Psychosociale hulpverlening voor naasten van traumapatiënten

Naar schatting worden jaarlijks duizenden traumapatiënten opgenomen in de Nederlandse ziekenhuizen: alleen al in de traumaregio Oost werden in 2005 in totaal 4124 patiënten opgenomen (TRO jaarverslag 2005). Niet in alle gevallen betreft het een ernstig trauma, maar wel altijd om letsel door geweld van buitenaf (Vles, 2004). Dit kunnen verkeersongevallen, bedrijfsongevallen, ongevallen in en rondom huis en geweldmisdrijven zijn.

Daarnaast is met de sneeuwbalmethode aanvullende literatuur gezocht.

Om te kunnen bepalen of de hulpverlening van maatschappelijk werk aan naasten van traumapatiënten aansluit bij hun behoeften is inzicht in deze behoeften nodig. Er is niet eerder onderzoek gedaan naar de behoeften van deze specifieke groep, maar er is wel veel bekend over de behoeften van naasten van patiënten die zijn opgenomen op de intensive care (Verhaeghe e.a., 2005a; Bijttebier e.a., 2000; Kaljouw, 1998; Davis-Martin, 1994; Leske, 1986; Daley, 1984). Daarbij werd meestal gebruik gemaakt van vragenlijsten die gebaseerd zijn op Molter’s (1979) Critical Care Family Needs Inventory (CCFNI). Deze is vanuit een verplegingswetenschappelijk perspectief ontwikkeld. De vragen richten zich op de omstandigheden in het ziekenhuis (informatie, ondersteuning en toegankelijkheid). De categorie ondersteuning beperkt zich tot emotionele ondersteuning (psychisch). Er zijn geen items opgenomen die behoeften meten voortvloeiend uit sociale en maatschappelijke gevolgen van de opname.

Uit het eerste deelonderzoek van deze studie blijkt dat naasten van traumapatiënten behoefte hebben aan psychosociale hulpverlening in de vorm van ondersteuning, hulp bij praktische problemen die ten gevolge van het ongeval ontstaan en hulp bij het (leren) omgaan met de consequenties van het ongeval (Verharen, 2009).

Het integreren van de conclusies van de literatuurstudie en de drie deelonderzoeken levert een antwoord op de vraag in hoeverre het medisch maatschappelijk werk in haar hulpverlening aansluit op de behoeften van naasten van traumapatiënten die in het ziekenhuis zijn opgenomen en welke baat (resultaat) deze naasten bij de hulpverlening ervaren.