7. Schizofrenie en andere psychotische stoornissen

Vooral door hallucinaties en wanen is bij een psychose de relatie met de werkelijkheid sterk verstoord. Bij hallucinaties meent de patiënt iets waar te nemen wat er in werkelijkheid niet is. Wanen zijn niet te corrigeren, onjuiste overtuigingen, die behoren tot de inhoudelijke denkstoornissen. De belangrijkste psychosen zijn schizofrenie en niet-schizofrene stoornissen. Tot de niet-schizofrene psychosen behoren: de waanstoornis, kortdurende psychotische stoornis, schizofreniforme stoornis en gedeelde psychotische stoornis.

Schizofrenie wordt gekenmerkt door een breed scala van cognitieve, emotionele en gedragsafwijkingen. De symptomen worden verdeeld in ‘positieve’, zoals hallucinaties en wanen, en ‘negatieve’, zoals verminderde emotionele expressie, initiatiefverlies en spraakarmoede. Bij schizofrenie is vaak sprake van genetische kwetsbaarheid en verder berust de stoornis op structurele en biochemische hersenafwijkingen, mogelijk een gevolg van geboortecomplicaties of virusinfecties. De stoornis wordt behandeld met antipsychotica, in combinatie met een brede psychosociale aanpak in de vorm van rehabilitatie, cognitieve gedragstherapie en psycho-educatie.