Spiegelen van de patiënt

Een goede therapeutische alliantie bevordert het resultaat van behandelingen binnen de geestelijke gezondheidszorg. Uit literatuurstudie blijkt dat therapeuten moeite hebben met het accuraat inschatten van de kwaliteit van de alliantie. De auteurs ontwikkelden een korte alliantietraining, gericht op de deelvaardigheid ‘spiegelen van de non-verbale expressie van de patiënt’. Dit artikel beschrijft een onderzoek naar het operationaliseren, trainen en meetbaar maken van deze deelvaardigheid. Met behulp van een pilotonderzoek, in de vorm van een gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek bij 38 psychologen in opleiding tot gezondheidszorgpsycholoog en 298 patiënten, is nagegaan of de alliantietraining het inschatten van de alliantie door therapeuten kan verbeteren. In dit onderzoek gaven zowel patiënten als therapeuten hoge (dat wil zeggen: positieve) alliantiescores. Over het algemeen was het oordeel van de patiënt het hoogst. Bij patiënten met relatief lage scores bleek een tegengesteld resultaat en gaf juist de therapeut een hogere score. Zowel deelnemers in de controlegroep als in de experimentele groep verbeterden licht wat betreft het inschatten van de alliantie. De training had daarbij geen extra toegevoegde waarde. Het design van het onderzoek liet niet toe om apart te toetsen voor de patiënten met lage alliantiescores. Juist bij deze patiënten zal het gunstige effect van het verbeteren van de inschatting van de alliantie door de therapeut het grootst zijn.