Skip to main content
Top

2017 | OriginalPaper | Hoofdstuk

4. Professionaliteit als kenmerk van de verpleegkundige beroepspraktijk

Auteur : Hans van Dartel

Gepubliceerd in: Goed verplegen

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Professionaliteit is een bijzondere waarde van de verpleegkundige beroepsuitoefening. Dan gaat het niet om professionaliteit als een soort sociologisch kenmerk of als een vorm van technische vakbekwaamheid. Die praktisch-technische aspecten doen er ook toe, net zoals bijvoorbeeld kennisexpertise, maar vanuit ethisch perspectief verbindt professionaliteit zich in de praktijk van de zorg vooral met opvattingen over professionele verantwoordelijkheid en moraal. Dat vormt de kern van dit hoofdstuk: de verantwoordelijkheid van de verpleegkundige wordt benaderd als een gelaagde werkelijkheid, waarin tegelijkertijd verschillende verantwoordelijkheden spelen. Om met die verantwoordelijkheden te kunnen omgaan, wordt van de verpleegkundige verwacht dat hij beschikt over bijzondere reflectieve competenties. Die dienen het klinisch redeneren ook in morele zin te completeren. Net als de professionele samenwerking met anderen. Om te beginnen met de patiënt. Op die manier wordt professionaliteit een waarde van betekenis in de verpleegkundige zorgpraktijk.
Bijlagen
Alleen toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers
Literatuur
go back to reference Arendt, H. (2004). Verantwoordelijkheid en oordeel. Rotterdam: Lemniscaat. Arendt, H. (2004). Verantwoordelijkheid en oordeel. Rotterdam: Lemniscaat.
go back to reference Bos, R. ten (2003). Rationele engelen. Moraliteit en management. Amsterdam: Boom. Bos, R. ten (2003). Rationele engelen. Moraliteit en management. Amsterdam: Boom.
go back to reference Bree, M. de, & Veening, E. (2012). Handleiding moreel beraad. Een praktische gids voor zorgprofessionals. Assen: Van Gorcum. Bree, M. de, & Veening, E. (2012). Handleiding moreel beraad. Een praktische gids voor zorgprofessionals. Assen: Van Gorcum.
go back to reference Brink, G. van den, Jansen, Th., & Kole, J. (2009). Beroepstrots als programma. Pleidooi voor een neorepublikeinse bestuursfilosofie. In Th. Jansen, G. Brink & J. van den Kole (Red.), Beroepstrots. Een ongekende kracht (pag. 373–409). Amsterdam: Boom. Brink, G. van den, Jansen, Th., & Kole, J. (2009). Beroepstrots als programma. Pleidooi voor een neorepublikeinse bestuursfilosofie. In Th. Jansen, G. Brink & J. van den Kole (Red.), Beroepstrots. Een ongekende kracht (pag. 373–409). Amsterdam: Boom.
go back to reference Burg, W. van der (2009). De regulering van professionals: twee botsende perspectieven. In Th. Jansen, G. van den Brink & J. Kole (Red.), Beroepstrots. Een ongekende kracht (pag. 168–181). Amsterdam: Boom. Burg, W. van der (2009). De regulering van professionals: twee botsende perspectieven. In Th. Jansen, G. van den Brink & J. Kole (Red.), Beroepstrots. Een ongekende kracht (pag. 168–181). Amsterdam: Boom.
go back to reference Dartel, H. van (2009). Onder de korenmaat vandaan. Over de morele idealen van verplegen en verzorgen (essay). In A. Struijs & S. van der Vathorst (Red.), Dilemma’s van verpleegkundigen en verzorgenden. Signalering ethiek en gezondheid 2009 (pag. 73–102). Den Haag. Centrum voor Ethiek en Gezondheid. Dartel, H. van (2009). Onder de korenmaat vandaan. Over de morele idealen van verplegen en verzorgen (essay). In A. Struijs & S. van der Vathorst (Red.), Dilemma’s van verpleegkundigen en verzorgenden. Signalering ethiek en gezondheid 2009 (pag. 73–102). Den Haag. Centrum voor Ethiek en Gezondheid.
go back to reference Dartel, H. van (2012). Naar een handelingsgericht ethiekbeleid voor zorgorganisaties. Een normatieve verkenning. Assen: Van Gorcum. Dartel, H. van (2012). Naar een handelingsgericht ethiekbeleid voor zorgorganisaties. Een normatieve verkenning. Assen: Van Gorcum.
go back to reference Dartel, H. van, & Cools, H. (2009). Samenwerken bij complexe problemen: maar met wie? In D. Engberts (Red.), Het domein van de dokter. Grenzen aan medische verantwoordelijkheid. Medisch ethische casuïstiek 6 (pag. 61–100). Leiden: LUMC. Dartel, H. van, & Cools, H. (2009). Samenwerken bij complexe problemen: maar met wie? In D. Engberts (Red.), Het domein van de dokter. Grenzen aan medische verantwoordelijkheid. Medisch ethische casuïstiek 6 (pag. 61–100). Leiden: LUMC.
go back to reference Dartel, H. van, & Jeurissen, R. (2008). Professionaliteit als normatief organisatiekenmerk. In G. Jacobs, R. Meij, H. Tenwolde, Y. Zomer (Red.), Goed werk. Verkenningen van normatieve professionalisering (pag. 252–266). Amsterdam: SWP. Dartel, H. van, & Jeurissen, R. (2008). Professionaliteit als normatief organisatiekenmerk. In G. Jacobs, R. Meij, H. Tenwolde, Y. Zomer (Red.), Goed werk. Verkenningen van normatieve professionalisering (pag. 252–266). Amsterdam: SWP.
go back to reference Dartel, H. van, & Molewijk, B. (Red.). (2016a). In gesprek blijven over goede zorg. Overlegmethoden voor moreel beraad. Amsterdam: Boom. Dartel, H. van, & Molewijk, B. (Red.). (2016a). In gesprek blijven over goede zorg. Overlegmethoden voor moreel beraad. Amsterdam: Boom.
go back to reference Dartel, H. van, & Molewijk, B. (Red.). (2016b). Systematisch in gesprek? Reflecties over reflectiemethoden. In gesprek blijven over goede zorg. Overlegmethoden voor moreel beraad. Amsterdam: Boom, 50–64. Dartel, H. van, & Molewijk, B. (Red.). (2016b). Systematisch in gesprek? Reflecties over reflectiemethoden. In gesprek blijven over goede zorg. Overlegmethoden voor moreel beraad. Amsterdam: Boom, 50–64.
go back to reference Dartel, H. van, & Witte, J. de (2016). Professionele verantwoordelijkheid en ethische reflectie. In H. van Dartel & B. Molewijk (Red.) In gesprek blijven over goede zorg. Overlegmethoden voor moreel beraad (pag. 36–49). Amsterdam: Boom. Dartel, H. van, & Witte, J. de (2016). Professionele verantwoordelijkheid en ethische reflectie. In H. van Dartel & B. Molewijk (Red.) In gesprek blijven over goede zorg. Overlegmethoden voor moreel beraad (pag. 36–49). Amsterdam: Boom.
go back to reference Hadot, P. (2007). Filosofie als een manier van leven (pag. 46–49). Amsterdam: Ambo. Hadot, P. (2007). Filosofie als een manier van leven (pag. 46–49). Amsterdam: Ambo.
go back to reference Houtlosser, M. (2010). In goede handen. Verpleegkundige beroepsuitoefening in ethisch perspectief. Leiden: Leiden University Press. Houtlosser, M. (2010). In goede handen. Verpleegkundige beroepsuitoefening in ethisch perspectief. Leiden: Leiden University Press.
go back to reference Kant, I. (2009). Kritiek van het oordeelsvermogen. Amsterdam: Boom. Kant, I. (2009). Kritiek van het oordeelsvermogen. Amsterdam: Boom.
go back to reference Kole, J., & Ruyter, D. de. (2007). Werkzame idealen. Ethische reflecties op professionaliteit. Assen: Van Gorcum. Kole, J., & Ruyter, D. de. (2007). Werkzame idealen. Ethische reflecties op professionaliteit. Assen: Van Gorcum.
go back to reference Korthagen, F. (1992). Leren van je werk als leraar. VELON, 13(4), 36–38. Korthagen, F. (1992). Leren van je werk als leraar. VELON, 13(4), 36–38.
go back to reference Leget, C. (2013). Zorg als professie. De zorgrelatie centraal. In M. Schermer, M. Boenink &G. Meynen (Red.), Komt een filosoof bij de dokter (pag. 219–232). Amsterdam: Boom. Leget, C. (2013). Zorg als professie. De zorgrelatie centraal. In M. Schermer, M. Boenink &G. Meynen (Red.), Komt een filosoof bij de dokter (pag. 219–232). Amsterdam: Boom.
go back to reference Liégeois, A. (2009). Waarden in dialoog. Ethiek in de zorg. Leuven: Lannoo Campus. Liégeois, A. (2009). Waarden in dialoog. Ethiek in de zorg. Leuven: Lannoo Campus.
go back to reference Molewijk, B. (2016). Moreel beraad. Waarom, van waaruit en waartoe? In H. van Dartel & B. Molewijk (Red.), In gesprek blijven over goede zorg. Overlegmethoden voor moreel beraad (pag. 11–34). Amsterdam: Boom. Molewijk, B. (2016). Moreel beraad. Waarom, van waaruit en waartoe? In H. van Dartel & B. Molewijk (Red.), In gesprek blijven over goede zorg. Overlegmethoden voor moreel beraad (pag. 11–34). Amsterdam: Boom.
go back to reference Procee, H. (2006). Reflection in education: A Kantian epistemology. In Educational theory, 56, 237–253.CrossRef Procee, H. (2006). Reflection in education: A Kantian epistemology. In Educational theory, 56, 237–253.CrossRef
go back to reference Schön, D. (1983). The reflective practitioner: How professionals think in action. New York: Basic Books. Schön, D. (1983). The reflective practitioner: How professionals think in action. New York: Basic Books.
go back to reference Smaling, A. (2008). Reflectie en normatieve professionaliteit. In G. Jacobs, R. Meij, H. Tenwolde & Y. Zomer (Red.). Goed werk. Verkenningen van normatieve professionalisering (pag. 52–67). Amsterdam: SWP. Smaling, A. (2008). Reflectie en normatieve professionaliteit. In G. Jacobs, R. Meij, H. Tenwolde & Y. Zomer (Red.). Goed werk. Verkenningen van normatieve professionalisering (pag. 52–67). Amsterdam: SWP.
go back to reference Stolper, M. (2016). Learning by doing. Developing moral case deliberation in health care (pag. 183). Amsterdam: Academisch proefschrift. Stolper, M. (2016). Learning by doing. Developing moral case deliberation in health care (pag. 183). Amsterdam: Academisch proefschrift.
go back to reference Struijs, A., & Vathorst, S. van der (2009). Dilemma’s van verpleegkundigen en verzorgenden. Signalering Ethiek en Gezondheid 2009. Den Haag. Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG). Struijs, A., & Vathorst, S. van der (2009). Dilemma’s van verpleegkundigen en verzorgenden. Signalering Ethiek en Gezondheid 2009. Den Haag. Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG).
go back to reference Tongeren, P. van (2013). Leven is een kunst. Over morele ervaring, deugdethiek en levenskunst (pag. 44–47). Utrecht: Klement. Tongeren over Socrates. Tongeren, P. van (2013). Leven is een kunst. Over morele ervaring, deugdethiek en levenskunst (pag. 44–47). Utrecht: Klement. Tongeren over Socrates.
go back to reference Tonkens, E. (2013). Professionaliteit tussen mondigheid, markt en bureaucratie. Een pleidooi voor de professionele logica. In M. Schermer, M. Boenink & G. Meynen (Red.), Komt een filosoof bij de dokter (pag. 314–320). Amsterdam: Boom. Tonkens, E. (2013). Professionaliteit tussen mondigheid, markt en bureaucratie. Een pleidooi voor de professionele logica. In M. Schermer, M. Boenink & G. Meynen (Red.), Komt een filosoof bij de dokter (pag. 314–320). Amsterdam: Boom.
go back to reference V&VN (2008). Advies commissie ethiek. Omgaan met gewetensbezwaren: Wie moet de gevolgen dragen? Utrecht: V&VN. Ongepubliceerde uitgave. V&VN (2008). Advies commissie ethiek. Omgaan met gewetensbezwaren: Wie moet de gevolgen dragen? Utrecht: V&VN. Ongepubliceerde uitgave.
go back to reference V&VN (2012). Individuele professionaliteit. Handreiking voor verpleegkundigen en verzorgenden. Utrecht: V&VN. V&VN (2012). Individuele professionaliteit. Handreiking voor verpleegkundigen en verzorgenden. Utrecht: V&VN.
go back to reference Verhoef, M., Dartel, J. van, & Vliet, I. van (2016). Denkbeelden van psychiaters over de verantwoordelijkheid van patiënten voor hun gezondheid; een kwalitatief onderzoek. In Tijdschrift voor psychiatrie, 58(1), 1–9. Verhoef, M., Dartel, J. van, & Vliet, I. van (2016). Denkbeelden van psychiaters over de verantwoordelijkheid van patiënten voor hun gezondheid; een kwalitatief onderzoek. In Tijdschrift voor psychiatrie, 58(1), 1–9.
go back to reference Vosman, F., & Baart, A. (2008). Aannemelijke zorg. Over het uitzieden en verdringen van praktische wijsheid in de gezondheidszorg. Den Haag: Lemma. Vosman, F., & Baart, A. (2008). Aannemelijke zorg. Over het uitzieden en verdringen van praktische wijsheid in de gezondheidszorg. Den Haag: Lemma.
Metagegevens
Titel
Professionaliteit als kenmerk van de verpleegkundige beroepspraktijk
Auteur
Hans van Dartel
Copyright
2017
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-1853-7_4