Skip to main content
Top

2017 | OriginalPaper | Hoofdstuk

41. Seksueel overdraagbare aandoeningen

Auteurs : dr. J.H. Sillevis Smitt, dr. J.J.E. van Everdingen, prof. dr. H.E. van der Horst, drs. M.V. Starink, dr. M. Wintzen, prof. dr. J. Lambert

Gepubliceerd in: Dermatovenereologie voor de eerste lijn

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Onder seksueel overdraagbare aandoeningen (soa) verstaat men infecties die seksueel kunnen worden overgebracht door huid- en/of slijmvliescontact. Men spreekt ook wel van seksueel overdraagbare infecties (SOI). In dit hoofdstuk wordt eerst stilgestaan bij anamnese en lichamelijk en laboratoriumonderzoek bij soa’s. Daarna worden de belangrijkste ziektebeelden, gerangschikt naar mogelijke verwekker, besproken: bacteriële soa’s (chlamydia, gonorroe, syfilis, lymphogranuloma a venereum, granuloma inguinale, ulcus molle), virale soa’s (herpes genitalis, hiv, hepatitis A, B en C), soa’s door protozoa (trichomoniasis) en overige soa’s (niet-specifieke urethritis, PID, epididymitis, bacteriële vaginose, SARA).
Literatuur
1.
go back to reference Belo JN, Thomas S. De standaard ‘pelvic inflammatory disease’ (eerste herziening) van het Huisartsen Genootschap; reactie vanuit de huisartsgeneeskunde. Ned Tijdschr Geneeskd 2007; 151:730–1.PubMed Belo JN, Thomas S. De standaard ‘pelvic inflammatory disease’ (eerste herziening) van het Huisartsen Genootschap; reactie vanuit de huisartsgeneeskunde. Ned Tijdschr Geneeskd 2007; 151:730–1.PubMed
3.
go back to reference Bergen JEAM. Patiënten met een seksueel overdraagbare aandoening. Ned Tijdschr Geneeskd 2014;158:A7247.PubMed Bergen JEAM. Patiënten met een seksueel overdraagbare aandoening. Ned Tijdschr Geneeskd 2014;158:A7247.PubMed
4.
go back to reference Bosman M, Weijer F, Tromp JJAS. Een man met een huidafwijking op de romp en de ledematen. Ned Tijdschr Geneeskd 2015;159:A8723.PubMed Bosman M, Weijer F, Tromp JJAS. Een man met een huidafwijking op de romp en de ledematen. Ned Tijdschr Geneeskd 2015;159:A8723.PubMed
5.
go back to reference Boukes FS, Dekker JH, Wiersma Tj Goudswaard AN. Samenvatting van de standaard ‘pelvic inflammatory disease’(eerste herziening) van het Huisartsen Genootschap. Ned Tijdschr Geneeskd 2007;151:753–6.PubMed Boukes FS, Dekker JH, Wiersma Tj Goudswaard AN. Samenvatting van de standaard ‘pelvic inflammatory disease’(eerste herziening) van het Huisartsen Genootschap. Ned Tijdschr Geneeskd 2007;151:753–6.PubMed
6.
go back to reference Brinkman K, Bergen JEAM van. Sneller overgaan tot hiv-test. Ned Tijdschr Geneeskd 2013;157:A6120.PubMed Brinkman K, Bergen JEAM van. Sneller overgaan tot hiv-test. Ned Tijdschr Geneeskd 2013;157:A6120.PubMed
8.
go back to reference Broek I van den, Donker G, Bergen J van, Götz H. Een soa heb je niet alleen. Huisarts Wet 2016;59:211CrossRef Broek I van den, Donker G, Bergen J van, Götz H. Een soa heb je niet alleen. Huisarts Wet 2016;59:211CrossRef
9.
go back to reference Bruins MJ, Damoiseaux RAMJ, Ruijs JHM. Fluor vaginalis door groep A-streptokokken bij volwassen vrouwen: een patiënt-controleonderzoek. Ned Tijdschr Geneeskd 2010;154:17–20. Bruins MJ, Damoiseaux RAMJ, Ruijs JHM. Fluor vaginalis door groep A-streptokokken bij volwassen vrouwen: een patiënt-controleonderzoek. Ned Tijdschr Geneeskd 2010;154:17–20.
10.
go back to reference Dekker JH, Boeke AJP. Vaginale infecties II. Behandeling van bacteriële vaginose, vaginale candidiasis en trichomoniasis. GEBU 2011;45:61–6. Dekker JH, Boeke AJP. Vaginale infecties II. Behandeling van bacteriële vaginose, vaginale candidiasis en trichomoniasis. GEBU 2011;45:61–6.
11.
go back to reference Driessen CML, Jong SAM de, Bastiaens MT, Hissink Muller W, Weenink JJ, Spooren PFMJ. Huidafwijkingen en artritis als teken van gonorroe. Ned Tijdschr Geneeskd 2011;155:A2250.PubMed Driessen CML, Jong SAM de, Bastiaens MT, Hissink Muller W, Weenink JJ, Spooren PFMJ. Huidafwijkingen en artritis als teken van gonorroe. Ned Tijdschr Geneeskd 2011;155:A2250.PubMed
12.
go back to reference Ende ME. Immuunreconstitutiesyndroom: een complicatie van antiretrovirale therapie bij hiv-positieve patiënten. Tijdschr Infect 2006;1:48–54. Ende ME. Immuunreconstitutiesyndroom: een complicatie van antiretrovirale therapie bij hiv-positieve patiënten. Tijdschr Infect 2006;1:48–54.
13.
go back to reference Geldrop WJ van, Numans ME, Berg HF, Putten AM van, Scheele ME, Bouma M. NHG-Standaard Virushepatitis en andere Leveraandoeningen. Huisarts Wet 2007:50:666–81. Geldrop WJ van, Numans ME, Berg HF, Putten AM van, Scheele ME, Bouma M. NHG-Standaard Virushepatitis en andere Leveraandoeningen. Huisarts Wet 2007:50:666–81.
15.
go back to reference Hendriks KD, Etten RW van, Wijngaarden P van. Koorts en hypotensie na behandeling syfilis. Ned Tijdschr Geneeskd 2017;161:D649.PubMed Hendriks KD, Etten RW van, Wijngaarden P van. Koorts en hypotensie na behandeling syfilis. Ned Tijdschr Geneeskd 2017;161:D649.PubMed
16.
go back to reference Hesius EAM, Kok B, Mattijssen EJM. Een gynecologische oorzaak van bovenbuikpijn. Ned Tijdschr Geneeskd 2016;160:A9349. Hesius EAM, Kok B, Mattijssen EJM. Een gynecologische oorzaak van bovenbuikpijn. Ned Tijdschr Geneeskd 2016;160:A9349.
17.
go back to reference Hogebrug J, Koopman PP, Oostrom I van, Schellekens A. De grote imitator neurosyfilis. Ned Tijdschr Geneeskd 2013;157:A6033.PubMed Hogebrug J, Koopman PP, Oostrom I van, Schellekens A. De grote imitator neurosyfilis. Ned Tijdschr Geneeskd 2013;157:A6033.PubMed
18.
go back to reference Kroon CD de, Jong LW de. De standaard ‘pelvic inflammatory disease’ (eerste herziening) van het Huisartsen Genootschap; reactie vanuit de huisartsgeneeskunde. Ned Tijdschr Geneeskd 2007;151:732–3.PubMed Kroon CD de, Jong LW de. De standaard ‘pelvic inflammatory disease’ (eerste herziening) van het Huisartsen Genootschap; reactie vanuit de huisartsgeneeskunde. Ned Tijdschr Geneeskd 2007;151:732–3.PubMed
19.
go back to reference Laak L van der. Zelf uitstrijkjes afnemen voor het opsporen van soa’s. Ned Tijdschr Geneeskd 2013;157:C1574. Laak L van der. Zelf uitstrijkjes afnemen voor het opsporen van soa’s. Ned Tijdschr Geneeskd 2013;157:C1574.
20.
go back to reference Naafs JC, Kleinhout MY. Chlamydia trachomatis-infectie bij moeder en kind. Ned Tijdschr Geneeskd 2016;160:A9727.PubMed Naafs JC, Kleinhout MY. Chlamydia trachomatis-infectie bij moeder en kind. Ned Tijdschr Geneeskd 2016;160:A9727.PubMed
22.
go back to reference Niermeijer JMF, Hettinga YM, Wokke JHJ, Rothova A, Hart W. Klinisch denken en beslissen in de praktijk. Een patiënt met visusdaling en pijnlijke benen. Ned Tijdschr Geneeskd 2006; 150:1173–8.PubMed Niermeijer JMF, Hettinga YM, Wokke JHJ, Rothova A, Hart W. Klinisch denken en beslissen in de praktijk. Een patiënt met visusdaling en pijnlijke benen. Ned Tijdschr Geneeskd 2006; 150:1173–8.PubMed
23.
go back to reference Quint WGV, Harmsel WA ter, Doorn LJ van. Vaccinatie tegen Humaan papillomavirus ter preventie van baarmoederhalskanker. Ned Tijdschr Geneeskd 2006;150:1380–4.PubMed Quint WGV, Harmsel WA ter, Doorn LJ van. Vaccinatie tegen Humaan papillomavirus ter preventie van baarmoederhalskanker. Ned Tijdschr Geneeskd 2006;150:1380–4.PubMed
24.
go back to reference Quint KD, Helm-van Mil AHM van der, Bergman W, Lavrijsen APM. Mucocutane afwijkingen bij reactieve artritis door Chlamydia trachomatis. Ned Tijdschr Geneeskd 2010;154:1286–91. Quint KD, Helm-van Mil AHM van der, Bergman W, Lavrijsen APM. Mucocutane afwijkingen bij reactieve artritis door Chlamydia trachomatis. Ned Tijdschr Geneeskd 2010;154:1286–91.
25.
go back to reference Siphanto RI, Leent EJM van. Een man met perianale wratten. Ned Tijdschr Geneeskd 2009;153:129.PubMed Siphanto RI, Leent EJM van. Een man met perianale wratten. Ned Tijdschr Geneeskd 2009;153:129.PubMed
26.
go back to reference Suijkerbuijk AWM, Over EAB, Koedijk FDM, Benthem BHB van, Sande MAB van der, Lugnér AK. Doelmatiger testbeleid van soa-poliklinieken GGD. Ned Tijdschr Geneeskd 2014;158:A6980.PubMed Suijkerbuijk AWM, Over EAB, Koedijk FDM, Benthem BHB van, Sande MAB van der, Lugnér AK. Doelmatiger testbeleid van soa-poliklinieken GGD. Ned Tijdschr Geneeskd 2014;158:A6980.PubMed
28.
go back to reference Vries HJC de. Huidaandoeningen bij hiv-infectie: de situatie sinds de introductie van HAART. Tijdschr Infect 2006;1:176–83. Vries HJC de. Huidaandoeningen bij hiv-infectie: de situatie sinds de introductie van HAART. Tijdschr Infect 2006;1:176–83.
29.
go back to reference Wiggers MNL, Oudesluys-Murphy AM. Een kind met koorts en arthritis door gedissemineerde gonorroe. Ned Tijdschr Geneeskd 2006;150:1462–5.PubMed Wiggers MNL, Oudesluys-Murphy AM. Een kind met koorts en arthritis door gedissemineerde gonorroe. Ned Tijdschr Geneeskd 2006;150:1462–5.PubMed
Metagegevens
Titel
Seksueel overdraagbare aandoeningen
Auteurs
dr. J.H. Sillevis Smitt
dr. J.J.E. van Everdingen
prof. dr. H.E. van der Horst
drs. M.V. Starink
dr. M. Wintzen
prof. dr. J. Lambert
Copyright
2017
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-1903-9_41