experimentele groep 2 (E2; N=31) bezocht een ‘huiskamervoorstelling’ door professionele acteurs; een controlegroep (C1; N=52) ontving een reminiscentiegroepsactiviteit. Gedrag, stemming en aspecten van kwaliteit van leven werden voor (T1), tijdens (T2) en na de interventie (T3) gemeten met gestandaardiseerde observatielijsten. Resultaten: Tijdens en na de interventie werden positieve effecten op gedrag (o.m. lachen, herinneringen ophalen), stemming (o.m. vrolijk/ tevreden) en kwaliteit van leven (o.m. sociale betrokkenheid en zich thuisvoelen) gevonden bij groep E2.

Conclusie:

Een huiskamervoorstelling volgens de Veder Methode heeft, indien zij wordt uitgevoerd door professionele acteurs, een positievere uitwerking op verpleeghuisbewoners met dementie dan een gewone reminiscentie-groepsactiviteit.
Literatuur
go back to reference Woods B, Spector A, Jones C, Orrell M, Davies S. Reminiscence therapy for dementia. Cochrane Database Syst Rev 2005;(2):CD001120. Woods B, Spector A, Jones C, Orrell M, Davies S. Reminiscence therapy for dementia. Cochrane Database Syst Rev 2005;(2):CD001120.
go back to reference Bandler R, Grinder J. The Structure of Magic I: a book about language and therapy. Palo Alto, California: Science and Behaviour Books, Inc;1975. Bandler R, Grinder J. The Structure of Magic I: a book about language and therapy. Palo Alto, California: Science and Behaviour Books, Inc;1975.
go back to reference van der Kooij CH, Dröes RM, de LJ, Ettema TP, Cools H, van Tilburg W. The implementation of integrated emotion-oriented care; did it actually change the attitude, skills and time spending of trained caregivers? Dementia: The International Journal of Social Research and Practice 2012;in press, published online 16 March 2012. van der Kooij CH, Dröes RM, de LJ, Ettema TP, Cools H, van Tilburg W. The implementation of integrated emotion-oriented care; did it actually change the attitude, skills and time spending of trained caregivers? Dementia: The International Journal of Social Research and Practice 2012;in press, published online 16 March 2012.
go back to reference Dröes RM, Van Mierlo LD, Van der Roest HG, Meiland FJ. Focus and effectiveness of psychosocial interventions for people with dementia in institutional care settings from the perspective of coping with the disease. Nonpharmacological therapies in dementia 2010;1(2):139-61. Dröes RM, Van Mierlo LD, Van der Roest HG, Meiland FJ. Focus and effectiveness of psychosocial interventions for people with dementia in institutional care settings from the perspective of coping with the disease. Nonpharmacological therapies in dementia 2010;1(2):139-61.
go back to reference Finnema E, Dröes RM, Ribbe M, vanTW.A review of psychosocial models in psychogeriatrics: implications for care and research. Alzheimer Dis Assoc Disord 2000 Apr;14(2):68-80.PubMedCrossRef Finnema E, Dröes RM, Ribbe M, vanTW.A review of psychosocial models in psychogeriatrics: implications for care and research. Alzheimer Dis Assoc Disord 2000 Apr;14(2):68-80.PubMedCrossRef
go back to reference Van Mierlo LD, Van der Roest HG, Meiland FJ, Dröes RM. Personalized dementia care: proven effectiveness of psychosocial interventions in subgroups. Ageing Res Rev 2010 Apr;9(2):163-83.PubMedCrossRef Van Mierlo LD, Van der Roest HG, Meiland FJ, Dröes RM. Personalized dementia care: proven effectiveness of psychosocial interventions in subgroups. Ageing Res Rev 2010 Apr;9(2):163-83.PubMedCrossRef
go back to reference Aldridge D. The body, its politics, posture and poetics. The Arts in Psychotherapy 1996;23(2):105-12.CrossRef Aldridge D. The body, its politics, posture and poetics. The Arts in Psychotherapy 1996;23(2):105-12.CrossRef
go back to reference Sandel SL, Johnson DR.Waiting at the gate. Creativity and hope in the nursing home. New York: The Haworth Press; 1987. Sandel SL, Johnson DR.Waiting at the gate. Creativity and hope in the nursing home. New York: The Haworth Press; 1987.
go back to reference FolsteinMF, Folstein SE, McHugh PR. ″Minimental state″.A practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician. J Psychiatr Res 1975 Nov;12(3):189-98.PubMedCrossRef FolsteinMF, Folstein SE, McHugh PR. ″Minimental state″.A practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician. J Psychiatr Res 1975 Nov;12(3):189-98.PubMedCrossRef
go back to reference Reisberg B, Doody R, Stoffler A, Schmitt F, Ferris S, Mobius HJ. Memantine in moderate-tosevere Alzheimer’s disease.N Engl J Med 2003 Apr 3;348(14):1333-41.CrossRef Reisberg B, Doody R, Stoffler A, Schmitt F, Ferris S, Mobius HJ. Memantine in moderate-tosevere Alzheimer’s disease.N Engl J Med 2003 Apr 3;348(14):1333-41.CrossRef
go back to reference Ettema TP, Dröes RM, de LJ, Mellenbergh GJ, Ribbe MW.QUALIDEM: development and evaluation of a dementia specific quality of life instrument. Scalability, reliability and internal structure. Int J Geriatr Psychiatry 2007 Jun;22(6):549-56.CrossRef Ettema TP, Dröes RM, de LJ, Mellenbergh GJ, Ribbe MW.QUALIDEM: development and evaluation of a dementia specific quality of life instrument. Scalability, reliability and internal structure. Int J Geriatr Psychiatry 2007 Jun;22(6):549-56.CrossRef
go back to reference Ettema TP, Dröes RM, de LJ, Mellenbergh GJ, Ribbe MW.QUALIDEM: development and evaluation of a dementia specific quality of life instrument--validation. Int J Geriatr Psychiatry 2007 May;22(5):424-30.PubMedCrossRef Ettema TP, Dröes RM, de LJ, Mellenbergh GJ, Ribbe MW.QUALIDEM: development and evaluation of a dementia specific quality of life instrument--validation. Int J Geriatr Psychiatry 2007 May;22(5):424-30.PubMedCrossRef
go back to reference vanWeert JC, van Dulmen AM, Spreeuwenberg PM, RibbeMW, Bensing JM. Behavioral and mood effects of snoezelen integrated into 24-hour dementia care. JAm Geriatr Soc 2005Jan;53(1):24-33.CrossRef vanWeert JC, van Dulmen AM, Spreeuwenberg PM, RibbeMW, Bensing JM. Behavioral and mood effects of snoezelen integrated into 24-hour dementia care. JAm Geriatr Soc 2005Jan;53(1):24-33.CrossRef
go back to reference Baker R, Dowling Z. INTERACT. Bournemouth, UK: Dorset Healthcare NHS Trust;1995. Baker R, Dowling Z. INTERACT. Bournemouth, UK: Dorset Healthcare NHS Trust;1995.
go back to reference Volicer L, Camberg L, Hurley AC, Ashley J, Woods P, OoiWL, et al. Dimensions of decreased psychological well-being in advanced dementia. Alzheimer Dis Assoc Disord 1999Oct;13(4):192-201.PubMedCrossRef Volicer L, Camberg L, Hurley AC, Ashley J, Woods P, OoiWL, et al. Dimensions of decreased psychological well-being in advanced dementia. Alzheimer Dis Assoc Disord 1999Oct;13(4):192-201.PubMedCrossRef
go back to reference Beavis D, Simpson S, Graham I.A literature review of dementia care mapping: methodological considerations and efficacy. J Psychiatr Ment Health Nurs 2002 Dec;9(6):725-36.PubMedCrossRef Beavis D, Simpson S, Graham I.A literature review of dementia care mapping: methodological considerations and efficacy. J Psychiatr Ment Health Nurs 2002 Dec;9(6):725-36.PubMedCrossRef
go back to reference van der Zee KI, Sanderman R. Het meten van de gezondheidstoestand met de RAND-36: een handleiding. Groningen: Noordelijk Centrum voor Gezondheidsvraagstukken; 1993. van der Zee KI, Sanderman R. Het meten van de gezondheidstoestand met de RAND-36: een handleiding. Groningen: Noordelijk Centrum voor Gezondheidsvraagstukken; 1993.
go back to reference Tol F, van Weert JCM, Hermanns SST, Dröes RM. De Veder Methode; Een nieuwe methode van communiceren tussen zorgverleners en mensen met geheugenproblemen in verpleeghuizen. In: van Dijk AM, van Weert JCM, Dröes RM, editors. Evaluatie van de Veder Methode; theater als contactmethode in de psychogeriatrische zorg. 1 ed. 2011. Tol F, van Weert JCM, Hermanns SST, Dröes RM. De Veder Methode; Een nieuwe methode van communiceren tussen zorgverleners en mensen met geheugenproblemen in verpleeghuizen. In: van Dijk AM, van Weert JCM, Dröes RM, editors. Evaluatie van de Veder Methode; theater als contactmethode in de psychogeriatrische zorg. 1 ed. 2011.
go back to reference Barendsen I, BoonstraW. Terug naar Toen. 2 ed. Baarn: HB Uitgevers; 2008. Barendsen I, BoonstraW. Terug naar Toen. 2 ed. Baarn: HB Uitgevers; 2008.
go back to reference Altman DG. Practical Statistics for Medical Research. London: Chapman & Hall; 2012. Altman DG. Practical Statistics for Medical Research. London: Chapman & Hall; 2012.
go back to reference Ford S, Fallowfield L, Lewis S. Doctor-patient interactions in oncology. Soc Sci Med 1996 Jun;42(11):1511-9.PubMedCrossRef Ford S, Fallowfield L, Lewis S. Doctor-patient interactions in oncology. Soc Sci Med 1996 Jun;42(11):1511-9.PubMedCrossRef
go back to reference Cohen J. Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates; 1988. Cohen J. Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates; 1988.
go back to reference Tabourne CE. The effects of a life review program on disorientation, social interaction and self-esteem of nursing home residents. Int J Aging Hum Dev 1995;41(3):251-66.PubMedCrossRef Tabourne CE. The effects of a life review program on disorientation, social interaction and self-esteem of nursing home residents. Int J Aging Hum Dev 1995;41(3):251-66.PubMedCrossRef
go back to reference vanWeert JC, Janssen BM, van Dulmen AM, Spreeuwenberg PM, Bensing JM, RibbeMW.Nursing assistants’ behaviour during morning care: effects of the implementation of snoezelen, integrated in 24-hour dementia care. J Adv Nurs 2006 Mar;53(6):656-68.PubMedCrossRef vanWeert JC, Janssen BM, van Dulmen AM, Spreeuwenberg PM, Bensing JM, RibbeMW.Nursing assistants’ behaviour during morning care: effects of the implementation of snoezelen, integrated in 24-hour dementia care. J Adv Nurs 2006 Mar;53(6):656-68.PubMedCrossRef
go back to reference Diesfeldt HF, Diesfeldt-Groenendijk H. Improving cognitive performance in psychogeriatric patients: the influence of physical exercise. Age Ageing 1977 Feb;6(1):58-64.CrossRef Diesfeldt HF, Diesfeldt-Groenendijk H. Improving cognitive performance in psychogeriatric patients: the influence of physical exercise. Age Ageing 1977 Feb;6(1):58-64.CrossRef
go back to reference McCabe BW, BaunMM, Speich D, Agrawal S. Resident dog in the Alzheimer’s special care unit.West J Nurs Res 2002 Oct;24(6):684-96.PubMedCrossRef McCabe BW, BaunMM, Speich D, Agrawal S. Resident dog in the Alzheimer’s special care unit.West J Nurs Res 2002 Oct;24(6):684-96.PubMedCrossRef
go back to reference Hopman-Rock M, Staats PG, Tak EC, Dröes RM. The effects of a psychomotor activation programme for use in groups of cognitively impaired people in homes for the elderly. Int J Geriatr Psychiatry 1999 Aug;14(8):633-42.PubMedCrossRef Hopman-Rock M, Staats PG, Tak EC, Dröes RM. The effects of a psychomotor activation programme for use in groups of cognitively impaired people in homes for the elderly. Int J Geriatr Psychiatry 1999 Aug;14(8):633-42.PubMedCrossRef
go back to reference Dröes RM, vanTW. Amélioration du comportement agressif par des activités psychomotrices. L’Année Gérontologique 1996;10:471-82. Dröes RM, vanTW. Amélioration du comportement agressif par des activités psychomotrices. L’Année Gérontologique 1996;10:471-82.
go back to reference Dröes RM, Breebaart E, Ettema TP, van TW, Mellenbergh GJ. Effect of integrated family support versus day care only on behavior and mood of patients with dementia. Int Psychogeriatr 2000 Mar;12(1):99-115.PubMedCrossRef Dröes RM, Breebaart E, Ettema TP, van TW, Mellenbergh GJ. Effect of integrated family support versus day care only on behavior and mood of patients with dementia. Int Psychogeriatr 2000 Mar;12(1):99-115.PubMedCrossRef
Metagegevens
Titel
Theater als contactmethode in de psychogeriatrische zorg: effecten op gedrag, stemming en kwaliteit van leven van mensen met dementie
Auteurs
A.M. van Dijk
J.C.M. van Weert
Prof. dr. R.M. Dröes
Publicatiedatum
01-12-2012
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie / Uitgave 6/2012
Print ISSN: 0167-9228
Elektronisch ISSN: 1875-6832
DOI
https://doi.org/10.1007/s12439-012-0042-9