Top

Huisarts en wetenschap

Gepubliceerd in:

01-10-2014 | Beschouwing

Samen beslissen is beter

Auteurs: Haske van Veenendaal, Chris Rietmeijer, Helene Voogdt-Pruis, Ilse Raats

Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 10/2014

Samenvatting

Van Veenendaal H, Rietmeijer CBT, Voogdt-Pruis HR, Raats CJ. Samen beslissen is beter. Huisarts Wet 2014;57(10):524-7.

Gedeelde besluitvorming is hot. Door de groeiende beschikbaarheid van een preventief, diagnostisch en therapeutisch arsenaal ontstaan er steeds meer situaties waarin er niet één duidelijke, kant-en-klare oplossing is, maar waarin de wensen en de context van de patiënt bepalen wat de beste beslissing is. Gedeelde besluitvorming is noodzakelijk bij preferentiegevoelige beslissingen, waarbij er meer dan één behandeloptie is en het afwegen van de voor- en nadelen voor dilemma’s zorgt. Mits goed uitgevoerd, leidt gedeelde besluitvorming tot zorg die naar inhoud en vorm meer in lijn ligt met de waarden en voorkeuren van de patiënt. Deze manier van besluitvorming wordt door patiënten als prettiger ervaren en vergroot hun betrokkenheid.

Huisartsen kunnen goed patiëntgericht communiceren, maar zij doen dat vooral bij de hulpvraagverheldering. Gedeelde besluitvorming in de zin dat huisarts en patiënt gezamenlijk een beslissing nemen waarbij de voorkeuren van de patiënt expliciet aan de orde zijn gekomen – ook in latere stadia – is minder gemeengoed.

Gedeelde besluitvorming vraagt meer van de arts: extra inspanning en de vaardigheid om voor- en nadelen en risico’s uit te leggen, de beroepsattitude om ruimte te willen geven aan de eigen voorkeuren van de patiënt, zodat deze een persoonlijke afweging kan maken, én de toepassing van keuze-instrumenten.

vorige artikel Acuut loopoor bij kinderen met trommelvliesbuisjes

volgende artikel Ondertussen in TPO 5

Braddock CH 3rd, Edwards KA, Hasenberg NM, Laidley TL, Levinson W. Informed decision making in outpatient practice: time to get back to basics . JAMA 1999;282:2313–;20.CrossRefPubMed

Covinsky KE, Fuller JD, Yaffe K, Johnston CB, Hamel MB, Lynn J, et al. Communication and decision-making in seriously ill patients: findings of the SUPPORT project: the Study to Understand Prognoses and Preferences for Outcomes and Risks of Treatments . J Am Geriatr Soc 2000;48:S187–;93.PubMed

Van der Weijden T, Sanders-van Lennep A. Keuzehulpen voor de patiënt . Huisarts Wet 2012;55:516–;21.CrossRef

Coulter A, Collins A. Making shared decision-making a reality: No decision about me, without me . London: The King’s Fund, 2011.

Katz SJ, Hawley S. The value of sharing treatment decision making with patients: expecting too much? JAMA 2013;310:1559–;60.CrossRefPubMed

Faber M, Harmsen M, Van der Burg S, Van der Weijden T. Gezamenlijke besluitvorming & amp; zelfmanagement: Een literatuuronderzoek naar de effectiviteit en naar voorwaarden voor succes . Nijmegen: IQ Healthcare, 2013.

Silverman J, Kurtz S, Draper J. Vaardig communiceren in de gezondheidszorg: een evidence-based benadering. 2e dr. Den Haag: Lemma, 2006.

Stalmeier PF, Van Tol-Geerdink JJ, Van Lin EN, Schimmel E, Huizenga H, Van Daal WA, et al. Doctors' and patients' preferences for participation and treatment in curative prostate cancer radiotherapy . J Clin Oncol 2007;25:3096–;100.CrossRefPubMed

Stacey D, Légaré F, Col NF, Bennett CL, Barry MJ, Eden KB, et al. Decision aids for people facing health treatment or screening decisions . Cochrane Database Syst Rev 2014;1:CD00143–;1.

10.

Raats CJ, van Veenendaal H, Versluijs MM, Burgers JS. A generic tool for development of decision aids based on clinical practice guidelines . Patient Educ Couns 2008;73:413–;7.CrossRefPubMed

11.

Van Bemmel J. Prostaatkanker . De Stentor, 18 juni 2013.

12.

Stiggelbout AM, Van der Weijden T, De Wit MP, Frosch D, Légaré F, Montori VM, et al. Shared decision making: really putting patients at the centre of healthcare . BMJ 2012;344:e25–;6.CrossRef

13.

Elwyn G, Frosch D, Thomson R, Joseph-Williams N, Lloyd A, Kinnersley P, et al. Shared decision making: a model for clinical practice . J Gen Intern Med 2012;27:1361–;7.CrossRefPubMedCentralPubMed

14.

Stalmeier PF, Van Tol-Geerdink JJ, Van Lin EN, Schimmel E, Huizenga H, Van Daal WA, et al. De patiënt kiest: werkbaar en effectief . Ned Tijdschr Geneeskd 2009;153:600–;6.PubMed

15.

Oshima Lee E, Emanuel EJ. Shared decision making to improve care and reduce costs . N Engl J Med 2013;368:6–;8.CrossRefPubMed

16.

Veroff D, Marr A, Wennberg DE. Enhanced support for shared decision making reduced costs of care for patients with preference-sensitive conditions . Health Aff (Millwood) 2013;32:285–;93.CrossRef

17.

Légaré F, Ratté S, Gravel K, Graham ID. Barriers and facilitators to implement shared decision-making in clinical practice: Update of a systematic review of health professionals' perceptions . Patient Educ Couns 2008;73:526–;35.CrossRefPubMed

18.

De Vos M. Wanneer samen beslissen niet vanzelf spreekt. Reflecties van patiënten en zorgverleners over gezamenlijke besluitvorming . Den Haag: Centrum voor Ethiek en Gezondheid, 2014.

19.

Shepherd HL, Barratt A, Trevena LJ, McGeechan K, Carey K, Epstein RM, et al. Three questions that patients can ask to improve the quality of information physicians give about treatment options: a cross-over trial . Patient Educ Couns 2011;84:379–;85.CrossRefPubMed

20.

Van der Weijden T, Van Veenendaal H, Drenthen T, Versluijs M, Stalmeier P, Koelewijn-van Loon M, et al. Shared decision making in the Netherlands, is the time ripe for nationwide, structural implementation? Z Evid Fortbild Qual Gesundhwes 2011;105:283–;8.

21.

Broersen S. Shared decision making voor beginners . Med Contact 2011;66:1639–;41.

Titel: Samen beslissen is beter
Auteurs: Haske van Veenendaal
Chris Rietmeijer
Helene Voogdt-Pruis
Ilse Raats
Publicatiedatum: 01-10-2014
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap / Uitgave 10/2014
Print ISSN: 0018-7070
Elektronisch ISSN: 1876-5912
DOI: https://doi.org/10.1007/s12445-014-0268-6

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 10/2014

Vakantiegeneeskunde: ‘Graag antibiotica, voor het geval dat…’

Injectietherapie bij rugklachten

Verminderen van zorgconsumptie op huisartsenposten

Zachtjes voortsudderende prostatitis

Leerboek anamnese

Ondertussen in TPO 5