Skip to main content
Top

2015 | hbo | Boek

Protocollen voor begeleiding van mensen met psychische klachten

Handleiding voor POH-GGZ en overige zorgprofessionals

Auteur: Dr. B. Schreuders

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

insite
ZOEKEN

Over dit boek

Met deze uitgave heeft u een overzicht in handen van de belangrijkste behandelprotocollen voor de dagelijkse praktijk van de POH-GGZ. Het bevat zes protocollen voor de behandeling van veel voorkomende psychische klachten. Elke sessie is stapsgewijs beschreven en voorzien van werkbladen met oefeningen voor de patiënt.

Praktijkondersteuners in de huisartsenpraktijk met een specialisatie in de geestelijke gezondheidszorg (POH-GGZ) zijn niet meer weg te denken binnen een hoogwaardige geestelijke gezondheidszorg in Nederland. Wat op dit moment ontbreekt is een boek voor de POH-GGZ, voor kortdurende begeleiding van klachten en problemen waarbij géén sprake is van een stoornis en waar iedere POH-GGZ onmiddellijk mee aan de slag. De praktische uitleg van de toe te passen methoden en de beschikbaarheid van werkbladen voor patiënten in dit boek geven houvast in elke behandelsessie.

De protocollen in dit boek sluiten aan bij de reeds bestaande richtlijnen. Waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van de huidige relevante richtlijnen voor de beroepspraktijk. Hiermee beschikt de POH-GGZ over een overzicht van de belangrijkste behandelprotocollen voor zijn dagelijkse praktijk.

Protocollen voor begeleiding van mensen met psychische klachten is naast de praktijkondersteuner GGZ bedoeld voor iedereen die beroepsmatig te maken heeft met het begeleiden van mensen met problemen zoals coaches, therapeuten, hbo toegepaste psychologen, verpleegkundigen, fysiotherapeuten, complementaire geneeskundigen, vrijwilligers in de zorg, geestelijk werkers, diëtisten, ervaringsdeskundigen die werkzaam zijn in de GGZ en natuurlijk huisartsen die zelf de begeleiding op zich willen nemen.

Dr. B. Schreuders promoveerde in 2007 op onderzoek naar behandeling van psychische klachten en sindsdien is zij bezig de GGZ te verbeteren. Zij is de oprichter van Bureau Binnen De Iijnen.nu, een trainingsbureau voor professionals in de GGZ. Daarnaast heeft zij een psychologenpraktijk en is ze werkzaam als gastdocent bij opleidingen voor psychologen en POH-GGZ.

Inhoudsopgave

Voorwerk
1. Cognitieve Gedrags Begeleiding bij paniek en piekeren
Samenvatting
Er bestaan veel verschillende soorten klachten die veroorzaakt worden door angst; de meest voorkomende in de huisartsenzorg zijn paniekaanvallen en piekeren. In dit hoofdstuk beschrijven we de begeleiding bij deze beide klachten. We geven om te beginnen een protocol voor paniekaanvallen met daarin psycho-educatie; exposure; uitleg over de vicieuze cirkel en bijbehorende uitlokkende en in stand houdende factoren. Vervolgens beschrijven we stap voor stap een piekerprotocol met daarin psycho-educatie; uitleg over de vicieuze cirkel en bijbehorende uitlokkende en in stand houdende factoren en een piekerstop, gebaseerd op cognitieve gedragstherapie. De bijbehorende werkbladen voor de patiënt bieden een houvast in elke sessie.
B. Schreuders
2. Problem Solving Treatment bij somberheid en inactiviteit
Samenvatting
Somberheid gaat vaak gepaard met inactiviteit en vice versa. Deze oplossingsgerichte interventie is uitgebreid onderzocht en effectief gebleken voor somberheid en inactiviteit. In dit hoofdstuk worden de zeven stappen van Problem Solving Treatment gestructureerd uitgelegd per sessie en wordt ook aandacht besteed aan activity scheduling om de activiteit van de patiënt te bevorderen. De herhaling van het van het (opnieuw) oplossingsgericht leren denken en de bijbehorende werkbladen geven houvast in iedere sessie.
B. Schreuders
3. ‘Dierbare herinneringen’ bij depressieve klachten en aanpassingsproblemen
Samenvatting
Mensen met depressieve klachten hebben vaak moeite met het herinneren van details en daarmee ook specifieke – en dierbare – herinneringen aan het eigen leven. Daarentegen zijn mensen met depressieve klachten wél goed in het ophalen van algemene en negatief gekleurde herinneringen. Hierdoor blijven deze mensen kwetsbaar voor verergering van de klachten en voor terugval. Het protocol ‘Dierbare Herinneringen’ is erop gericht om het geheugen voor specifieke en positieve herinneringen opnieuw te trainen, zodat er minder aandacht is voor algemene negatieve herinneringen en de klachten kunnen verminderen, evenals het risico op terugval. Het protocol wordt stap voor stap uitgelegd en de bijbehorende werkbladen geven een houvast in iedere sessie.
B. Schreuders
4. Begeleiding bij stress
Samenvatting
Stress verhoogt het risico op verschillende lichamelijke en psychische klachten. Wanneer stress langdurig aanhoudt kan dit zelfs leiden tot lichamelijk en psychisch disfunctioneren. In dit hoofdstuk beschrijven we de klachten die kunnen optreden door stress. We geven concrete tips en huiswerkopdrachten om de lichamelijke en psychische gevolgen van stress te voorkomen of ervan te herstellen. Deze tips en huiswerkopdrachten zijn erop gericht om de balans tussen draagkracht en draaglast te herstellen en het oplossingsgerichte vermogen te vergroten. Het protocol wordt stap voor stap uitgelegd en de bijbehorende werkbladen geven een houvast in iedere sessie.
B. Schreuders
5. Begeleiding bij slaapproblemen
Samenvatting
Wanneer mensen slechter slapen dan voorheen, krijgen zij allerlei ideeën over dat slechte slapen. Deze leiden weer tot stress, spanning en piekeren, wat een lichamelijke spanningsreactie tot gevolg heeft. Soms reageren mensen deze lichamelijke spanning af door middelengebruik, sporten, stemmingswisselingen of agressie en dit alles is niet bevorderlijk voor het slaapgedrag. In dit protocol beschrijven we verschillende methoden om deze vicieuze cirkel te doorbreken. De werkzame elementen in dit protocol zijn: het veranderen van ideeën over slecht(er) slapen, de slaapkamer en het bed weer een plek laten zijn die slaapverwekkend is en het opbouwen van een slaapschuld waarmee het verstoorde slaappatroon wordt doorbroken en een gezond slaappatroon wordt hersteld. Het protocol wordt stap voor stap uitgelegd en de bijbehorende werkbladen geven een houvast in iedere sessie.
B. Schreuders
6. Begeleiding bij problemen met alcoholgebruik
Samenvatting
Alcoholgebruik kan tot verschillende klachten leiden, zoals slaapproblemen, problemen met ontlasting, hoge bloeddruk, zweten en hoofdpijn. Alcoholgebruik kan zowel direct als indirect problemen veroorzaken, ongeacht de hoeveelheid of de frequentie van gebruik. Door te minderen of stoppen met alcohol kunnen deze klachten sterk verminderen. Het kan ook zijn dat patiënten zelf vinden dat ze te veel drinken en hulp nodig hebben om dit te minderen. Dit protocol beschrijft stap voor stap de begeleiding van de patiënt die wil minderen of stoppen met alcoholgebruik, door middel van het beschrijven van een aantal concrete hulpmiddelen. De werkbladen geven in iedere sessie een houvast.
B. Schreuders
Nawerk
Meer informatie
Titel
Protocollen voor begeleiding van mensen met psychische klachten
Auteur
Dr. B. Schreuders
Copyright
2015
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN
978-90-368-0957-3
Print ISBN
978-90-368-0956-6
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-0957-3