Skip to main content
Top
Gepubliceerd in:

01-10-2014 | Artikelen

Seksueel misbruik van pleegkinderen in de periode 1945-2010: een kwalitatieve inhoudsanalyse van meldingen bij de commissie-Samson

Auteur: Prof. dr. Hans Grietens

Gepubliceerd in: Kind en adolescent | Uitgave 3/2014

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

In deze studie worden de meldingen over seksueel misbruik van pleegkinderen in pleeggezinnen geanalyseerd, die binnenkwamen bij de commissie-Samson. Doel was om misbruik in pleeggezinnen uit het (nabije) verleden te onderzoeken (periode 1945-2010). De onderzoeksvragen betroffen de context van uithuisplaatsing, aard en ernst van het misbruik, hoe pleegkinderen overleefden en bij wie ze het misbruik konden melden. Er werd een kwalitatieve inhoudsanalyse gemaakt van 140 meldingen over 149 slachtoffers. De resultaten lieten zien dat de context van uithuisplaatsing vooral werd bepaald door problemen bij de ouder of opvoeder(s). Het seksueel misbruik werd door veel slachtoffers ervaren als ernstig. De dader was vaak de pleegvader en de seksuele handelingen waren intrusief. Pleegkinderen overleefden vooral door middel van passieve strategieën. Vele slachtoffers meldden niets over het misbruik als kind. Vanaf de jaren tachtig werd meer gevolg gegeven aan meldingen en steeg het aantal aangiften bij politie en justitie. Deze studie geeft een eerste inzicht in het fenomeen ‘seksueel misbruik van pleegkinderen in pleegzorg’. Meer studies zijn nodig, in het bijzonder over karakteristieken van daders en gezinnen en gezinsprocessen en -dynamieken.
Literatuur
go back to reference Baker, A. J. L., Brassard, M.R., Schneiderman, M. S., & Donnelly, L. J. (2013). Foster children’s report of psychological maltreatment experiences. Journal of Public Child Welfare, 7, 235-252.CrossRef Baker, A. J. L., Brassard, M.R., Schneiderman, M. S., & Donnelly, L. J. (2013). Foster children’s report of psychological maltreatment experiences. Journal of Public Child Welfare, 7, 235-252.CrossRef
go back to reference Biehal, N. (2014). Maltreatment in foster care: A review of the evidence. Child Abuse Review, 23, 48-60.CrossRef Biehal, N. (2014). Maltreatment in foster care: A review of the evidence. Child Abuse Review, 23, 48-60.CrossRef
go back to reference Butler, B. (2004). Protecting children. An inquiry into abuse of children in foster care. Brisbane: Crime and Misconduct Commission. Butler, B. (2004). Protecting children. An inquiry into abuse of children in foster care. Brisbane: Crime and Misconduct Commission.
go back to reference Commissie Samson (2012). Omringd door zorg, toch niet veilig. Seksueel misbruik van door de overheid uit huis geplaatste kinderen 1945 tot heden. Amsterdam: Boom. Commissie Samson (2012). Omringd door zorg, toch niet veilig. Seksueel misbruik van door de overheid uit huis geplaatste kinderen 1945 tot heden. Amsterdam: Boom.
go back to reference Connolly, D. A., & Read, J. D. (2006). Remembering historical child sexual abuse. Criminal Law Quarterly, 47, 438-480. Connolly, D. A., & Read, J. D. (2006). Remembering historical child sexual abuse. Criminal Law Quarterly, 47, 438-480.
go back to reference Craven, S., Brown, S., & Gilchrist, E. (2006). Sexual grooming of children: Review of literature and theoretical considerations. Journal of Sexual Aggression, 12, 287-299.CrossRef Craven, S., Brown, S., & Gilchrist, E. (2006). Sexual grooming of children: Review of literature and theoretical considerations. Journal of Sexual Aggression, 12, 287-299.CrossRef
go back to reference Dekker, J. J. H. (2012). Jeugdzorg in Nederland 1945-2010. Resultaten van deelonderzoek 1 van de commissie-Samson: Historische schets van de institutionele ontwikkeling van de jeugdsector vanuit het perspectief van het kind en de aan hem/haar verleende zorg. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen (in opdracht van Commissie-Samson). Dekker, J. J. H. (2012). Jeugdzorg in Nederland 1945-2010. Resultaten van deelonderzoek 1 van de commissie-Samson: Historische schets van de institutionele ontwikkeling van de jeugdsector vanuit het perspectief van het kind en de aan hem/haar verleende zorg. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen (in opdracht van Commissie-Samson).
go back to reference Dekker, J. J. H., & Grietens, H. (in druk). Child sexual abuse and Dutch child protection, 1945-2010. In J. Sköld, & S. Swain (Eds.), Apologies and the legacy of institutional child abuse: International perspectives (pp. 127-136). South Yarra, Victoria: Palgrave & Macmillan. Dekker, J. J. H., & Grietens, H. (in druk). Child sexual abuse and Dutch child protection, 1945-2010. In J. Sköld, & S. Swain (Eds.), Apologies and the legacy of institutional child abuse: International perspectives (pp. 127-136). South Yarra, Victoria: Palgrave & Macmillan.
go back to reference Euser, S., Alink, L. R. A., Van IJzendoorn, M. H., & Bakermans-Kranenburg, M. J. (2013). The prevalence of child sexual abuse in out-of-home care: A comparison between abuse in residential and foster care. Child Maltreatment, 18, 221-231.PubMedCrossRef Euser, S., Alink, L. R. A., Van IJzendoorn, M. H., & Bakermans-Kranenburg, M. J. (2013). The prevalence of child sexual abuse in out-of-home care: A comparison between abuse in residential and foster care. Child Maltreatment, 18, 221-231.PubMedCrossRef
go back to reference Grietens, H. (2012). Seksueel misbruik van kinderen in pleegzorg. Rapport bij deelonderzoek 4: Aard en omvang van seksueel misbruik in de pleegzorg en de reactie op signalen (periode 1945-2007).Groningen: Rijksuniversiteit Groningen (in opdracht van Commissie-Samson). Grietens, H. (2012). Seksueel misbruik van kinderen in pleegzorg. Rapport bij deelonderzoek 4: Aard en omvang van seksueel misbruik in de pleegzorg en de reactie op signalen (periode 1945-2007).Groningen: Rijksuniversiteit Groningen (in opdracht van Commissie-Samson).
go back to reference Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (2005). Paradigmatic controversies, contradictions, and emerging confluences. In N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), The Sage handbook of qualitative research. Third edition (pp. 191-215). Thousand Oaks: Sage Publications. Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (2005). Paradigmatic controversies, contradictions, and emerging confluences. In N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), The Sage handbook of qualitative research. Third edition (pp. 191-215). Thousand Oaks: Sage Publications.
go back to reference Hunter, S. V. (2010). Childhood sexual experiences. Narratives of resilience. Abingdon: Radcliffe Publishing Ltd. Hunter, S. V. (2010). Childhood sexual experiences. Narratives of resilience. Abingdon: Radcliffe Publishing Ltd.
go back to reference McNally, R. J. (2003). Remembering trauma. Cambridge, MA: Belknap/Harvard University Press. McNally, R. J. (2003). Remembering trauma. Cambridge, MA: Belknap/Harvard University Press.
go back to reference Miller-Perrin, C. L., & Perrin, R. D. (2007). Child maltreatment. An introduction. Thousand Oaks: Sage Publications. Miller-Perrin, C. L., & Perrin, R. D. (2007). Child maltreatment. An introduction. Thousand Oaks: Sage Publications.
go back to reference Mortelmans, D. (2007). Handboek kwalitatieve onderzoeksmethoden. Leuven/Voorburg: Acco. Mortelmans, D. (2007). Handboek kwalitatieve onderzoeksmethoden. Leuven/Voorburg: Acco.
go back to reference Mullighan, E. P. (2008). Children in state care commission inquiry. Allegations of sexual abuse and death from criminal conduct. Adelaide: Commission of Inquiry South Australia. Mullighan, E. P. (2008). Children in state care commission inquiry. Allegations of sexual abuse and death from criminal conduct. Adelaide: Commission of Inquiry South Australia.
go back to reference Olafson, E. (2011). Child sexual abuse: Demography, impact and interventions. Journal of Child & Adolescent Trauma, 4, 8-21.CrossRef Olafson, E. (2011). Child sexual abuse: Demography, impact and interventions. Journal of Child & Adolescent Trauma, 4, 8-21.CrossRef
go back to reference Putnam, W. (2002). Ten years research update review: Child sexual abuse. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 42, 269-278. Putnam, W. (2002). Ten years research update review: Child sexual abuse. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 42, 269-278.
go back to reference Sköld, J. (2013). Historical abuse – A contemporary issue: Compiling inquiries into abuse and neglect of children in out-of-home care worldwide. Journal of Scandinavian Studies in Criminology and Crime Prevention, 14(sup1), 5-23.CrossRef Sköld, J. (2013). Historical abuse – A contemporary issue: Compiling inquiries into abuse and neglect of children in out-of-home care worldwide. Journal of Scandinavian Studies in Criminology and Crime Prevention, 14(sup1), 5-23.CrossRef
go back to reference Sköld, J., & Swain, S. (in druk). In the midst of apology: Professionals and the legacy of abuse amongst children in ‘care’.South Yarra, Victoria: Palgrave Macmillan. Sköld, J., & Swain, S. (in druk). In the midst of apology: Professionals and the legacy of abuse amongst children in ‘care’.South Yarra, Victoria: Palgrave Macmillan.
go back to reference Stensrud, M., Wormdal, A. K., Tjelflaat, T., & Sørli, A. (2007). Omsorg og overgrep. Gransking av barnehjem, skolehjem og fosterhjem benyttet av Trondheim kommune fra 1930-årene til 1980- årene.Trondheim: Øien & Indergaard, AS. Stensrud, M., Wormdal, A. K., Tjelflaat, T., & Sørli, A. (2007). Omsorg og overgrep. Gransking av barnehjem, skolehjem og fosterhjem benyttet av Trondheim kommune fra 1930-årene til 1980- årene.Trondheim: Øien & Indergaard, AS.
go back to reference Wolfe, D. A., Jaffe, P. G., Leschied, A. W., & Legate, B. L. (2010). Assessing historical abuse allegations and damages. Child Abuse & Neglect, 34, 135-143. Wolfe, D. A., Jaffe, P. G., Leschied, A. W., & Legate, B. L. (2010). Assessing historical abuse allegations and damages. Child Abuse & Neglect, 34, 135-143.
go back to reference Young, T. L., Riggs, M., & Robinson, J.L. (2011). Childhood sexual abuse severity reconsidered: A factor structure of CSA characteristics. Journal of Child Sexual Abuse, 20, 373-395.PubMedCrossRef Young, T. L., Riggs, M., & Robinson, J.L. (2011). Childhood sexual abuse severity reconsidered: A factor structure of CSA characteristics. Journal of Child Sexual Abuse, 20, 373-395.PubMedCrossRef
Metagegevens
Titel
Seksueel misbruik van pleegkinderen in de periode 1945-2010: een kwalitatieve inhoudsanalyse van meldingen bij de commissie-Samson
Auteur
Prof. dr. Hans Grietens
Publicatiedatum
01-10-2014
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Kind en adolescent / Uitgave 3/2014
Print ISSN: 0167-2436
Elektronisch ISSN: 1876-5998
DOI
https://doi.org/10.1007/s12453-014-0020-9