Skip to main content
Top

2020 | OriginalPaper | Hoofdstuk

12. ‘Symphony of movements’

Auteur : Dr. Ben van Cranenburgh

Gepubliceerd in: Neurowetenschappen

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Motoriek wordt wel vergeleken met een symfonie: de ‘symphony of movements’. Net als de instrumenten in een orkest zijn de spiercontracties geordend in ruimte (akkoorden) en tijd (melodieën). Sommige bewegingen zijn in vaste programma’s vastgelegd (patroongeneratoren), bijvoorbeeld lopen, slikken. Andere bewegingen (tennisservice) moeten worden aangeleerd of vereisen een weloverwogen sturing (‘dirigent’). Bij de waarneming gelden dezelfde principes: door de ordening in ruimte en tijd krijgen prikkels betekenis: ‘symphony of sensations’. Je ziet iets bewegen, hoort een aanzwellend geluid, voelt een toenemende trilling: optrekkende bus! Bij neurologische stoornissen is de symfonie verstoord: een instrument doet niet mee (perifere parese) of in het ene stuk wel en in het andere niet (centrale parese). Het geheel klinkt rommelig, is niet op elkaar afgestemd: cerebellaire ataxie. Het symfoniemodel suggereert hoe defecten in het orkest (‘hersenbeschadiging’) kunnen worden opgevangen: de overigen doen extra hun best en nemen taken over, zoeken naar vervangers, kiezen een ander repertoire, zien af van een concert.
Woordenlijst
coördinatieve structuur
zenuwnetwerk dat impulspatronen genereert voor veelvoorkomende spiercontractiecombinaties (bijv. biceps-triceps activatiepatroon bij flexie van de onderarm)
CVA
Cerebro Vasculair Accident. Lett. ‘ongeluk met hersenvaten’. In de volksmond: beroerte. De neurologische verschijnselen (parese, afasie etc.) ontstaan meestal plotseling ten gevolge van een stoornis in de bloedvoorziening van een deel van de hersenen (ischemie/infarct 80 %, bloeding 20 %)
epilepsie
aanvalsgewijs optredende hoge activiteit van corticale neuronen(groepen) zich uitend in verschijnselen (meestal prikkeling, soms uitval) die horen bij het geactiveerde cortexgebied, bijv. spiertrekkingen, tintelingen, visuele verschijnselen
fasciculatie
onwillekeurige contracties van groepen spiervezels (motorunits) ten gevolge van spontane ontlading van motoneuronen die voorkomen bij aandoeningen van de voorhoorn (bijv. amyotrofische lateraalsclerose)
fibrillatie
onwillekeurige contracties van afzonderlijke spiervezels als gevolg van denervatie van een spier, bijvoorbeeld na perifeer zenuwletsel
inhibitie
remming
patroongenerator
groep of netwerk van neuronen die een complex impulspatroon in tijd en ruimte kunnen produceren, zoals bijvoorbeeld voor lopen, zwemmen, ademhalen
synergie
samengaan van spiercontracties, bijvoorbeeld bij spasticiteit kunnen spiercontracties slechts in bepaalde combinatiepatronen plaatsvinden
synkinesie
meebewegingen, geassocieerde bewegingen, bijvoorbeeld grimas bij kracht zetten met de hand
Literatuur
go back to reference Herman, R., et al. (1973). Control of postural reactions in man: The initiation of gait. In R. B. Stein, et al. (Eds.), Control of posture and locomotion. Advances in behavioral biology, vol 7 (pp. 363–388). New York: Plenum. Herman, R., et al. (1973). Control of postural reactions in man: The initiation of gait. In R. B. Stein, et al. (Eds.), Control of posture and locomotion. Advances in behavioral biology, vol 7 (pp. 363–388). New York: Plenum.
go back to reference Kandel, E. R. (1991). Principles of neural science. (3rd ed.). New York: Appleton & Lange. Kandel, E. R. (1991). Principles of neural science. (3rd ed.). New York: Appleton & Lange.
go back to reference Muybridge, E. (1955). The human figure in motion. New York: Dover (heruitgave). Muybridge, E. (1955). The human figure in motion. New York: Dover (heruitgave).
go back to reference Wilson, B. (1989). Models of cognitive rehabilitation. In R. L. Wood & P. Eames (Eds.), Models of brain injury rehabilitation (pp. 117–141). London: Chapman and Hall. Wilson, B. (1989). Models of cognitive rehabilitation. In R. L. Wood & P. Eames (Eds.), Models of brain injury rehabilitation (pp. 117–141). London: Chapman and Hall.
go back to reference Kandel, E. R., et al. (2013). Principles of neural science (5th ed.). New York: McGraw-Hill. Kandel, E. R., et al. (2013). Principles of neural science (5th ed.). New York: McGraw-Hill.
Metagegevens
Titel
‘Symphony of movements’
Auteur
Dr. Ben van Cranenburgh
Copyright
2020
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2493-4_12