Inleiding
Situatiebewustzijn is sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw een veelgebruikt begrip in het onderzoek naar menselijke factoren. De term werd geïntroduceerd door de Amerikaanse luchtmacht (United States Air Force; USAF), die situatiebewustzijn herkende als een beslissende factor in de uitkomst van luchtgevechten. Om te overleven in een luchtgevecht was het noodzakelijk te observeren wat de tegenstander doet en te anticiperen op zijn volgende beweging, een fractie van een seconde eerder dan dat de ander jouw beweging kon zien aankomen. Bij de NASA ontdekte men daarna dat het functioneren van een team grote invloed bleek te hebben op de mate van situatiebewustzijn binnen dit team. Onvoldoende situatiebewustzijn kan grote negatieve gevolgen hebben voor het goed functioneren van individuen en teams en is inmiddels ook herkend in andere complexe en risicovolle sectoren zoals de luchtvaart, de olie-industrie, de nucleaire industrie en de anesthesie.