Top

Gepubliceerd in:

2019 | OriginalPaper | Hoofdstuk

13. Psycho-educatie voor patiënten met een hersenaandoening en hun mantelzorgers

Auteur : Prof. dr. C. Lafosse

Gepubliceerd in: De rol van neuropsychologie bij psychotherapie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

Een hersenaandoening heeft een impact op heel wat levensdomeinen. Vaak zijn veel van de gevolgen niet direct zichtbaar voor de buitenwereld, wat vaak leidt tot misverstanden en verkeerde verwachtingen. Daarom is het belangrijk om patiënt en mantelzorger voor te bereiden op de realiteit op lange termijn. Binnen de neuropsychotherapeutische behandeling speelt psycho-educatie dan ook een belangrijke rol. Goede informatie over en inzicht in de gevolgen van een hersenaandoening en de manier waarop hiermee omgegaan kan worden, zijn zowel voor de patiënt als voor de familie en andere naast betrokkenen zeer belangrijk. Dit artikel poogt een bijdrage te leveren aan de waarde en inhoud van psycho-educatie voor deze doelgroep.

vorige hoofdstuk Leven met emoties na CVA: veerkracht en kwetsbaarheid in het spanningsveld van de psychotherapeut

volgende hoofdstuk Een neurocognitieve stoornis: bijdrage van de neuropsychologie bij psychotherapeutische behandeling

Audenhove, C. van, & Declercq, A. (2007). De mantelzorg: Over zorglast, veerkracht en het belang van een goede relatie. Welzijnsgids: Gezondheidszorg en Welzijnszorg, 65, 1–19.

Boerner, K., Schulz, R., & Horowitz, A. (2004). Positive aspects of caregiving and adaptation to bereavement. Psychology and Aging, 19(4), 668–675.CrossRef

Boosman, H., Heugten, C. M. van, & Visser, J. M. A. (2015). Leerbaarheid bij patienten met hersenletsel: Veel besproken, weinig onderzocht. Nederlands Tijdschrijft voor Revalidatiegneeskunde, 6, 265–269.

Bowen, C., Yaetes, G., & Palmer, S. (2010). A relational approach to rehabilitation. London: Karnac.

Bugge, C., Alexander, H., & Hagen, S. (1999). Stroke patients’ informal caregivers: Patient, caregiver, and service factors that affect caregiver strain. Stroke, 30, 1517–1523.CrossRef

Campbell, J. (2009). A model of consequences of dementia caregivers’ stress process: Influence on behavioural symptoms of dementia and caregivers behavior-related reactions. Research and Theory for Nursing Practice, 23(3), 181–202.CrossRef

Carbonneau, H., Caron, C., & Desrosiers, J. (2010). Development of a conceptual framework of positive aspects of caregiving in dementia. Dementia, 9(3), 328–353.CrossRef

Cheng, S. T., Lau, R. W., Mak, E. P., Ng, N. S., Lam, L. C., Fung, H. H., et al. (2012). A benefit-finding intervention for family caregivers of persons with Alzheimer disease: Study protocol of a randomized controlled trial. Trials, 2(13), 98.

Daele, T. van (2013). A psychoeducational approach to stress management: An implementation and effectiveness study. Doctoraatsproefschrift. Leuven: K.U.

Dammekens, E., & Lafosse, C. (2014). Het psycho-educatiepakket ‘Dementie en nu’. Handleiding en leidraad voor de coach. Uitgave van het ExpertiseCentrum Dementie vzw Vlaanderen en de Vlaamse Alzheimer Liga vzw. Brussel: Politeia.

Exel, N. van, Scholte op Reimer, W., Brouwer, W., Berg, B. van den, Koopmanschap, M., & Bos, G. van den (2004). Instruments for assessing the burden of informal care giving for stroke patients in clinical pratice: A comparison of CSI, CRA, SCQ and self-rated burden. Clinical Rehabilitation, 18(2), 203–214.CrossRef

Fasotti, L. (2005). Cognitieve revalidatie: Varen zonder kompas? Inaugurale rede. Nijmegen: Radboud Universiteit.

Frischknecht, E., Berger, T., Stalder-Lüthy, F., Znoj, H., & Hofer, H. (2014). OSCAR – Ein internetbasiertes Unterstützungsprogramm für Angehörige von Menschen mit einer Hirnverletzung: Pilotstudie. Zeitschrift für Neuropsychologie, 25, 77–88.CrossRef

Heuvel, E. van den, Witte, L. de, Schure, L., Sanderman, R., & Meyboom-de Jong, B. (2001). Risk factors for burnout in caregivers of stroke patients, and possibilities for intervention. Clinical Rehabilitation, 15, 669–677.CrossRef

Idema, K., & Fasotti, L. (2010). Psycho-educatie. In R. Ponds, C. van Heugten, L. Fasotti & E. Wekking (Red.), Neuropsychologische behandeling (pag. 295–315). Amsterdam: Boom.

Kavanaugh, M. (1974). In R. L. Morgan, J. C. Morgan & L. Geluk (Red.), Om de dooie dood: Een inleiding tot de psychologie van dood en sterven. Den Haag: VUGA.

Klonoff, P., & Prigatano, G. P. (1987). Reactions of family members and clinical intervention after traumatic brain injury. In M. Ylvisaker & E. M. R. Gobble (Eds.), Community re-entry for head injured adults. Boston/Toronto/San Diego: Little, Brown and Company.

Kramer, J. G. (1997). Gain in caregiving experience: Where are we? What Next? Gerontologist, 37(2), 218–232.

Lafosse, C. (2006). Educatieve en begeleidingsgerichte zorg bij families van patiënten met een niet-aangeboren hersenletsel. Tijdschrift Klinische Psychologie, 36(1), 15–29.

Lawton, M. P., Moss, M., Kleban, M. H., Glicksman, A., & Rovine, M. (1991). A two-factor model of caregiving appraisal and psychological well-being. Journal of Gerontology, 46(4), 181–189.CrossRef

Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping. New York: Springer.

Lévesque, L., Gendron, G., Vézina, J., Hébert, R., Ducharme, F., Lavoie, J.-P., et al. (2002). The process of a group for caregivers of demented persons living at home: Conceptual framework, components, and characteristics. Aging & Mental Health, 6(3), 239–247.CrossRef

Livingston, M. G., & Livingston, H. M. (1990). Family management in the rehabilitation of patients with severe head injury. In E. Vakil, D. Hoofien & Z. Grosswasser (Eds.), Rehabilitation of the brain injured person: A neuropsychological perspective. London: Freund Publishing.

Louderback, P. (2000). Elder care: A positive approach to caregiving. Journal of the American Academy of Nurse Practitioners, 12(3), 97–99.CrossRef

Pearlin, L. L., Mullan, J. T., Semple, S. J., & Skaff, M. M. (1990). Caregiving and the stress process: An overview of concepts and their measures. Gerontologist, 30(5), 583–594.CrossRef

Ponds, R., & Smits, P. (2016). Neuropsychotherapie: Een plaatsbepaling. In P. Smits, R. Ponds, N. Farenhorst, M. Klaver & R. Verbeek (Red.), Handboek neuropsychotherapie (pag. 23–44). Amsterdam: Boom.

Ponsioen, A., & Brink, E. ten (2014). Zelfregulatie: Diagnostiek en behandeling van executieve functies bij kinderen. Tielt: LannooCampus.

Rosenthal, M., & Muir, C. A. (1983). Methods of family intervention. In M. Rosenthal, E. R. Griffith, M. R. Bond & J. D. Miller (Eds.), Rehabilitation of the head injured adult. Philadelphia: F.A. Davis Company.

Schaepmeester, C. de, & Lambrecht, W. (2017). Kop op! Interventiepakket NAH. Gijzegem: SIG vzw.

Scholte op Reimer, W., Haan, R. de, Rijnders, P., Limburg, M., & Bos, G. van den (1998). The burden of care giving in partners of long-term stroke survivors. Stroke, 29, 1605–1611.CrossRef

Smits, P., Ponds, R., Farenhorst, N., Klaver, M., & Verbeek, R. (Red.). (2016). Handboek neuropsychotherapie. Amsterdam: Boom.

Spruytte, N., Audenhove, C. van, Lammertyn, F., & Storms, G. (2002). The quality of the caregiving relationship in informal care for older adults with dementia and chronic psychiatric patients. Psychology & Psychotherapy, 75, 295–311.CrossRef

Visser-Meily, A., & Heugten, C. van (2004). Zorg voor de mantelzorg. Den Haag: Nederlandse Hartstichting.

Wilson, B. A., Winegardner, J., Heugten, C. M. J. van, & Ownsworth, T. (2017). Neuropsychological rehabilitation. London: Routledge.

Wyller, T., Thommessen, B., & Sodring, K. (2003). Emotional well-being of close relatives of stroke survivors. Clinical Rehabilitation, 17, 410–417.CrossRef

Ylvisaker, M. (1987). Head injury rehabilitation: Children and adolescents. London: College-Hill Press.

Titel: Psycho-educatie voor patiënten met een hersenaandoening en hun mantelzorgers
Auteur: Prof. dr. C. Lafosse
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: De rol van neuropsychologie bij psychotherapie
Print ISBN: 978-90-368-2262-6

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2263-3

Copyright: 2019
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2263-3_13

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen