Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg 3/2018

25-04-2018 | Onderzoeksartikel

Sociaaleconomische determinanten en perinatale gezondheidseffecten van alcoholgebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding

Auteurs: K. Hoppenbrouwers, C. Guérin, K. Van Leeuwen, A. Desoete, M. Roelants

Gepubliceerd in: JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg | Uitgave 3/2018

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Er is voldoende wetenschappelijk bewijs dat zowel overconsumptie als problematisch gebruik van alcohol voor en tijdens de zwangerschap, en tijdens de borstvoeding, nadelige effecten hebben op de gezondheid, groei en ontwikkeling van de foetus en het opgroeiende kind. Voor eventuele nadelige gevolgen van licht tot matig alcoholgebruik in deze periode is er geen eenduidig wetenschappelijk bewijs en kan op dit ogenblik geen veilige bovengrens vastgesteld worden die als het ware zeker nadelige effecten op de foetus en het jonge kind uitsluit. Nationale en internationale aanbevelingen gaan daarom uit van volledige alcoholonthouding in de periode van de conceptie en tijdens de zwangerschap en borstvoeding.
Uit een bevraging van 2.106 moeders van pasgeboren kinderen in de Vlaamse cohortstudie JOnG! blijkt dat 32,6 % van de kinderen tijdens de zwangerschap werd blootgesteld aan alcohol. Ook 43,3 % van de kinderen die borstvoeding kregen werd langs die weg blootgesteld aan alcoholgebruik door hun moeder. Het risico voor alcoholgebruik tijdens de zwangerschap nam toe naarmate de sociaaleconomische status van de moeder hoger is. Bij slechts zeven (0,3 %) moeders was er sprake van dagelijkse consumptie (1 à 2 glazen per dag) tijdens de zwangerschap. In deze studie konden bij geboorte geen opvallende nadelige effecten op de perinatale gezondheid worden vastgesteld.
Deze studie toont aan dat geldende aanbevelingen inzake alcoholonthouding tijdens de zwangerschap en borstvoeding onvoldoende worden opgevolgd. Gezondheidspromotie, idealiter bestaande uit een combinatie van algemene publiekscampagnes en gerichte prenatale voorlichting, blijft daarom noodzakelijk.
Literatuur
1.
go back to reference Gisle L. Alcoholgebruik. In: Gisle L, Demarest S, redactie. Gezondheidsenquête 2013. Rapport 2: Gezondheidsgedrag en leefstijl. Brussel: WIV-ISP; 2014. Gisle L. Alcoholgebruik. In: Gisle L, Demarest S, redactie. Gezondheidsenquête 2013. Rapport 2: Gezondheidsgedrag en leefstijl. Brussel: WIV-ISP; 2014.
2.
go back to reference Astley SJ. Diagnostic guide for fetal alcohol spectrum disorders: the 4‑digit diagnostic code. Seattle: University of Washington; 2004. Astley SJ. Diagnostic guide for fetal alcohol spectrum disorders: the 4‑digit diagnostic code. Seattle: University of Washington; 2004.
3.
go back to reference Stratton KR, Howe CJ, Battaglia FC, Institute of Medicine (IOM). Fetal alcohol syndrome: diagnosis, epidemiology, prevention, and treatment. Washington: National Academy Press; 1996. Stratton KR, Howe CJ, Battaglia FC, Institute of Medicine (IOM). Fetal alcohol syndrome: diagnosis, epidemiology, prevention, and treatment. Washington: National Academy Press; 1996.
4.
go back to reference Hoge Gezondheidsraad (HGR). Risico’s van alcoholgebruik voor en tijdens de zwangerschap en gedurende de borstvoedingsperiode. Hoge Gezondheidsraad, nr. 8462. Brussel: Hoge Gezondheidsraad; 2009. Hoge Gezondheidsraad (HGR). Risico’s van alcoholgebruik voor en tijdens de zwangerschap en gedurende de borstvoedingsperiode. Hoge Gezondheidsraad, nr. 8462. Brussel: Hoge Gezondheidsraad; 2009.
5.
go back to reference Henderson J, Gray R, Brocklehurst P. Systematic review of effects of low-moderate prenatal alcohol exposure on pregnancy outcome. BJOG. 2007;114:243–52.CrossRefPubMed Henderson J, Gray R, Brocklehurst P. Systematic review of effects of low-moderate prenatal alcohol exposure on pregnancy outcome. BJOG. 2007;114:243–52.CrossRefPubMed
6.
go back to reference Holmgren S. Low dose alcohol exposure during pregnancy—does it harm? A systematic literature review. Stockholm: The Swedish National Institute of Public Health; 2009. pag. 32. ISBN 978-9172576346. Holmgren S. Low dose alcohol exposure during pregnancy—does it harm? A systematic literature review. Stockholm: The Swedish National Institute of Public Health; 2009. pag. 32. ISBN 978-9172576346.
7.
go back to reference Bowen A, Tumback L. Alcohol and breastfeeding. Dispelling the myths and promoting the evidence. Nurs Womens Health. 2010;14:454–61.CrossRefPubMed Bowen A, Tumback L. Alcohol and breastfeeding. Dispelling the myths and promoting the evidence. Nurs Womens Health. 2010;14:454–61.CrossRefPubMed
11.
go back to reference Walker MJ, Al-Sahab B, Islam F, Tamim H. The epidemiology of alcohol utilization during pregnancy: an analysis of the Canadian Maternity Experiences Survey (MES). BMC Pregnancy Childbirth. 2011;11:52.CrossRefPubMedPubMedCentral Walker MJ, Al-Sahab B, Islam F, Tamim H. The epidemiology of alcohol utilization during pregnancy: an analysis of the Canadian Maternity Experiences Survey (MES). BMC Pregnancy Childbirth. 2011;11:52.CrossRefPubMedPubMedCentral
12.
go back to reference Bhuvaneswar CG, Chang G, Epstein LA, Stern TA. Alcohol use during pregnancy: prevalence and impact. Prim Care Companion J Clin Psychiatry. 2003;9:455–60.CrossRef Bhuvaneswar CG, Chang G, Epstein LA, Stern TA. Alcohol use during pregnancy: prevalence and impact. Prim Care Companion J Clin Psychiatry. 2003;9:455–60.CrossRef
13.
go back to reference Anderson P, Baumberg B. Alcohol in Europe. Report. London: Institute of Alcohol Studies; 2006. Anderson P, Baumberg B. Alcohol in Europe. Report. London: Institute of Alcohol Studies; 2006.
14.
go back to reference Lanting CI, Buitendijk SE, Crone MR, Segaar D, Bennebroek-Gravenhorst J, Wouwe JP van. Clustering of socioeconomic, behavioural, and neonatal risk factors for infant health in pregnant smokers. PLoS ONE. 2009;4(12):e8363.CrossRefPubMedPubMedCentral Lanting CI, Buitendijk SE, Crone MR, Segaar D, Bennebroek-Gravenhorst J, Wouwe JP van. Clustering of socioeconomic, behavioural, and neonatal risk factors for infant health in pregnant smokers. PLoS ONE. 2009;4(12):e8363.CrossRefPubMedPubMedCentral
15.
go back to reference Vereniging voor alcohol- en andere drugsproblemen (VAD). Richtlijnen voor aanvaardbaar alcoholgebruik en definitie bingedrinken. Brussel: VAD; 2009. Vereniging voor alcohol- en andere drugsproblemen (VAD). Richtlijnen voor aanvaardbaar alcoholgebruik en definitie bingedrinken. Brussel: VAD; 2009.
16.
go back to reference Gezondheidsraad. Risico’s van alcoholgebruik bij conceptie, zwangerschap en borstvoeding. Den Haag: Gezondheidsraad; 2005. publicatie nr. 2004/22. Gezondheidsraad. Risico’s van alcoholgebruik bij conceptie, zwangerschap en borstvoeding. Den Haag: Gezondheidsraad; 2005. publicatie nr. 2004/22.
17.
go back to reference Vereniging voor alcohol- en andere drugsproblemen (VAD). Dossier alcohol. D/2009/6030/24. Brussel: VAD; 2009. Vereniging voor alcohol- en andere drugsproblemen (VAD). Dossier alcohol. D/2009/6030/24. Brussel: VAD; 2009.
Metagegevens
Titel
Sociaaleconomische determinanten en perinatale gezondheidseffecten van alcoholgebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding
Auteurs
K. Hoppenbrouwers
C. Guérin
K. Van Leeuwen
A. Desoete
M. Roelants
Publicatiedatum
25-04-2018
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg / Uitgave 3/2018
Print ISSN: 1567-8644
Elektronisch ISSN: 1876-598X
DOI
https://doi.org/10.1007/s12452-018-0143-0

Andere artikelen Uitgave 3/2018

JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg 3/2018 Naar de uitgave