Top

Gepubliceerd in:

2017 | OriginalPaper | Hoofdstuk

3. Psychosociale vaardigheden

Auteurs : Evert Scholte, Jan van der Ploeg

Gepubliceerd in: Handboek sociaal-emotionele vaardigheden

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

In dit hoofdstuk gaan we in op de vaardigheden die onmisbaar zijn om goed te kunnen functioneren in onze samenleving. Het gaat hierbij niet alleen om het adequaat deelnemen aan het sociale verkeer, maar ook om daarin je zelf te zijn. Naast sociale omgangsvaardigheden komen persoonlijke vaardigheden, zoals zelfsturing en zelfbewustzijn aan bod. Jeugdigen die psychosociale vaardigheden missen, lopen het risico om gedragsproblemen te ontwikkelen. We geven aan hoe dat is te voorkomen en hoe de ontwikkeling van essentiële psychosociale vaardigheden is te bevorderen. Deze maatregelen zijn vaak eenvoudig toepasbaar door opvoeders, leraren en mentoren. Bij autisme of ADHD zijn doorgaans aanvullend nog speciale interventies nodig. Dit is eveneens bij angstig en stemmingsverstoord gedrag of wanneer ernstige sociale gedragsproblemen spelen, zoals boosheid, agressie of een antisociale houding. Een aantal wetenschappelijk bewezen interventieprogramma’s om de ontwikkeling van de psychosociale vaardigheden bij deze jeugdigen te bevorderen, passeert de revue.

vorige hoofdstuk Gedragsproblemen

volgende hoofdstuk Emotionele vaardigheden

Abikoff, H., Klein, R., & Hechtman, L. (2004). Social functioning in children with ADHD treated with long-term methylphenidate and multimodal psychosocial treatment. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 43, 820–829.CrossRefPubMed

Bagwell, C. L., & Coie, J. D. (2004). The best friendships of aggressive boys. Journal of Experimental Child Psychology, 88, 5–24.CrossRefPubMed

Barkley, R. A. (2013). Diagnose ADHD. Complete gids voor ouders en hulpverleners. Amsterdam: Pearson Assessment and Information.

Beelmann, A., & Lösel, F. (2007). Child social skills training in developmental crime prevention: Effects on antisocial behavior and social competence. Psicothema, 18, 603–610.

Beelmann, A., Pfingsten, U., & Lösel, F. (1994). Effects of training social competence in children: A meta-analysis of recent evaluation studies. Journal of Clinical Child Psychology, 23, 260–271.CrossRef

Berckelaer-Onnes, I. van. (2012). Autisme in school. Een passend aanbod binnen passend onderwijs. Amsterdam: Boom.

Berry, D., & O’Connor, E. (2010). Behavioral risk, teacher-child relationships, and social skill development across middle-childhood. Journal of Applied Developmental Psychology, 31, 1–14.CrossRef

Binkley, M., Erstad, O., Herman, J., Raizen, S., Ripley, M., Miller-Ricci, M. et al. (2012). Defining twenty-first century skills. In P. Griffin, B. McGaw & E. Care (Eds.), Assessment and teaching of 21st century skills (pag. 17–66). The Netherlands: Springer.

Bloomquist, M. L., & Schnell, S. V. (2002). Helping children with agression and conduct problems. Social Competence Training Londen: Guilford Press.

Briere, J., & Rickards, S. (2007). Self-awareness, affect regulation, amd relatedness. The Journal of Nervous and Mental Disease, 195, 497–503.CrossRefPubMed

Crick, N. R., & Dodge, K. A. (1994). A review and reformulation of social information-processing mechanisms in children’s social adjustment. Psychological Bulletin, 115, 74–101.CrossRef

Davis, H. A. (2003). Conceptualizing the role and influence of student-teacher relationships. Educational Psychologist, 38, 207–234.CrossRef

Denham, S. A., Wyatt, T. M., Bassett, H. H., Echeverria, D., & Knox, S. S. (2009). Assessing social-emotional development in children from a longitudinal perspective. Journal of Epidemiology and Community Health, 63(Suppl 1), 37–52. doi:10.1136/jech.2007.070797.CrossRef

Durlak, J. A., Weissberg, R. P., & Pachan, M. (2010). A meta-analysis of after-school programs that seek to promote personal and social skills in children and adolescents. American Journal of Community Psychology, 45, 294–309.CrossRefPubMed

Fine, S. E., Trentacosta, C. J., Izard, C. E. M., Mostov, A. J., & Campbell, J. L. (2004). Anger perception bias, caregivers use of physical discipline and aggression in children of risk. Social Development, 13, 213–228.CrossRef

Gezondheidsraad. (2009). Autismespectrumstoornissen: een leven lang anders. Den Haag: Gezondheidsraad.

Goldstein, A. P. (1981). Psychological skill training: The structured learning technique. New York: Pergamon Press.

Haaxma, R. (2008). Neurologie van cognitie en gedrag in hoofdlijnen. Maarssen: Elsevier.

Howes, C., Philipsen, L., & Preisner-Freinberg, V. (2000). The consistency and predictability of teacher-child relationships. Journal of Social Psychology, 38, 113–132.

Kendell, P. C., & Brasswell, L. (1993). Cognitive Behavioral Therapy for Impulsive Children (2nd ed.). New York: Routledge.

Kerig, P., Ludlow, A., & Wenar, C. (2012). Developmental Psychopathology (6th ed.). New-York: McGraw-Hill.

Lemerise, E. A., & Arsenio, W. E. (2000). An integrated model of emotion processes and cognition in social information processing. Child Development, 71, 107–118.CrossRefPubMed

Looze, M. de, Dorsselaer, S. van, Roos, S., de, Verdurmen, J., Stevens, G., Gommans, R., et al. (2014). HBSC 2013 Gezondheid, welzijn en opvoeding van jongeren in Nederland. Utrecht: Universiteit Utrecht.

Marzano, R. J. (2014). Wat werkt op school. Meta-analyse van 35 jaar onderwijsresearch direct toepasbaar in beleid en praktijk. Rotterdam: Basalt Educatieve Uitgaven.

McCuire, E. B., & Nowicki, S. (2001). Associations between social anxiety and nonverbal processing skills. Journal of Nonverbal Behavior, 25, 3–19.CrossRef

Merrel, K. W., & Gimpel, G. A. (2014). Social skills of children and adolescents: Conceptualisation, assessment, treatment. London: Psychology Press.

Mezo, P. G., & Short, M. M. (2012). Construct validity and confirmatory factor analysis of the self-control and self-management scale. Canadian Journal of Behavioral Science, 44, 1–8.CrossRef

Mitchell, D. (2008). What really works in special and inclusive education: using evidence based strategies. London: Routledge.

Morin, A. (2011). Self-awareness: Definition, measures, effects, functions, and antecedents. Social and Personality Psychology, 10, 807–823.

O’Keeffe, G. S., Clarke-Pearson, K., & Council on Communication and Media. (2011). Clinical report – the impact of social media on children, adolescents and families. Pediatrics,. doi:10.1542/peds.2011-0054.PubMed

Ogilvy, C. M. (1994). Social skills training with children and adolescents: A review of the evidence of effectiveness. Educational Psychology, 14, 73–82.CrossRef

Pellerin, L. A. (2005). Applying baumrind’s parenting typology to high schools. Social Science Research, 34, 283–303.CrossRef

Pfiffner, L. J., & McBurnett, K. (1997). Social skills training with parent generalization: Treatment effects for children with attention deficit disorder. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 65, 749–757.CrossRefPubMed

Ploeg, J. D. van der. (2011). De sociale ontwikkeling van het schoolkind. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

Ploeg, J. D. van der, & Scholte, E. M. (2008). Handleiding Gezinsvragenlijst (GVL). Houten: BSL.

Ploeg, J. D. van der, & Scholte, E. M. (2013). Handleiding Vragenlijst Psychosociale Vaardigheden (VPV). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

Reicher, H. (2010). Building inclusive education on social and emotional learning: Challenges and perspectives – a review. International Journal of Inclusive Education, 14, 213–246. doi:10.1080/13603110802504218.CrossRef

Reichow, B., Steiner, A. M., & Volkmar, F. (2012). Social skills groups for people aged 6 to 21 with autism spectrum disorders (ASD). Evidence-Based Child Health, 7, 266–315. doi:10.1002/ebch.1903.

Scholte, E. M., & Ploeg, J. D. Van der. (2013). Sociaal emotionele vragenlijst (SEV). Houten: Bohn, Stafleu van Loghum.

Spence, S. (2003). Social skills training with children and young people: Theory, evidence and practice. Child and Adolescent Mental Health, 8, 84–96.CrossRef

Trentacosta, C. J., & Fine, S. E. (2009). Emotion knowledge, social competence, and behavior problems in childhood and adolescence: A meta-analytic review. Social Development, 19, 1–15.CrossRef

Uhlsa, Y. T., Michikyanb, M., Morrisc, J., Garciad, D., Smalle, G. W., Zgourouf, E., et al. (2014). Five days at outdoor education camp without screens improves preteen skills with nonverbal emotion cues. Computers in Human Behavior, 39, 387–392.CrossRef

Walker, J. M. T. (2009). Authoritative classroom management. Theory into Practice, 48, 122–129.CrossRef

White, S. W., Keonig, K., & Scahill, L. (2007). Social skills development in children with autism spectrum disorders: A review of the intervention research. Journal of Autism and Developmental Disorders, 37, 1858–1868.CrossRef

Wigelsworth, M., Humphrey, N., Kalambouka, A., & Lendrum, A. (2010). A review of key issues in the measurement of children’s social and emotional skills. Educational Psychology in Practice, 26(2), 173–186. doi:10.1080/02667361003768526.CrossRef

Titel: Psychosociale vaardigheden
Auteurs: Evert Scholte
Jan van der Ploeg
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Handboek sociaal-emotionele vaardigheden
Print ISBN: 978-90-368-1413-3

Elektronisch ISBN: 978-90-368-1414-0

Copyright: 2017
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-1414-0_3

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen