In de laatste TP van 2017 publiceerde dr. Wim Verhaeghe, specialist orthognatische chirurgie en faciale feminisatie en masculinisatie, een interessant artikel over een thema dat zo oud is als de mensheid, maar onverminderd actueel: transseksualiteit, ofwel genderdysforie.
Nu transseksualiteit zich niet meer in het verborgene afspeelt en steeds meer personen met een geslachtsidentiteitsstoornis ‘uit de kast’ durven te komen, worden ook steeds meer geavanceerde technieken toegepast om transitie naar een ander geslacht mogelijk te maken.
Gezichtsverandering door gespecialiseerde mond-, kaak- en aangezichtschirurgie speelt bij deze overgang een prominente rol.
Fotolia
Faciale feminisatie
Personen met een geslachtsidentiteitsstoornis ervaren een verschil tussen de beleefde seksuele identiteit en de biologische seksuele identiteit.
Het artikel van de hand van dr. Wim Verhaeghe, specialist orthognatische chirurgie en faciale feminisatie en masculinisatie, belicht naast het verschil in aangezicht tussen man en vrouw, zowel qua proportie als visuele perceptie, ook de mogelijkheden op chirurgisch gebied ten aanzien van faciale feminisatie.
Het mannelijke aangezicht is groter, vierkanter en heeft het scherpere hoeken dan dat van de vrouw, dat ovaler, meer hartvormig is en zachtere lijnen bevat. De oogkassen van de man zijn groter (met erboven een benige verdikking - de frontal bossing) en de wenkbrauwen zijn hoger ingeplant. Vrouwen hebben een volledig convex voorhoofd, puntvormiger kin, meer uitgesproken jukbeenderen en minder uitgesproken kaakhoeken. Terwijl bij de meeste esthetische ingrepen patiënten vooral op zichzelf willen blijven lijken, is het bij faciale feminisatie juist de bedoeling dat het aangezicht van de patiënt drastisch verandert.
Transgenderdiagnose
Nadat bij een patiënt - na uitvoerig onderzoek door een team van psychologen, psychiaters, endocrinologen en chirurgen - transgenderdiagnose vastgesteld is, wordt overgegaan tot een hormonale therapie. Tijdens deze therapie verandert de patiënt ook van kleding, van houding, van manier van praten etc.
Gelaatscorrigerende ingrepen worden voorafgegaan door consultaties bij de chirurg voor de faciale feminisatie (FFS), waarbij klinische lichtfoto’s en 3D-radiografieën genomen worden. Deze worden vervolgens grondig door patiënt en chirurg geanalyseerd.
De chirurgische mogelijkheden
Gebieden die voor chirurgische ingrepen in aanmerking komen zijn:
het voorhoofd, de neus, de kin, de kaakhoeken en de jukbeenderen.
Verandering van het voorhoofd (wenkbrauwen, frontale bossing, haarlijn) vindt plaats via een coronale toegang, een incisie over het hoofd, van oor naar oor. Bij de correctie van het voorhoofd kan ook de hoek tussen neus en voorhoofd stomper gemaakt worden, evenals de hoek tussen neus en bovenlip, via orthognatische chirurgie. Eventueel kan later een tweede neuscorrectie uitgevoerd worden. De kin kan worden aangepast door correctieve osteotomieën via een intraorale toegang. Botfragmenten kunnen worden verplaatst en opnieuw gefixeerd met titanium plaatjes. De kaakhoek kan eveneens zonder zichtbare littekens worden verkleind door osteotomieën. Door botstructuren van boven- en onderkaak te verplaatsen, kunnen volumes worden veranderd in het middelste en onderste derde deel van het gelaat, bijvoorbeeld om het gezicht ronder te maken. Ook deze ingreep laat geen zichtbare littekens achter, omdat alle insnedes zich in de mond bevinden. Augmentatie van de jukbeenderen maakt het aangezicht meer hartvormig. Het volume kan vergroot worden door middel van een implantaat, dat aangebracht wordt via een intraorale toegang.
Omdat het aangezicht bij het eerste contact met anderen iemand als man of vrouw kenmerkt, zijn de geavanceerdere mogelijkheden op faciaal chirurgisch gebied een uitkomst voor diegenen die worstelen met genderdysforie.
Bron: TP 10/2017