Top

Gepubliceerd in:

29-10-2019 | Artikelen

Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten bij jongeren: wat wordt de focus van behandeling?

Auteurs: Drs. I. E. Visser, Drs. V. M. Zegers, Drs. H. L. van der Linde, Prof dr. E. de Haan

Gepubliceerd in: Kind en adolescent | Uitgave 4/2019

Samenvatting

Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) komen veel voor bij jongeren, maar tot dusver is daar weinig onderzoek naar gedaan. Als er meer bekend is over de oorzaak kan er meer inzicht ontstaan in de werkzame factoren van de behandeling van SOLK binnen de geestelijke gezondheidszorg (ggz). In deze pilotstudie wordt onderzocht of experiëntiële vermijding en passieve coping bij pijn samenhangen met SOLK. Eenentwintig jongeren gediagnosticeerd met een somatisch-symptoomstoornis bij het Centrum voor Lichamelijk Onverklaarde Klachten (CLOK) van De Bascule (een academische instelling voor kind- en jeugdpsychiatrie) werden middels de Pain Response Inventory (PRI) en de Acceptance and Action Questionnaire-II‑7 (AAQ-II-7) vergeleken met 29 jongeren zonder SOLK geworven op drie scholen in Noord-Holland. De jongeren in de SOLK-groep blijken meer passieve coping en experiëntiële vermijding te gebruiken dan de jongeren in de controlegroep. Implicaties voor de klinische praktijk worden besproken om te komen tot een specifiekere behandeling voor jongeren met SOLK.

vorige artikel Beweegredenen voor het al dan niet verlenen van toestemming voor het landelijk gebruik van ROM-gegevens

volgende artikel Andere ouders als bron van steun

Een zorgstandaard is een beschrijving van het zorgproces: de interventies en de organisatievormen die het effectiefst en het minst belastend zijn, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en/of vakkennis.

Bernaerts, I., Groot, F. de, & Kleen, M. (2012). De AAQ-II (Acceptance and Action Questionnaire-II), een maat voor experiëntiële vermijding: normering bij jongeren. Gedragstherapie, 45, 389–399.

Bond, F. W., Hayes, S. C., Baer, R. A., Carpenter, K. C., Guenole, N., Orcutt, H. K., Waltz, T., & Zettle, R. D. (2011). Preliminary psychometric properties of the Acceptance and Action Questionnaire – II: a revised measure of psychological flexibility and acceptance. Behavior Therapy, 42, 676–688.CrossRef

Bricker, J. B., Schiff, B. A., & Comstock, B. A. (2011). Does avoidant coping influence young adults’ smoking? A ten-year longitudinal study. Nicotine and Tabacco Reasearch, 13, 998–1002.CrossRef

Bühring, M. E. F. & Spaans, J. A. (2008). In gesprek over: onverklaarde lichamelijke klachten. Vleuten: Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie.

Costa, J., & Pinto-Gouveia, J. (2011). Acceptance of pain, self compassion and psychopathology: using the Chronic Pain Acceptance Questionnaire to identify patients’ subgroups. Clinical Psychology and Psychotherapy, 18, 292–302.CrossRef

DeMaso, D. R., Martini, D. R., & Cahen, L. A. (2009). Practice parameters for the psychiatric assessment and management of physically ill children and adolescents. Journal of American Academy of Child and Adolexcent Psychiatry, 48, 213–233.CrossRef

Derkx, B. (2007). Als pijn onverklaarbaar is. Psy-Med Unit haalt vastgelopen kind uit isolement. Medisch Contact, 62, 296–298.

Essau, C. A., Conradt, J., & Petermann, F. (2000). Häufigkeit und Komorbidität Somatoformer Störungen bei Jugendlichen: Ergebnisse der Bremer Jugendstudie. Zeitschrift fur Klinische Psychologie und Psychotherapie, 29, 97–108.CrossRef

Fiertag, O., Taylor, S., Tareen, A., & Garralda, E. (2012). Somatoform disorders. In J. M. Rey (red.), IACAPAP e‑textbook of child and adolescent mental health. Geneva: International Association for Child and Adolescent Psychiatry and Allied Professions.

Goldstone, E., Farhall, J., & Ong, B. (2011). Life hassles, experiential avoidance and distressing delusional experiences. Behavioural Research and Therapy, 49, 260–266.CrossRef

Hartman, O. T. C., Blankenstein, A. H., Molenaar, A. O., Bentz van den Berg, D., Horst, H. E. van der, Arnold, I. A., Burgers, J. S., Wiersma, T. J., & Woutersen-Koch, H. (2013). NHG-Standaard Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijk Klachten (SOLK). Huisarts en Wetenschap, 56, 222–230.

Hayes, S. C., Strosahl, K. D., Wilson, K. G., Bissett, R. T., Pistorello, J., Toarmino, D., Polusny, M. A., Dykstra, T. A., Batten, S. V., Bergan, J., Stewart, S. H., Zvolensky, M. J., Eifert, G. H., Bond, F. W., Forsyth, J. P., Karekla, M., & McCurry, S. M. (2004). Measuring experiential avoidance: a preliminary test of a working model. The Psychological Record, 54, 553–578.CrossRef

Jacobs, N., Kleen, M., Groot, F. de, & A‑Tjak, J. (2008). Het meten van experiëntiële vermijding: de Nederlandstalige versie van de Acceptance and Action Questionnaire-II (AAQ-II) [Measuring experiential avoidance: the Dutch version of the Acceptance and Action Questionnaire]. Gedragstherapie, 41, 349–361.

Jansens, K. A. M., Klis, S., Kingma, E. M., Oldehinkel, A. J., & Rosmalen, J. G. M. (2014). Predictors for persistence of functional somatic symptoms in adolescents. The Journal of Pediatrics, 164(4), 900–905.CrossRef

Jaspers, J. P. C., Asma, M. J. O. van, & Bosch, R. J. van den (1989). Coping en psychopathologie: een overzicht van theorie en onderzoek. Tijdschrift voor Psychiatrie, 31(9), 587–599.

Koelen, J., Bühring, M., Spaans, J., Broekhuysen, S. van, & Lipovsky, M. (2010). Derdelijnscentrum voor ernstige somatoforme stoornissen in Nederland. In P. Luyten, J. Vandenberghe & B. Van Houdenhove (red.), Luisteren naar het lichaam: Het dualisme voorbij (pag. 49–55). Leuven: LannooCampus.

Kouijzer, M. E. J., Loman, F., & Feltz-Cornelis, C. M. van der (2013). Kinderen en jongeren met Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten in een ggz-instelling. Tijdschrift voor Psychiatrie, 55, 599–608.PubMed

Levin, M. E., Lillis, J., Seeley, J., Hayes, S. C., Pistorello, J., & Biglan, A. (2012). Exploring the relationship between experiential avoidance, alcohol use disorders, and alcohol-related problems among first-year college students. Journal of American College Health, 60, 443–448.CrossRef

McCracken, L. M., Vowles, K. E., & Eccleston, C. (2004). Acceptance of chronic pain: component analysis and a revised assessment method. Pain, 107, 159–166.CrossRef

Riley, B. (2012). Experiential avoidance mediates the association between thought suppression and mindfulness with problem gambling. Journal of Gambling Studies, 30, 163–171.CrossRef

Shirkey, K. C., Smith, C. A., & Walker, L. S. (2011). Dispositional versus episode-specific assessment of children’s coping with pain. Journal of Pediatric Psychology, 36, 74–83.CrossRef

Spinhoven, P., Drost, J., Rooij, M. de, Hemert, A. M. van, & Penninx, B. W. (2014). A longitudinal study of experiential avoidance in emotional disorders. Behavior Therapy, 45(6), 840–850.CrossRef

Veek, S. M. C. van der, Haan, E. de, Derkx, H. H. F., Benninga, M. A., & Boer, F. (2017). Psychological factors addressed in cognitive behaviour therapy for paediatric functional abdominal pain: which are most important to target? Journal of Health Psychology. https://doi.org/10.1177/1359105317694488.CrossRefPubMed

Walker, L. S., Smith, C. A., Garber, J., & VanSlyke, D. A. (1997). Development and validation of the pain response inventory for children. Psychological Assessment, 9, 392–405.CrossRef

Walker, L. S., Smith, C. A., Garber, J., & Claar, R. L. (2005). Testing a model of pain appraisal and coping in children with chronic abdominal pain. Health Psychology, 24, 364–374.CrossRef

Wicksel, R. K., Melin, L., Lekander, M., & Olsson, G. L. (2009). Evaluating the effectiveness of exposure and acceptance strategies to improve functioning and quality of life in longstanding pediatric pain – a randomized controlled trial. Pain, 141, 248–257.CrossRef

Witthöft, M., & Hiller, W. (2010). Psychological approaches to origins and treatments of somatoform disorders. Annual Review of Clinical Psychology, 6, 257–283.CrossRef

Woby, S. R., Watson, P. J., Roach, N. K., & Urmston, M. (2005). Coping strategy use: does it predict adjustment to chronic back pain after controlling for catastrophic thinking and self-efficacy for pain control? Journal of Rehabilitation Medicine, 37, 100–107.CrossRef

Titel: Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten bij jongeren: wat wordt de focus van behandeling?
Auteurs: Drs. I. E. Visser
Drs. V. M. Zegers
Drs. H. L. van der Linde
Prof dr. E. de Haan
Publicatiedatum: 29-10-2019
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Kind en adolescent / Uitgave 4/2019
Print ISSN: 0167-2436
Elektronisch ISSN: 1876-5998
DOI: https://doi.org/10.1007/s12453-019-00217-4

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 4/2019

Gemert, Marike van (2019). Praktijkboek praten met kinderen over kindermishandeling

Beweegredenen voor het al dan niet verlenen van toestemming voor het landelijk gebruik van ROM-gegevens

Andere ouders als bron van steun

Emotionele stabiliteit en depressieve klachten van moeders en teruggetrokken/depressieve en angstig/depressieve problemen van adolescenten: de mediërende rol van opvoeding