De afgelopen jaren is de definitie van de werkzaamheden van de tandartsassistent heel divers geworden. “Patiënten hebben behoefte aan inzicht en hebben recht op transparantie”, zegt ANT-voorzitter Jan Willem Vaartjes. “Wie behandelt mij? Is deze behandelaar bevoegd en bekwaam? Voor tandartsassistenten is er tot op heden geen consistent beleid voor een professionele standaard van eisen waaraan ze moeten voldoen.” ANT wil de opleidingen assisterend personeel baseren op risicoprofielen. Vaartjes: “Dat moet een impuls zijn voor veiligheid en duidelijkheid geven over taakdelegatie.”
1 Geen voorstander
Na een periode van overleg tussen de beroepsverenigingen liet de KNMT weten een verplichte uniforme opleidingseis te willen, namelijk mbo-4 voor alle tandartsassistenten. Het mbo-diploma Tandartsassistent zou als basisvoorwaarde moeten gelden voor het in dienst nemen van een tandartsassistent die nieuw de arbeidsmarkt betreedt. Is zij niet in het bezit van een mbo-diploma Tandartsassistent, dan zou zij hiervoor direct in opleiding moeten. De ANT was en is hier geen voorstander van. Vaartjes legt uit waarom: “Gezien de grote variëteit aan taken en verantwoordelijkheden is het niet zinvol om aan elke soort assistent de mbo4 opleidingseis te stellen. Voor een groot aantal assistenten is dit gezien hun takenpakket overbodig, voor anderen zal dezelfde opleidingseis gezien hun werkzaamheden juist onvoldoende zijn.”
De ANT is volgens Vaartjes niet tegen de mbo4-opleiding tot tandartsassistent, maar wel tegen het verplicht stellen van deze opleiding voor al het assisterend personeel. Het ANT vindt dat gekeken moet worden naar het risico voor de patiënt van de verschillende werkzaamheden. Door de werkzaamheden in te delen in risicocategorieën, waarbinnen het karakter van de behandelingen duidelijk is gedefinieerd, kunnen we de individuele assistent voorzien van een opleiding op maat. De ANT pleit dan ook voor variabele opleidingseisen op basis van de mate van tandheelkundig risico bij afgebakende werkzaamheden. Kortom, minder opleiding als het kan, méér als het nodig is. Alleen met aantoonbare bekwaamheid bieden we de patiënt echt duidelijkheid en transparantie en bovenal echte kwaliteit en veiligheid. Patiënten krijgen hiermee de garantie van bevoegd en bekwaam personeel aan de stoel en dat geeft houvast. Het is dan immers duidelijk wat een specifieke assistent wel en niet mag doen en dat de assistent is opgeleid voor de handelingen die zij verricht. ANT: “Een opleiding op maat levert meer werkgelegenheid op voor verschillende opleidingsniveaus.”
2 Minister
De minister heeft aangegeven dat zij niet tot verplichtstelling zal overgaan van het mbo-examen Tandartsassistent, maar dat het vanuit de beroepsgroep moet komen. Er is dus geen wettelijke verplichting. De KNMT wil wel haar verantwoordelijkheid nemen in de eisen rond opleidingen van assistenten en heeft daarom het standpunt dat het gewenst is dat een tandartsassistent die de arbeidsmarkt betreedt vanaf 1 september 2018 over een mbo-diploma Tandartsassistent beschikt. Bij haar taak te handhaven op kwaliteit van zorg betrekt Inspectie voor de Gezondheidszorg dergelijke standpunten van een beroepsvereniging, ook de jurisprudentie op dit gebied.