Skip to main content
Top

2011 | wo | Boek

Professionele gebitsreiniging

Een handboek over instrumenten en instrumentatietechnieken

Auteurs: Gordon van der Avoort, Linda Endstra, Marcel van der Zwet

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

insite
ZOEKEN

Over dit boek

Professionele gebitsreiniging als een tandheelkundige handeling kan in verschillende vormen en variaties plaatsvinden. De werkzaamheden kunnen variëren van het betrekkelijk eenvoudig verwijderen van wat plaque en tandsteen tot zeer uitgebreide parodontale behandelingen in zowel de initiële als de nazorgfase. Om tot een goede uitvoering en een goed resultaat te komen, zijn de juiste instrumenten, een goede werkhouding en instrumentatietechnieken bepalend.

Dit handboek gaat over al deze onderwerpen en is bestemd voor studenten van de opleiding tandheelkunde en mondzorgkunde. Ook kunnen vele onderwerpen gebruikt worden voor de cursus tot (paro)preventieassistent. Het boek is tevens uitermate geschikt voor de praktiserende tandartsen, mondhygiënisten en (paro)preventieassistenten.

Naast hoofdstukken over de verschillende typen handinstrumenten, de basisprincipes van instrumentatie, het slijpen van handinstrumenten en polijsten, is er een apart deel over reiniging bij implantaten.

De uitvoering van instrumentatietechnieken is gesplitst in aparte hoofdstukken voor links- en rechtshandigen, waarin zowel de ergonomie van de operateur, de behandelpositie van de patiënt als de juiste instrumentatie zijn opgenomen

Inhoudsopgave

Voorwerk
1. Gebitsreiniging Als Onderdeel van de Parodontale Therapie
Samenvatting
Parodontitis is een multifactoriële aandoening. Tandplaque met vooral paropathogene bacteriën is een belangrijke etiologische factor. Deze plaque is een biofilm die met enige moeite van de tandoppervlakken verwijderd kan worden. Wanneer de bacteriële plaque mineraliseert spreekt men, afhankelijk van de locatie, van supra- en subgingivaal tandsteen. Tandsteen is voor het grootste deel een opeenhoping van gemineraliseerde plaque. Op zichzelf is tandsteen niet schadelijk maar het zorgt voor een verruwing van het tandoppervlak, waardoor de plaqueretentie bevorderd wordt.
Gordon van der Avoort, Linda Endstra, Marcel van der Zwet
2. Het Instrumentarium
Samenvatting
Voor het diagnosticeren en verwijderen van plaque en tandsteen bestaan vele instrumenten. Deze instrumenten zijn ontworpen om de verschillende tandoppervlakken te kunnen bereiken. Alhoewel zij soms verschillen in ontwerp, zijn zij niettemin op vaak overeenkomstige wijze en voor hetzelfde doel te gebruiken. Naar vorm en functie worden zij in verschillende groepen ingedeeld.
Gordon van der Avoort, Linda Endstra, Marcel van der Zwet
3. Ergonomie En Instrumentatietechniek
Samenvatting
De gebitsreiniging is van essentiele betekenis voor de preventie en behandeling van de parodontale aandoeningen en vormt de basis voor iedere tandheelkundige behandeling. Behandelen aan de stoel in het algemeen en gebitsreiniging in het bijzonder heeft een grote fysieke belasting voor het lichaam. Om tot het gewenste resultaat te komen, is de juiste instumentatietechniek essentieel. Dit wordt bepaald door een juiste werkhouding, werkpositie, positie van de patient en zicht op het werkgebied. Veel voorkomende fysieke klachten zijn pijn aan de nek, rug, schouders, pols en bekken. In vele gevallen zijn belasting en belastbaarheid niet in balans. Langdurig statisch werken en intensief gebruik van het instrumentarium met kracht ligt hier vaak aan ten grondslag. Een goed gebruik van het lichaam qua houding en coördinatie vergt inzicht en bewustwording van de ergonomische houding. Aangezien een groot concentratievermogen is vereist, worden pijnprikkels van het lichaam tijdens het werk vaak niet geregistreerd.
Gordon van der Avoort, Linda Endstra, Marcel van der Zwet
4. Het Slijpen van Het Handinstrumentarium
Samenvatting
Het instrumentarium bevat een aantal instrumenten waarvan het werkzame deel uit een werkblad met één of meer snijranden bestaat. Tijdens het instrumenteren worden deze snijranden bot. De afgeronde snijranden worden met behulp van een slijpsteen weer scherp gemaakt. De principes, benodigde materialen en de techniek van het slijpen worden in dit hoofdstuk behandeld. Daarbij is een essentieel uitgangspunt het - gelukkig steeds meer erkende - besef dat de operateur altijd met goed onderhouden, correct geslepen instrumenten dient te werken. Dit houdt in dat instrumenten vóór iedere behandeling op scherpte moeten worden gecontroleerd en zo nodig op scherpte worden gebracht.
Gordon van der Avoort, Linda Endstra, Marcel van der Zwet
5. Polijsten
Samenvatting
Tot voor kort werd na de gebitsreiniging altijd gepolijst. Het therapeutisch effect is echter beperkt en daardoor een minder belangrijk onderdeel. Het doel van polijsten is het verkrijgen van een glad oppervlak van de gebitselementen zodat plaque-accumulatie minder snel kan optreden. Vooral vanuit esthetisch oogpunt is het belangrijk. Zo kunnen bijvoorbeeld extrinsieke verkleuringen die niet door de patiënt zelf of door instrumentatie verwijderd zijn, weggepolijst worden. Bovendien kan de patiënt zelf ervaren hoe het voelt en hoe het eruitziet als tanden glad en schoon zijn. Hopelijk wordt de patiënt gestimuleerd en gemotiveerd om een blijvende goede mondhygiëne er op na te houden. Na de gebitsreiniging wordt individueel bepaald of polijsten nodig is of niet. Routinematig polijsten dient vermeden te worden. Door selectief te polijsten wordt voorkomen dat onnodige slijtage van de elementen plaatsvindt. Als er besloten wordt om te polijsten, maak dan een keuze voor de minst abrasieve polijstpasta en de minst schadelijke methode.
Gordon van der Avoort, Linda Endstra, Marcel van der Zwet
6. Onderzoek En Reiniging Bij Implantaten
Samenvatting
Steeds vaker treft men één of meer implantaten in de mond aan. Een implantaat is een soort schroef van titanium, die in het alveolaire bot wordt geplaatst. Als een natuurlijk element verloren is gegaan of nooit is aangelegd, kan een implantaat de rol van de tandwortel overnemen. Het implantaat vormt de basis voor een solitaire kroon (afb. 6.1), de pijler van een brug of voor een vaste of uitneembare prothese. (afb. 6.2)
Gordon van der Avoort, Linda Endstra, Marcel van der Zwet
7. Schematisch Overzicht van Het Onderzoeks Instrumentarium Voor Links- En Rechtshandigen
Gordon van der Avoort, Linda Endstra, Marcel van der Zwet
8. Schematisch Overzicht van Het Instrumentarium Voor Gebitsreiniging Voor Rechtshandigen
Gordon van der Avoort, Linda Endstra, Marcel van der Zwet
9. Instrumentatietechnieken En Ergonomie Per Sextant Voor Rechtshandigen
Samenvatting
De techniek van de gebitsreiniging wordt in de beschikbare onderwijsmaterialen in grote verscheidenheid beschreven. Daaruit blijkt dat elke tandheelkundige opleiding een voorkeur heeft voor bepaalde instrumenten en ergonomische principes. Bovendien heeft elke algemeen-practicus zijn eigen voorkeur dan wel stijl ontwikkeld, onder meer door het grote aanbod van instrumenten in ontwerp en kwaliteit. De instrumenten en instrumentatietechnieken in dit hoofdstuk zijn daarom aanbevelingen om tot een overzichtelijke systematiek in de behandeling te komen. Voor een juiste ergonomie en instrumentatie-techniek zijn de volgende aanbevelingen te geven.
Gordon van der Avoort, Linda Endstra, Marcel van der Zwet
10. Schematisch Overzicht van Het Instrumentarium Voor Gebitsreiniging Voor Linkshandigen
Gordon van der Avoort, Linda Endstra, Marcel van der Zwet
11. Instrumentatietechnieken En Ergonomie Per Sextant Voor Linkshandigen
Samenvatting
De techniek van de gebitsreiniging wordt in de beschikbare onderwijsmaterialen in grote verscheidenheid beschreven. Daaruit blijkt dat elke tandheelkundige opleiding een voorkeur heeft voor bepaalde instrumenten en ergonomische principes. Bovendien heeft elke algemeen-practicus zijn eigen voorkeur dan wel stijl ontwikkeld, onder meer door het grote aanbod van instrumenten in ontwerp en kwaliteit. De instrumenten en instrumentatietechnieken in dit hoofdstuk zijn daarom aanbevelingen om tot een overzichtelijke systematiek in de behandeling te komen. Voor een juiste ergonomie en instrumentatietechniek zijn de volgende aanbevelingen te geven.
Gordon van der Avoort, Linda Endstra, Marcel van der Zwet
Nawerk
Meer informatie
Titel
Professionele gebitsreiniging
Auteurs
Gordon van der Avoort
Linda Endstra
Marcel van der Zwet
Copyright
2011
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN
978-90-313-8765-6
Print ISBN
978-90-313-8764-9
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-313-8765-6