Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Jeugdbeleid 1/2019

26-03-2019

Talentologie, voorbij een neoliberale focus op talentontwikkeling

Auteur: Dr. Maike Kooijmans

Gepubliceerd in: Jeugdbeleid | Uitgave 1/2019

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

De huidige generatie kinderen en jongeren groeit op in een superdiverse, snel veranderende samenleving. De globalisering, technologische en digitale ontwikkelingen maken dat gewoonten, normen en waarden van weleer onder druk staan. Jeugdigen én opvoeders zoeken naar eigentijdse houvasten in onze zogenoemde ‘vloeibare samenleving’.
In een neoliberaal talentendiscours geldt dat er geen splinter talent verspild mag worden: ‘Iedereen mag meedoen, en wie zijn best doet gaat het maken ….’ Jeugdigen – en opvoeders – ervaren een toenemende prestatiedruk om (liefst hoge) diploma’s te halen. Ook online etaleren jongeren massaal hun successen en ligt de lat hoog. Naast de kansen en mogelijkheden van de moderne tijd dreigen we een vermoeide samenleving te worden.
Kooijmans beschrijft de impact van onze prestatiesamenleving op de ‘vloeibare’ identiteitsontwikkeling van onze jeugd. Met haar concept ‘Talentologie’ pleit ze voor een sociaal pedagogisch perspectief op talentontwikkeling, als basis voor een ontwikkelingsgericht en inclusief jeugdbeleid.
Literatuur
go back to reference Abdallah, S. (2017). Struggles for success: Youth Work rituals in Amsterdam and Beiroet. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam. Proefschrift Abdallah, S. (2017). Struggles for success: Youth Work rituals in Amsterdam and Beiroet. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam. Proefschrift
go back to reference Abdallah, S. (2018). Strijd om succes. Jongerenwerk, remedie tegen geweld en drugs. Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken, 111(1), 4–7. Abdallah, S. (2018). Strijd om succes. Jongerenwerk, remedie tegen geweld en drugs. Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken, 111(1), 4–7.
go back to reference Arendt, H. (1958). The human condition. Chicago: University of Chicago Press. Arendt, H. (1958). The human condition. Chicago: University of Chicago Press.
go back to reference Bakker, K., Wilde, E. J. de, & Kooijman, H. (2015). Die jeugd van tegenwoordig: over opvoeden en opgroeien in Nederland. Utrecht: Nederlands Jeugdinstituut. Bakker, K., Wilde, E. J. de, & Kooijman, H. (2015). Die jeugd van tegenwoordig: over opvoeden en opgroeien in Nederland. Utrecht: Nederlands Jeugdinstituut.
go back to reference Bauman, Z. (2000). Liquid modernity. Cambridge: Polity Press. Bauman, Z. (2000). Liquid modernity. Cambridge: Polity Press.
go back to reference Bauman, Z. (2003). Liquid love: on the frailty of human bonds. Cambridge: Polity Press. Bauman, Z. (2003). Liquid love: on the frailty of human bonds. Cambridge: Polity Press.
go back to reference Bauman, Z. (2006). Liquid fear. Cambridge: Polity Press. Bauman, Z. (2006). Liquid fear. Cambridge: Polity Press.
go back to reference Bauman, Z. (2008). The art of life. Cambridge: Polity Press. Bauman, Z. (2008). The art of life. Cambridge: Polity Press.
go back to reference Bauman, Z., & Leoncini, T. (2018). De vloeibare generatie: over veranderingen in het derde millennium. Utrecht: Klement. Bauman, Z., & Leoncini, T. (2018). De vloeibare generatie: over veranderingen in het derde millennium. Utrecht: Klement.
go back to reference Beck, U. (1992). Risk society: towards a new modernity. London: SAGE. Beck, U. (1992). Risk society: towards a new modernity. London: SAGE.
go back to reference Beer, P. de, & Pinxteren, M. van (2016). Meritocratie: Op weg naar een nieuwe klassensamenleving? Amsterdam: Amsterdam University Press. Beer, P. de, & Pinxteren, M. van (2016). Meritocratie: Op weg naar een nieuwe klassensamenleving? Amsterdam: Amsterdam University Press.
go back to reference Berding, J. (2016). Ik ben ook een mens: Opvoeding en onderwijs aan de hand van Korczak, Dewey en Arendt. Culemborg: Phronesus. Berding, J. (2016). Ik ben ook een mens: Opvoeding en onderwijs aan de hand van Korczak, Dewey en Arendt. Culemborg: Phronesus.
go back to reference Biesta, G. (2014). The beautiful risk of education. London, New York: Routledge. Biesta, G. (2014). The beautiful risk of education. London, New York: Routledge.
go back to reference Biesta, G. (2017). Door kunst onderwezen willen worden: Kunsteducatie ‘na’ Joseph Beuys. Arnhem: ArtEZ Press. Biesta, G. (2017). Door kunst onderwezen willen worden: Kunsteducatie ‘na’ Joseph Beuys. Arnhem: ArtEZ Press.
go back to reference Biesta, G. (2018). Tijd voor pedagogiek: Over de pedagogische paragraaf in onderwijs, opleiding en vorming. Utrecht: Universiteit van Humanistiek. OratieCrossRef Biesta, G. (2018). Tijd voor pedagogiek: Over de pedagogische paragraaf in onderwijs, opleiding en vorming. Utrecht: Universiteit van Humanistiek. OratieCrossRef
go back to reference Boutellier, H. (2011). De improvisatiemaatschappij: Over de sociale ordening van een onbegrensde wereld. Den Haag: Boom Lemma. Boutellier, H. (2011). De improvisatiemaatschappij: Over de sociale ordening van een onbegrensde wereld. Den Haag: Boom Lemma.
go back to reference Bovens, M. (2015). Opleiding als nieuwe sociale scheidslijn. Sociologos, 36(3), 264–275. Bovens, M. (2015). Opleiding als nieuwe sociale scheidslijn. Sociologos, 36(3), 264–275.
go back to reference Bovens, M., & Wille, A. (2011). Diplomademocratie: Over de spanning tussen meritocratie en democratie. Bakker: Amsterdam. Bovens, M., & Wille, A. (2011). Diplomademocratie: Over de spanning tussen meritocratie en democratie. Bakker: Amsterdam.
go back to reference Boyd, D. (2014). It’s complicated: the social lives of networked teens. New Haven, London: Yale University Press. Boyd, D. (2014). It’s complicated: the social lives of networked teens. New Haven, London: Yale University Press.
go back to reference Brinkgreve, C. (2008). Modern ouderschap. In W. Knoops, B. Levering & M. de Winter (red.), Opvoeding als spiegel van de beschaving: Een moderne antropologie van de opvoeding. Amsterdam: SWP. Brinkgreve, C. (2008). Modern ouderschap. In W. Knoops, B. Levering & M. de Winter (red.), Opvoeding als spiegel van de beschaving: Een moderne antropologie van de opvoeding. Amsterdam: SWP.
go back to reference Cath, A. (2018). Solace in Complexity: a fundamental empirical thought experiment. Utrecht: Universiteit van Humanistiek. Dissertatie Cath, A. (2018). Solace in Complexity: a fundamental empirical thought experiment. Utrecht: Universiteit van Humanistiek. Dissertatie
go back to reference CBS (2014). Jaarrapport 2014 Landelijke Jeugdmonitor. Den Haag, Heerlen: Centraal Bureau. CBS (2014). Jaarrapport 2014 Landelijke Jeugdmonitor. Den Haag, Heerlen: Centraal Bureau.
go back to reference Coussée, F. (2006). De pedagogiek van het jeugdwerk. Gent: Academia Press. Coussée, F. (2006). De pedagogiek van het jeugdwerk. Gent: Academia Press.
go back to reference Delfos, M. F. (2015). De pedagoog en het virtuele milieu. In J. Bekker (red.), De pedagoog in de Spotlights: opvoedingsidealen vanuit verschillende contexten (pag. 191–203). Amsterdam: SWP. Delfos, M. F. (2015). De pedagoog en het virtuele milieu. In J. Bekker (red.), De pedagoog in de Spotlights: opvoedingsidealen vanuit verschillende contexten (pag. 191–203). Amsterdam: SWP.
go back to reference Dijn, H. de (2014). Vloeibare waarden: Politiek, zorg en onderwijs in de laatmoderne tijd. Kalmthout: Pelckmans, Klement. Dijn, H. de (2014). Vloeibare waarden: Politiek, zorg en onderwijs in de laatmoderne tijd. Kalmthout: Pelckmans, Klement.
go back to reference Dinther, M. van. (2018, augustus 14). Voor studenten zijn de psychologen niet aan te slepen. De Volkskrant, pag. 6–7. Dinther, M. van. (2018, augustus 14). Voor studenten zijn de psychologen niet aan te slepen. De Volkskrant, pag. 6–7.
go back to reference Duyvendak, J. W. (2017). Thuis: het drama van een sentimentele samenleving. Amsterdam: Amsterdam University Press. Duyvendak, J. W. (2017). Thuis: het drama van een sentimentele samenleving. Amsterdam: Amsterdam University Press.
go back to reference Goffman, E. (1959). The presentation of self in everyday life. Harmondsworth: Penguin. Goffman, E. (1959). The presentation of self in everyday life. Harmondsworth: Penguin.
go back to reference Haans, G. (2017). Samen opvoeden in plaats van ouders op afstand. Jeugdbeleid, 11(3), 165–174.CrossRef Haans, G. (2017). Samen opvoeden in plaats van ouders op afstand. Jeugdbeleid, 11(3), 165–174.CrossRef
go back to reference El Hadioui, I. (2011). Hoe de straat de school binnendringt: Denken vanuit de pedagogische driehoek van de thuiscultuur, de schoolcultuur en de straatcultuur. Amsterdam: Van Gennep. El Hadioui, I. (2011). Hoe de straat de school binnendringt: Denken vanuit de pedagogische driehoek van de thuiscultuur, de schoolcultuur en de straatcultuur. Amsterdam: Van Gennep.
go back to reference Han, B. C. (2014). De vermoeide samenleving. Amsterdam: Van Gennep. Han, B. C. (2014). De vermoeide samenleving. Amsterdam: Van Gennep.
go back to reference Hermans, K. (2014). De signaalfunctie van structureel sociaal werk. Journal of Social Intervention, 23(3), 26–43. Hermans, K. (2014). De signaalfunctie van structureel sociaal werk. Journal of Social Intervention, 23(3), 26–43.
go back to reference Hermsen, J. (2014). Kairos: Een nieuwe bevlogenheid. Amsterdam, Antwerpen: De Arbeiderspers. Hermsen, J. (2014). Kairos: Een nieuwe bevlogenheid. Amsterdam, Antwerpen: De Arbeiderspers.
go back to reference Hochschild, A. (2003). The commercalization of intimate life: notes from home and work. Berkeley: University of California Press. Hochschild, A. (2003). The commercalization of intimate life: notes from home and work. Berkeley: University of California Press.
go back to reference Houwers, J., & Withuis, I. (2015). Opvoeding en onderwijs in het vierde virtuele milieu. In J. Bekker (red.), De pedagoog in de Spotlights: Opvoedingsidealen vanuit verschillende contexten (pag. 204–212). Amsterdam: SWP. Houwers, J., & Withuis, I. (2015). Opvoeding en onderwijs in het vierde virtuele milieu. In J. Bekker (red.), De pedagoog in de Spotlights: Opvoedingsidealen vanuit verschillende contexten (pag. 204–212). Amsterdam: SWP.
go back to reference Kinderombudsman (2013). Effectief kindgericht armoedebeleid: Handreiking aan Nederlandse gemeenten. Den Haag: Bureau de Nederlandse Ombudsman. Kinderombudsman (2013). Effectief kindgericht armoedebeleid: Handreiking aan Nederlandse gemeenten. Den Haag: Bureau de Nederlandse Ombudsman.
go back to reference Kooijmans, M. (2016b). Talent van de straat: Jongerenwerk als preventiestrategie (Proefschrift). Amsterdam: Universiteit van Amsterdam. Kooijmans, M. (2016b). Talent van de straat: Jongerenwerk als preventiestrategie (Proefschrift). Amsterdam: Universiteit van Amsterdam.
go back to reference Kooijmans, M. (2016a). Talent van de straat: Hoe je jongeren kunt verleiden uit de criminaliteit te blijven. Amsterdam: Van Gennep. Kooijmans, M. (2016a). Talent van de straat: Hoe je jongeren kunt verleiden uit de criminaliteit te blijven. Amsterdam: Van Gennep.
go back to reference Kooijmans, M. (2017). Talentgericht werken met kwetsbare jongeren. De opgetelde waarde van sport, kunst en cultuur. Boekman. Trends in Kunst en Cultuur, 29(112), 20–24. Kooijmans, M. (2017). Talentgericht werken met kwetsbare jongeren. De opgetelde waarde van sport, kunst en cultuur. Boekman. Trends in Kunst en Cultuur, 29(112), 20–24.
go back to reference Kooijmans, M., & Huisman, D. (2018). Belofte zijn, belofte worden? Over kansen en schaduwzijden van onze prestatiesamenleving. In W. De Jong, J. Bekker, H. De Deckere, I. Schonewille & L. Van der Poel (red.), Belofte van de jeugd?! Pedagogiek in de 21 e eeuw. Amsterdam: SWP. Kooijmans, M., & Huisman, D. (2018). Belofte zijn, belofte worden? Over kansen en schaduwzijden van onze prestatiesamenleving. In W. De Jong, J. Bekker, H. De Deckere, I. Schonewille & L. Van der Poel (red.), Belofte van de jeugd?! Pedagogiek in de 21 e eeuw. Amsterdam: SWP.
go back to reference Leenders, H., De Jong, J., Monfrance, M., & Haelermans, C. (2018). Samenwerken met ouders van (zorg)leerlingen. TIER/ Maastricht University. TIER Working Paper Series. Leenders, H., De Jong, J., Monfrance, M., & Haelermans, C. (2018). Samenwerken met ouders van (zorg)leerlingen. TIER/ Maastricht University. TIER Working Paper Series.
go back to reference Linge, D. van. (2018, april 11). Wij moeten Liken. Tieners over de knellende regels en dwingende voorschriften op social media. De Volkskrant, pag. V4–7. Linge, D. van. (2018, april 11). Wij moeten Liken. Tieners over de knellende regels en dwingende voorschriften op social media. De Volkskrant, pag. V4–7.
go back to reference Poel, Y. te (1997). De volwassenheid voorbij: Professionalisering van het jeugdwerk en de crisis in de pedagogische verhouding 1945–1975. Leiden: DSWO Press, Rijksuniversiteit Leiden. Poel, Y. te (1997). De volwassenheid voorbij: Professionalisering van het jeugdwerk en de crisis in de pedagogische verhouding 1945–1975. Leiden: DSWO Press, Rijksuniversiteit Leiden.
go back to reference Putnam, R. D. (2015). Our kids: the American dream in crisis. New York: Simon & Schuster. Putnam, R. D. (2015). Our kids: the American dream in crisis. New York: Simon & Schuster.
go back to reference Roovers, D. (2017). Mensen maken: Nieuw licht op opvoeden. Amsterdam: Ambos, Anthos. Roovers, D. (2017). Mensen maken: Nieuw licht op opvoeden. Amsterdam: Ambos, Anthos.
go back to reference Rousseau, J. (1762). Emile, of Over de opvoeding. Amsterdam: Boom. Rousseau, J. (1762). Emile, of Over de opvoeding. Amsterdam: Boom.
go back to reference RVS, Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (2018). Overbezorgd: Maatschappelijke verwachtingen en mentale druk onder jongvolwassenen. Den Haag: Raad voor Volksgezondheid en Samenleving. RVS, Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (2018). Overbezorgd: Maatschappelijke verwachtingen en mentale druk onder jongvolwassenen. Den Haag: Raad voor Volksgezondheid en Samenleving.
go back to reference Scholte, M. (2018). Op de barricaden?! Over sociaal werk, probleemconfiguraties en de aanpak van structurele problemen. Marie Kamphuislezing 2018. Utrecht: Marie Kamphuis Stichting. Scholte, M. (2018). Op de barricaden?! Over sociaal werk, probleemconfiguraties en de aanpak van structurele problemen. Marie Kamphuislezing 2018. Utrecht: Marie Kamphuis Stichting.
go back to reference Sennett, R. (2003). Respect in een tijd van sociale ongelijkheid. Byblos: Amsterdam. Sennett, R. (2003). Respect in een tijd van sociale ongelijkheid. Byblos: Amsterdam.
go back to reference Sieckelinck, S. (2017). Reradicaliseren: Ronselen voor een betere wereld. Tielt: Lannoo. Sieckelinck, S. (2017). Reradicaliseren: Ronselen voor een betere wereld. Tielt: Lannoo.
go back to reference Spierts, M. (2014). De stille krachten van de verzorgingsstaat: Geschiedenis en toekomst van sociaal-culturele professionals. Amsterdam: Van Gennep. Spierts, M. (2014). De stille krachten van de verzorgingsstaat: Geschiedenis en toekomst van sociaal-culturele professionals. Amsterdam: Van Gennep.
go back to reference Swierstra, T., & Tonkens, E. (2008). De beste de baas: Verdienste, respect en solidariteit in een meritocratie. Amsterdam: Amsterdam University Press.CrossRef Swierstra, T., & Tonkens, E. (2008). De beste de baas: Verdienste, respect en solidariteit in een meritocratie. Amsterdam: Amsterdam University Press.CrossRef
go back to reference Verhaeghe, P. (2012). Identiteit. Amsterdam: De Bezige Bij. Verhaeghe, P. (2012). Identiteit. Amsterdam: De Bezige Bij.
go back to reference Volman, M. (2011). Kennis van betekenis: Betrokkenheid als kwaliteit van leerprocessen en leerresultaten (Oratie). Amsterdam: Universiteit van Amsterdam. Volman, M. (2011). Kennis van betekenis: Betrokkenheid als kwaliteit van leerprocessen en leerresultaten (Oratie). Amsterdam: Universiteit van Amsterdam.
go back to reference VWS, Ministerie van (2018). Aanpak versterking samenwerking onderwijs en jongerenwerk. Den Haag: Ministerie van VWS. Interne notitie VWS, Ministerie van (2018). Aanpak versterking samenwerking onderwijs en jongerenwerk. Den Haag: Ministerie van VWS. Interne notitie
go back to reference Winter, M. de (2011). Verbeter de wereld, begin bij de opvoeding: Vanachter de voordeur naar democratie en verbinding. Amsterdam: SWP. Winter, M. de (2011). Verbeter de wereld, begin bij de opvoeding: Vanachter de voordeur naar democratie en verbinding. Amsterdam: SWP.
go back to reference Winter, M. de (2017a). Pedagogiek van de hoop (Afscheidsrede). Utrecht: Universiteit Utrecht. Winter, M. de (2017a). Pedagogiek van de hoop (Afscheidsrede). Utrecht: Universiteit Utrecht.
go back to reference Winter, M. de (2017b). De communicerende vaten van jeugdzorg en samenleving. In Winter, M. de & S. Wijsbroek (red.), Zorg voor jeugd is veelgevraagd. Over de rol van professionals in een veranderend (ont)zorglandschap (Openbare les, 7 december 2017). Utrecht: Kenniscentrum Sociale Innovatie/Hogeschool Utrecht. Winter, M. de (2017b). De communicerende vaten van jeugdzorg en samenleving. In Winter, M. de & S. Wijsbroek (red.), Zorg voor jeugd is veelgevraagd. Over de rol van professionals in een veranderend (ont)zorglandschap (Openbare les, 7 december 2017). Utrecht: Kenniscentrum Sociale Innovatie/Hogeschool Utrecht.
Metagegevens
Titel
Talentologie, voorbij een neoliberale focus op talentontwikkeling
Auteur
Dr. Maike Kooijmans
Publicatiedatum
26-03-2019
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Jeugdbeleid / Uitgave 1/2019
Print ISSN: 1873-9482
Elektronisch ISSN: 1876-6056
DOI
https://doi.org/10.1007/s12451-019-00199-7