Robotica

Extract

De personeelstekorten in de zorg nemen toe, steeds meer verpleegkundigen klagen over de werkdruk. Zou de inzet van robotica een oplossing kunnen zijn door verschuiving van activiteiten naar de robot, terwijl tegelijkertijd het werk aantrekkelijk blijft? In het dossier van deze TvZ wordt robotica vanuit verschillende invalshoeken belicht. Gezien de stand van zaken van de robotica ziet het er niet naar uit dat deze op korte termijn massaal de aantrekkelijke taken van de verpleegkundige zal overnemen. Betrouwbare rechtstreekse communicatie blijkt ingewikkeld, hoewel ronkende presentaties in de media soms anders doen vermoeden. In werkelijkheid blijkt er toch vaak een medewerker of mantelzorger achter de uitgesproken tekst van de robot te zitten. Dat neemt echter niet weg dat er vele lessen uit de huidige ervaringen kunnen worden geleerd, waarbij ook verpleegkundigen een rol kunnen spelen. Cliënten hebben bijvoorbeeld soms juist een voorkeur voor communicatie met een robot, omdat deze heel eenduidig en consequent met hen praat, in tegenstelling tot vele verschillende hulpverleners waar ze mee geconfronteerd worden. Hulpverleners wekken daarentegen soms de indruk dat al hun communicatie met cliënten uit empatische boodschappen bestaat die in principe onvervangbaar is. Uit een eerder dossier van TVZ over zingeving blijkt echter dat dergelijke communicatie zeker niet spontaan tot stand komt. Wanneer een deel van de instrumentele dagelijkse communicatie (instructies, opdrachten, herinneringen) verschuift naar een robot, komt er tijd vrij voor andersoortige, waardevollere communicatie tussen cliënt en hulpverlener. De vraag is overigens of dat tot minder werkdruk leidt, het leidt hopelijk wel tot meer werkplezier. De mogelijke inzet van robotica vraagt van zorgorganisaties bovendien om het doordenken van de consequenties voor de werkprocessen van de medewerkers, de wijze waarop robotica voor cliënten als reguliere interventie kan worden ingezet en de financiering. Dit gebeurt momenteel niet of in een laat stadium, waardoor veel projecten onbevredigend verlopen. Verpleegkundigen zouden zich daar veel actiever mee moeten bemoeien, juist om zelf invloed op hun werk te blijven houden.

…