Skip to main content
Top

2016 | OriginalPaper | Hoofdstuk

7. Suïcidaliteit in de huisartsenpraktijk

De POH-GGZ is gatekeeper bij uitstek

Auteurs : Martin Steendam, Jos de Keijser, Derek de Beurs, Harold Wenning

Gepubliceerd in: Behandeling van suïcidaal gedrag in de praktijk van de GGZ

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Niet alle suïcidale mensen zoeken hulp. En wanneer ze hulp zoeken en naar de huisarts gaan, dan betekent dat nog niet dat de suïcidaliteit als klacht duidelijk verwoord wordt. Suïcidaliteit wordt door de patiënt vaak niet als klacht gezien, maar als oplossing voor de problemen. Dat betekent dat een huisarts of een POH-GGZ zich voor de taak geplaatst ziet om alert om te gaan met patiënten die voorzichtig iets laten horen van de wanhoop die in hen leeft, en actief moeten doorvragen naar suïcidaliteit wanneer het vermoeden bestaat dat de patiënt suïcidale gedachten heeft. In dit hoofdstuk staat de POH-GGZ centraal. Hoe gaat hij om met de uitdaging contact te maken met suïcidale patiënten? Wanneer moet hij doorvragen naar suïcidale gedachten, hoe doet hij dat, en wanneer moet hij verwijzen voor behandeling in de ggz? De POH-GGZ staat aan het begin van de zorgketen en is daarmee een echte gatekeeper, iemand die de deur naar hulp en behandeling kan openen voor patiënten die radeloos en wanhopig zijn.
Literatuur
go back to reference Beurs, D. P., et al. (2016). Trends in suicidal behaviour in Dutch general practice 1983–2013: a retrospective observational study. BMJ, 6.5, e010868. Beurs, D. P., et al. (2016). Trends in suicidal behaviour in Dutch general practice 1983–2013: a retrospective observational study. BMJ, 6.5, e010868.
go back to reference Bool, M., Blekman, J., Jong, S. de, Ruiter, M., & Voordouw, I. (Red.). (2007). Verminderen van suïcidaliteit: Beleidsadvies. Utrecht: Trimbos-instituut. Bool, M., Blekman, J., Jong, S. de, Ruiter, M., & Voordouw, I. (Red.). (2007). Verminderen van suïcidaliteit: Beleidsadvies. Utrecht: Trimbos-instituut.
go back to reference Crawford, M. J., Thana, L., Methuen, C., Ghosh, P., Stanley, S.V., Ross, J., Gordon, F., Blair, G., & Bajaj P. (2011). Impact of screening for risk of suicide: randomised controlled trial. Br J Psychiatry, 198, 379–384. Crawford, M. J., Thana, L., Methuen, C., Ghosh, P., Stanley, S.V., Ross, J., Gordon, F., Blair, G., & Bajaj P. (2011). Impact of screening for risk of suicide: randomised controlled trial. Br J Psychiatry, 198, 379–384.
go back to reference Dhingra, K., Boduszek, D., & O’Connor, R.C. (2015). Differentiating suicide attempters from suicide ideators using the Integrated Motivational–Volitional model of suicidal behaviour. Journal of affective disorders, 186, 211–218. Dhingra, K., Boduszek, D., & O’Connor, R.C. (2015). Differentiating suicide attempters from suicide ideators using the Integrated Motivational–Volitional model of suicidal behaviour. Journal of affective disorders, 186, 211–218.
go back to reference Dijk, C. van, Korevaar, J., Jong, J. de, Koopmans, B., Dijk, M. van, & Bakker, D. de. (2013). Ruimte voor substitutie? Verschuiving van tweedelijnszorg naar eerstelijnszorg. Utrecht: NIVEL. Dijk, C. van, Korevaar, J., Jong, J. de, Koopmans, B., Dijk, M. van, & Bakker, D. de. (2013). Ruimte voor substitutie? Verschuiving van tweedelijnszorg naar eerstelijnszorg. Utrecht: NIVEL.
go back to reference Groot, M. H. de, & Keijser, J. de. (2005). Verlies door suïcide. Werkboek voor nabestaanden. Kampen: Ten Have. Groot, M. H. de, & Keijser, J. de. (2005). Verlies door suïcide. Werkboek voor nabestaanden. Kampen: Ten Have.
go back to reference Have, M. ten, Graaf, R. de, Dorsselaer, S. van, Verdurmen, J., Land, H. van ’t, & Vollebergh, W. (2006). Suïcidaliteit in de algemene bevolking: Gedachten en pogingen. Resultaten van de ’Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study’ (NEMESIS). Utrecht: Trimbos-instituut. Have, M. ten, Graaf, R. de, Dorsselaer, S. van, Verdurmen, J., Land, H. van ’t, & Vollebergh, W. (2006). Suïcidaliteit in de algemene bevolking: Gedachten en pogingen. Resultaten van de ’Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study’ (NEMESIS). Utrecht: Trimbos-instituut.
go back to reference Hemert, A. van, Kerkhof, A. F. J. M., Keijser, J. de, Verwey, B., Boven, C. van, Hummelen, J., et al. (2012). Multidisciplinaire richtlijn voor diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag. Utrecht: de Tijdstroom. Hemert, A. van, Kerkhof, A. F. J. M., Keijser, J. de, Verwey, B., Boven, C. van, Hummelen, J., et al. (2012). Multidisciplinaire richtlijn voor diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag. Utrecht: de Tijdstroom.
go back to reference Hermens, M., Wetten, H. van, & Sinnema, H. (2010). Kwaliteitsdocument Ketenzorg suïcidaliteit: Aanbevelingen voor zorgvuldige samenwerking in de keten. Utrecht: Trimbos-instituut. Hermens, M., Wetten, H. van, & Sinnema, H. (2010). Kwaliteitsdocument Ketenzorg suïcidaliteit: Aanbevelingen voor zorgvuldige samenwerking in de keten. Utrecht: Trimbos-instituut.
go back to reference Ilgen, M. A., Czyz, E. K., Welsh, D. E., Zeber, J. E., Bauer, M. S., & Kilbourne, A. M. (2009). A collaborative therapeutic relationship and risk of suicidal ideation in patients with bipolar disorder. Journal of Affective Disorders, 115, 246–251.CrossRefPubMed Ilgen, M. A., Czyz, E. K., Welsh, D. E., Zeber, J. E., Bauer, M. S., & Kilbourne, A. M. (2009). A collaborative therapeutic relationship and risk of suicidal ideation in patients with bipolar disorder. Journal of Affective Disorders, 115, 246–251.CrossRefPubMed
go back to reference Kerkhof, A. J. F. M., & Spijker, B. A. J. van. (2012). Piekeren over zelfdoding. Amsterdam: Boom. Kerkhof, A. J. F. M., & Spijker, B. A. J. van. (2012). Piekeren over zelfdoding. Amsterdam: Boom.
go back to reference Krijgsman, J., Peeters, J., Burghouts, A., Brabers, A., Jong, J. de, Beenkens, F., et al. (2014). Op naar meerwaarde! eHealth-monitor. Den Haag/Utrecht: Nictiz, NIVEL. Krijgsman, J., Peeters, J., Burghouts, A., Brabers, A., Jong, J. de, Beenkens, F., et al. (2014). Op naar meerwaarde! eHealth-monitor. Den Haag/Utrecht: Nictiz, NIVEL.
go back to reference LHV. (2014). Functie- en competentieprofiel POH-GGZ 2014. LHV. (2014). Functie- en competentieprofiel POH-GGZ 2014.
go back to reference Magnée, T., Beurs, D. de, & Verhaak, P. (2015). Consulten bij de huisarts en de POH-GGZ in verband met psychosociale problematiek. Een analyse van NIVEL Zorgregistraties gegevens van 2010–2014. Utrecht: NIVEL. Magnée, T., Beurs, D. de, & Verhaak, P. (2015). Consulten bij de huisarts en de POH-GGZ in verband met psychosociale problematiek. Een analyse van NIVEL Zorgregistraties gegevens van 2010–2014. Utrecht: NIVEL.
go back to reference Marquet, R. L., Bartelds, A. I., Kerkhof, A. J. F. M., Schellevis, F. G., & Zee, J. van der. (2005). The epidemiology of suicide and attempted suicide in Dutch general practice 1983–2003. BMC Family Practice, 6, 45. doi:10.1186/1471-2296-6-45. Marquet, R. L., Bartelds, A. I., Kerkhof, A. J. F. M., Schellevis, F. G., & Zee, J. van der. (2005). The epidemiology of suicide and attempted suicide in Dutch general practice 1983–2003. BMC Family Practice, 6, 45. doi:10.​1186/​1471-2296-6-45.
go back to reference Shea, S, C. (1998). The chronological assessment of suicide events: A practical interviewing strategy for the elicitation of suicidal ideation. Journal of Clinical Psychiatry, 59, 58–72. Shea, S, C. (1998). The chronological assessment of suicide events: A practical interviewing strategy for the elicitation of suicidal ideation. Journal of Clinical Psychiatry, 59, 58–72.
go back to reference Stanley, B., & Brown, G. K. (2012). Safety planning intervention: A brief intervention to mitigate suicide risk. Cognitive and Behavioral Practice, 19, 256–264.CrossRef Stanley, B., & Brown, G. K. (2012). Safety planning intervention: A brief intervention to mitigate suicide risk. Cognitive and Behavioral Practice, 19, 256–264.CrossRef
go back to reference Steendam, M. (2010a). Angst voor je suïcidale patiënt. Maandblad Geestelijke Volksgezondheid, 65, 467–473. Steendam, M. (2010a). Angst voor je suïcidale patiënt. Maandblad Geestelijke Volksgezondheid, 65, 467–473.
go back to reference Steendam, M. (2010b). Familie van suïcidale patiënten. Maandblad Geestelijke Volksgezondheid, 65, 515–523. Steendam, M. (2010b). Familie van suïcidale patiënten. Maandblad Geestelijke Volksgezondheid, 65, 515–523.
Metagegevens
Titel
Suïcidaliteit in de huisartsenpraktijk
Auteurs
Martin Steendam
Jos de Keijser
Derek de Beurs
Harold Wenning
Copyright
2016
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-0972-6_7