Top

Gepubliceerd in:

2014 | OriginalPaper | Hoofdstuk

Taalontwikkeling bij meertalige kinderen

april 1998

Auteurs : Dr. H.F.M Peters, Prof.dr. R. Bastiaanse, Prof.dr. J. Van Borsel, Prof.dr. P.H.O. Dejonckere, Dr. K. Jansonius-Schultheiss, Drs. Sj. Van der Meulen, B.J.E. Mondelaers

Gepubliceerd in: Taal

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

Specialisten op het gebied van meertaligheid schatten dat ruim de helft van de wereldbevolking meer dan één gesproken taal hanteert in de dagelijkse omgang, en dus meertalig is.

vorige hoofdstuk Taalontwikkeling: de pragmatische ontwikkeling

volgende hoofdstuk Lezen en schrijven

Alhoewel het door dezelfde persoon hanteren van een gesproken taal en een gebarentaal, of gebarentaal X en daarbij gebarentaal Y, ook voorbeelden van meertaligheid zijn, beperk ik mij hier tot meertaligheid waar ten minste twee gesproken talen worden gebruikt. De term ‘meertalig’, zoals die wordt gehanteerd in deze tekst, verwijst naar alle situaties of eigenschappen van individuen die meer dan één taal betreffen. De termen ‘meertaligheid’ en ‘tweetaligheid’ worden hier in navolging van de internationale vakliteratuur terzake (zie bijv. Romaine, 1995) gehanteerd om te refereren aan nieteentalige condities, waarbij aangenomen wordt dat er geen fundamentele kwalitatieve verschillen zijn tussen bijvoorbeeld situaties waarin twee talen gehanteerd worden en situaties waarin vier talen in het spel zijn.

Evenals in eentalige situaties is het helaas ook mogelijk dat de globale (meertalige) taalaanbodsituatie zelfaan de oorsprong ligt van het niet adequaat functioneren in geen enkele taal: zo kunnen kinderen bijvoorbeeld in de omstandigheid komen dat ze een korte tijd taalaanbod krijgen in een eerste taal, maar dat dit dan ophoudt en dat er een tweede taal voor in de plaats komt. Dit is dikwijls het geval bij onder andere adoptiekinderen. Ook bij diplomatenkinderen komt het regelmatig voor dat het taalaanbod zeer wisselend is en dat kinderen niet de kans krijgen om ten minste één taal grondig te leren. Zoals in alle gevallen van ontoereikend taalaanbod in ten minste één taal heeft de logopedist ook hier zeker een belangrijke hulpverleningsrol te vervullen.

Bol, G., & Kuiken, F. (1989). Handleiding gramat: Methode voor het diagnostiseren en kwalificeren van taalontwikkelingsstoornissen, Nijmegen: Berkhout.

Bol, G., & Kuiken, F. (1994). Verschillen en overeenkomsten tussen de verwerving van Nederlands als eerste en tweede taal. Stem–, Spraak– en Taalpathologie, 227–240.

De Houwer, A. (1990). The acquisition of two languages from birth: a case study. Cambridge: Cambridge University Press.

De Houwer, A. (1994). The separate development hypothesis: method and implications. In: G. Extra & L. Verhoeven (eds.), The cross–linguistic study of bilingualism. Amsterdam: North–Holland. (39–50).

De Houwer, A. (1995a). Alternance codique intra–phrastique chez des jeunes enfants bilingues. aile (Acquisition et Interaction en Langue Etrangère), 39–64.

De Houwer, A. (1995b). Bilingual language acquisition. In: P. Fletcher & B. MacWhinney (eds.), Handbook of child language. Oxford: Blackwell. (219–250).

De Houwer, A. (1997a). Taalkeuze en taalvaardigheid van jonge tweetalige kinderen. In: W. de Geest (ed.), Recente studies in contact linguïstiek. Bonn: Dümmler. (81–87).

De Houwer, A. (1997b). Tweetalige taalverwerving. Stem–, Spraak– en Taalpathologie, 69–85.

De Houwer, A., & Gillis, S. (in druk). Dutch child language: an overview. In: S. Gillis & A. De Houwer (eds.), The acquisition of Dutch. Amsterdam: John Benjamins.

Dore, J. (1979). Conversation and preschool language development. In: P. Fletcher & M. Garman (eds.), Language acquisition. Cambridge: Cambridge University Press. (337–361).

Dungen, L. van den, & J. Verbeek, (1994). stap,– Handleiding. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam.

Ekmekçi, Ö. (1994). Bilingual development of English preschool children in Turkey. In: G. Extra & L. Verhoeven (eds.), The cross–linguistic study of bilingualism. Amsterdam: North–Holland. (99–112).

Ervin–Tripp, S. (1974). Is second language learning like the first? tesolQuarterly, 111–127.

Fantini, A. (1985). Language acquisition of a bilingual child: a sociolinguistic perspective (to age ten). Clevedon: Multilingual Matters.

García, E. (1983). Early childhood bilingualism. Albuquerque: University of New Mexico Press.

Gumperz, J. (1982). Discourse strategies. Cambridge: Cambridge University Press.

Hatch, E. (ed.) (1978). Second language acquisition. A book of readings. Rowley, ma: Newbury House.

Huang, J., & Hatch, E. (1978). A Chinese child's acquisition of English. In: E. Hatch (ed.), Second language acquisition. A book of readings. Rowley, ma: Newbury House. (118–131).

Ierland, M. van (1980). Tussen vier en acht: ontwikkelingen in taalgebruik (stap). In: J. Matter (ed.), Toegepaste aspecten van taalpsychologisch onderzoek: toegepaste taalwetenschap in artikelen. Amsterdam: Vrije Universiteit.

Ingram, D. (1981). The emerging phonological system of an Italian–English bilingual child. Journal of Italian Linguistics, 95–113.

Lanza, E. (1992). Can bilingual two–year–olds code–switch? Journal of Child Language, 633–658.

Lanza, E. (1997). Language mixing in infant bilingualism. Oxford: Clarendon Press.

Li Wei, Miller, N., & Dodd, B. (1997). Distinguishing communicative difference from language disorder in bilingual children. Bilingual Family Newsletter, 3–4.

Marcon, R., & Coon, R. (1983). Communication styles of bilingual preschoolers in preferred and non–preferred languages. Journal of Genetic Psychology, 189–202.

McClure, E., & Wentz, J. (1975). Functions of code switching among Mexican–American children. In: R. Grossman, L. San & T. Vance (eds.), Papers from the parasession on functionalism. Chicago: Chicago Linguistic Society. (421–432).

Meisel, J. (1989). Early differentiation of languages in bilingual children. In: K. Hyltenstam & L. Obler (eds.), Bilingualism across the lifespan. Aspects of acquisition, maturity and loss. Cambridge: Cambridge University Press. (13–40).

Pearson, B., Fernández, S., Lewedag, V., & Oller, D.K. (1997). The relation of input factors to lexical learning by bilingual infants. Applied Psycholinguistics, 41–58.

Pearson, B., Fernández, S., & Oller, D.K. (1993). Lexical development in bilingual infants and toddlers: comparison to monolingual norms. Language Learning, 93–120.

Pearson, B., Fernández, S., & Oller, D.K. (1995). Cross–language synonyms in the lexicons of bilingual infants: one language or two? Journal of Child Language, 345–368.

Pfaff, C. (1994). Early bilingual development of Turkish children in Berlin. In: G. Extra & L. Verhoeven (eds.), The cross–linguistic study of bilingualism. Amsterdam: North–Holland. (75–97).

Poplack, S. (1980). Sometimes I'll start a sentence in Spanish y termino en espanol: toward a typology of code–switching. Linguistics, 581–618.

Quay, S. (1995). The bilingual lexicon: implications for studies of language choice. Journal of Child Language, 369–387.

Rimel, A., & Eyal, S. (1996). Comparison of data on the lexical knowledge of bilingual vs monolingual toddlers collected by their parents using the Macarthur Communicative Development Inventory (cdi). Speech and Hearing Disorders, 212–219.

Romaine, S. (1995). Bilingualism (tweede editie). Oxford: Blackwell.

Saville–Troike, M. (1988). Private speech: Evidence for second language learning strategies during the ‘silent period’. Journal of Child Language, 567–590.

Schaerlaekens, A., Zink, I., & Ommeslaeghe, K. van (1993). Reynell Taalontwikkelingsschalen. Handleiding. Nijmegen: Berkhout.

Schaufeli, A., & Drubbel, A. (1995). Hoe taalvaardig zijn Turkse mlk–leerlingen? In: E. Huls & J. Klatter–Folmer (eds.), Artikelen van de Tweede Sociolinguïstische Conferentie. Delft: Eburon. (531–545).

Schlyter, S. (1990). The acquisition of tense and aspect. In: J. Meisel (ed.), Two first languages–early grammatical development in bilingual children. Dordrecht: Foris publications. (87–122).

Schnitzer, M., & Krasinski, E. (1996). The development of segmental phonological production in a bilingual child: a contrasting second case. Journal of Child Language, 547–571.

Sinka, I., & Schelleter, C. (1997). Latvian/English and German/English bilingual acquisition: new light on universal grammar. Paper gepresenteerd op het International Symposium on Bilingualism, Newcastle–upon–Tyne, Groot–Brittannië, 9–12 april.

Tabors, P. (1987). The development of communicative competence by second language learners in a nursery school classroom: An ethnolinguistic study. Niet gepubliceerd proefschrift. Boston: Harvard University.

Tabors, P., & Snow, C. (1994). English as a second language in preschool programs. In: F. Genesee (ed.), Educating second language children. Cambridge: Cambridge University Press. (103–125).

Verhoeven, L., Vermeer, A., & Guchte, C. van de (1986). Taaltoets allochtone kinderen. Tilburg: Zwijsen.

Wölck, W. (1984). Komplementierung und Fusion: Prozesse natürlicher Zweisprachigkeit. In: E. Oksaar (ed.), Spracherwerb – Sprachkontakt – Sprachkonflikt. Berlin: de Gruyter.

Wong–Fillmore, L. (1976). The second time around: Cognitive and social strategies in second language acquisition. Niet gepubliceerd proefschrift. Stanford: Stanford University.

Wong–Fillmore, L. (1979). Individual differences in second language acquisition. In: C. Fillmore, D. Kempler & W. Wang (eds.), Individual differences in language ability and language behavior. New York: Academic Press. (203–228).

The Bilingual Family Newsletter. Clevedon: Multilingual Matters.

Brink, G. van den, & Wiel, M. van de (1995). Meertalige kinderen. Logopedie en Foniatrie, 162–167.

Hakuta, K. (1986). Mirror of language. The debate on bilingualism. New York: Basic books.

Mattes, L., & Omark, D. (1984). Speech and language assessment for the bilingual handicapped. Boston: College–Hill Press.

Titel: Taalontwikkeling bij meertalige kinderen
Auteurs: Dr. H.F.M Peters
Prof.dr. R. Bastiaanse
Prof.dr. J. Van Borsel
Prof.dr. P.H.O. Dejonckere
Dr. K. Jansonius-Schultheiss
Drs. Sj. Van der Meulen
B.J.E. Mondelaers
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Taal
Print ISBN: 978-90-368-0785-2

Elektronisch ISBN: 978-90-368-0786-9

Copyright: 2014
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-0786-9_6

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen