Primaire preventie van chronische ziekten: obstakels, stand van zaken en perspectieven

Al enige decennia tekent zich een verschuiving af van infectieziekten naar chronische ziekten. Door de toename van chronische ziekten leven steeds meer Nederlanders een toenemend aantal jaren in slechte gezondheid en stijgen de ziektekosten. De inzet op primaire preventie wordt onder experts dan ook noodzakelijk geacht. Uit een rondgang langs deskundigen en betrokkenen, aangevuld met beleidsdocumentatie, blijkt dat dit op drie obstakels stuit: (1) door de complexiteit van chronische ziekten zijn de huidige behandel- en preventiemethoden ontoereikend; (2) door de lange termijn waarop deze ziekten zich voordoen zijn korte termijn resultaten moeilijk te behalen en neemt niemand de verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van maatregelen voor primaire preventie; en (3) de kosten voor de ontwikkeling hiervan kunnen niet door één partij worden gedragen. Om deze barrières te overwinnen moeten de betrokken partijen (overheid, academische onderzoekscentra, gezondheidsorganisaties, zorgprofessionals, zorgverzekeraars, patiëntenorganisaties, filantropische instellingen, werkgevers en private ondernemingen) gezamenlijk zoeken naar nieuwe interventie- en financieringsmogelijkheden. De voornaamste voorwaarde hiervoor is een verschuiving in de perceptie van ‘ziekte en zorg’ naar ‘gezondheid en preventie’ met daarbij oog voor de patiënt in zijn/haar omgeving (‘mens en maatschappij’). Interdisciplinair onderzoek zal daarbij onmisbaar zijn.