Top

Gepubliceerd in:

2018 | OriginalPaper | Hoofdstuk

3. Preventie binnen de verpleegkundige beroepsuitoefening

Auteur : Dr. Barbara Sassen

Gepubliceerd in: Gezondheidsbevordering en zelfmanagement door verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

Preventie is gericht op het voorkomen van gezondheidsproblemen. Het combineren van de verschillende vormen van preventie geeft de beste kans op gezondheidswinst. Preventievormen zijn op verschillende manieren in te delen, bijvoorbeeld met de doelenboom van preventie. Voor succesvolle preventie is de betrokkenheid van de patiënt belangrijk. Er zijn twee niveaus: individuele preventie (hoogrisicobenadering) en collectieve preventie (populatiebenadering). Preventie vraagt om op de persoon gecentreerde zorg. Shared-decision making zou hierin een nadrukkelijke plaats moeten hebben. Preventie omvat gezondheidsbevordering, ziektepreventie en gezondheidsbescherming. Ziektepreventie, patiëntenvoorlichting en zelfmanagementsupport worden steeds belangrijker. De efficiëntie van preventie neemt toe bij een multicomponentenbenadering. Het huidige uitgangspunt is dat preventie en curatie samengaan. Er zal steeds meer sprake zijn van personalized prevention, P4-medicine en personalized zelfmanagement.

vorige hoofdstuk Gezondheid, gezondheidsrisico’s en volksgezondheid in kaart brengen

volgende hoofdstuk Gezondheidsbescherming en collectieve preventie voor verpleegkundigen

Barlow, J., Wright, C., Sheasby, J., Turner, A., & Hainsworth, J. (2002). Self-management approaches for people with chronic conditions. A review. Patient Education and Counseling, 48(2), 177–187.CrossRefPubMed

Bartlett, E. R. J., Carmon, A. F., & Pike, C. (2016). A review of immediacy and implications for provider-patient relationships to support medication management. Patient Prefer Adherence, 10, 9–18. (eCollection 2016).

Berg, M. van den & Schoemaker C. G. (Red.). (2010). Effecten van preventie. Deelrapport van de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2010. Van gezond naar beter (RIVM-rapport 270061007). Bilthoven: RIVM.

Boveldt, N. te, Vernooij-Dassen, M., Leppink, I., Samwel, H., Vissers, K., & Engels, Y. (2014). Patient empowerment in cancer pain management: An integrative literature review. Psychooncology, 23(11), 1203–2011. (Epub 12 May 2014).

Breslow, L. (1999). From disease prevention to health promotion. Journal of the American Medical Association, 281(11), 1–9.

CVZ (College voor zorgverzekeringen) (2007). Van preventie verzekerd (rapport uitgebracht aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, publicatienummer 250). Diemen: CVZ.

Dickey, C. F. (1999). Redefining outcomes: Fifty years of decision making in strabismus management. Richard G. Scobee Memorial Lecture. American Orthoptic Journal, 49, 49–62.CrossRef

Graarup, J., Ferrari, P., & Howard, L. S. (2016). Patient engagement and self-management in pulmonary arterial hypertension. European Respiratory Review, 25(142), 399–407.CrossRefPubMed

Green, L. W., & Kreuter, M. W. (2005). Health promotion planning. An educational and ecological approach. Boston: McGraw-Hill.

Gunning-Schepers, L. J., Maas, P. J. van der, & Mackenbach, J. P. (1995). Volksgezondheid en gezondheidszorg. Utrecht: Bunge.

Hecke, A. van, Heinen, M., Fernández-Ortega, P., Graue, M., Hendriks, J. M., Høy, B., et al. (2016). Systematic literature review on effectiveness of self-management support interventions in patients with chronic conditions and low socio-economic status. Journal of Advanced Nursing, 73(4), 775–793.CrossRefPubMed

Hooft, S. M., Been-Dahmen, J. M., Ista, E., Staa, A. van, & Boeije, H. R. (2016). A realist review. What do nurse-led self-management interventions achieve for outpatients with a chronic condition? Journal of Advanced Nursing, 73(6), 1255–1271.CrossRefPubMed

Hooft, S. M., Been-Dahmen, J. M., Ista, E., Staa, A. van, & Boeije, H. R. (2017). A realist review: What do nurse-led self-management interventions achieve for outpatients with a chronic condition? Journal of Advanced Nursing, 73(6), 1255–1271.

Hosman, C. M. H. (1997). Preventie van depressie. In L. J. Gunning-Schepers & J. Jansen (Red.), Volksgezondheid toekomst verkenning 1997. Deel IV Effecten van preventie (pag. 57). Maarssen: Elsevier/De Tijdstroom.

Huiben, M. E. M. (2011). Het Chronic Care Model in Nederland (achtergrondstudie uitgebracht door de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg bij het advies ‘Bekwaam is bevoegd’). Den Haag: RVZ.

Kashaf, M. S., & McGill, E. (2015). Does shared decision making in cancer treatment improve quality of life? A systematic literature review. Medical Decision Making, 35(8), 1037–1048. (Epub 5 Aug 2015).CrossRefPubMed

Kok, G., van den Borne, B., & Mullen, P. D. (1997). Effectiveness of health education and health promotion; Meta-analyses of effects studies and determinant of effectiveness. Patient Education and Counseling, 30, 19–27.CrossRefPubMed

Légaré, F., & Thompson-Leduc, P. (2014). Twelve myths about shared decision making. Patient Education and Counseling, 96(3), 281–286. (Epub 3 Jul 2014).CrossRefPubMed

Lerman, I. (2005). Adherence to treatment: The key for avoiding long-term complications of diabetes. Archives of Medical Research, 26, 300–306.CrossRef

Loeber, J. G. (1993). Screening op fenylketonurie (PKU) en congenitale hypothyreoïdie (CHT). In D. Ruwaard & P. G. N. Kramers (Red.), Volksgezondheid toekomst verkenning. De gezondheidstoestand van de Nederlandse bevolking in de periode 1950–2010 (pag. 686–689). Den Haag: Sdu.

Lorig, K. R., & Holman, H. (2003). Self-management education. History, definition, outcomes, and mechanisms. Annals of Behavioral Medicine, 26(1), 1–7.CrossRefPubMed

Luijpers, E., & Keijsers, J. (2002). Participatie. In J. Jansen, A. J. Schuit & F. van der Lucht (Red.), Tijd voor gezond gedrag. Bevordering van gezond gedrag bij specifieke groepen (pag. 203–215). Houten/Bilthoven: Bohn Stafleu Van Loghum/RIVM.

Mackey, L. M., Doody, C., Werner, E. L., & Fullen, B. (2016). Self-management skills in chronic disease management: What role does health literacy have? Medical Decision Making, 36(6), 741–759. (Epub 6 Apr 2016).CrossRefPubMed

McCorkle, R. et al. (2011). Self-management. Enabling and empowering patients living with cancer as a chronic illness. CA: A Cancer Journal for Clinicians, 61(1), 50–62.

McGowan, P. T. (2012). Self-management education and support in chronic disease management. Primary Care, 39(2), 307–325.CrossRefPubMed

McKee, M., Suhrcke, M., Nolte, E., Lessof, S., Figueras, J., Duran, A., & Menabde, N. (2009). Health systems, health, and wealth. A European perspective. The Lancet, 373(9660), 349–351.CrossRef

Müller-Engelmann, M., Keller, H., Donner-Banzhoff, N., & Krones, T. (2011). Shared decision making in medicine. The influence of situational treatment factors. Patient Education and Counseling, 82(2), 240–246. (Epub 2010 Jun 12).CrossRefPubMed

Plevinsky, J. M., Greenley, R. N., & Fishman, L. N. (2016). Self-management in patients with inflammatory bowel disease: Strategies, outcomes, and integration into clinical care. Clinical and Experimental Gastroenterology, 23(9), 259–267. (eCollection 2016).CrossRef

Rijken, M. van, & Heijmans, M. (2013). Effecten van zelfmanagement. In W. Berenschot, R. van den Brink, H. van Veenendaal, J. Havers & H. Timmermans (Red.), Ruimte voor regie. Een bundeling van kennis en ervaringen van pioniers op het gebied van zelfmanagement. Deventer: Kluwer.

RIVM (2014). Een gezonder Nederland. Volksgezondheid Toekomst Verkenning. Bilthoven: RIVM.

RVZ (2002). Gezondheid en gedrag. Advies uitgebracht aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Zoetermeer: Raad voor de Volksgezondheid en Zorg.

RVZ (2010). Perspectief op gezondheid 20/20. Den Haag: Raad voor de volksgezondheid.

Sandman, L., Granger, B. B., Ekman, I., & Munthe, C. (2012). Adherence, shared decision-making and patient autonomy. Medicine, Health Care and Philosophy, 15(2), 115–127.CrossRef

Sanduzzi, A., Balbo, P., Candoli, P., Catapano, G. A., Contini, P., Mattei, A., et al. (2012). Integrating functional measures with treatment. A tactic for enhancing personally significant change in the treatment of adults and adolescents who stutter. American Journal of Speech-Language Pathology, 21(3), 264–277. (Epub 2012 Apr 4).CrossRefPubMed

Sassen, B., Cornelissen, V. A., Kiers, H., Wittink, H., Kok, G., & Vanhees, L. (2009). Physical fitness matters more than physical activity in controlling cardiovascular disease risk factors. European Journal of Cardiovascular Prevention and Rehabilitation, 16(6), 677–683.CrossRefPubMed

Savage, E., Beirne, P. V., Ni Chroinin, M., Duff, A., Fitzgerald, T., & Farrell, D. (2014). Self-management education for cystic fibrosis. Cochrane Database of Systematic Reviews, 8(9).

Schie, D. van, Castelein, S., Bijl, J. van der, Meijburg, R., Stringer, B., & Meijel, B. van (2016). Systematic review of self-management in patients with schizophrenia: Psychometric assessment of tools, levels of self-management and associated factors. Journal of Advanced Nursing, 72(11), 2598–2611. (Epub 2016 Jun 13).CrossRefPubMed

Sheikh, I., & Ogden, J. (1998). The role of knowledge in help seeking behavior in cancer: A quantitative and qualitative approach. Patient Education and Counseling, 35, 1.CrossRef

Vernooij, R. W., Willson, M., & Gagliardi, A. R. (2016). Characterizing patient-oriented tools that could be packaged with guidelines to promote self-management and guideline adoption: A meta-review. Implementation Science, 11(52).

Vonk, R., Korevaar, J., Saase, L. van, & Schoemaker, C. (2016) Een samenhangend beeld van kanker: Ziekte, zorg, mens en maatschappij. Themarapportage van de Staat van Volksgezondheid en Zorg. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.

Voshaar, M. J., Nota, I., Laar, M. A. van de, & Bemt, B. J. van den (2015). Patient-centred care in established rheumatoid arthritis. Best Practice & Research: Clinical Rheumatology, 29(4–5), 643–663. (Epub 29 Oct 2015).CrossRef

Vries, N. K. de (2000). Het hart, de ruggengraat en de hersenpan. Perspectieven op gezondheidsgedrag. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar gezondheidsvoorlichting en bevordering aan de Faculteit der Gezondheidswetenschappen van de Universiteit Maastricht op donderdag 9 november 2000.

VWS (2007). Gezond zijn, gezond blijven. Een visie op gezondheid en preventie. Den Haag: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

VWS (2011). Gezondheid dichtbij. Landelijke nota gezondheidsbeleid. Den Haag: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Wagner, E. H., Austin, B. T., Davis, C., Hindmarsh, M., Schaefer, J., & Bonomi, A. (2001). Improving chronic illness care. Translating evidence into action. Health Affairs, 20(6), 64–78.CrossRefPubMed

Wagner, E. H., Austin, B. T., & Korff, M. Von. (1996). Improving outcomes in chronic illness. Managed Care Quarterly, 4(2), 12–25.PubMed

WHO (2014). The world health report 2014. Genève: WHO.

WHO (2016a). Factsheet disability and health. Genève: WHO.

WHO (2016b). World health statistics 2016. Monitoring health. Genève: WHO.

Titel: Preventie binnen de verpleegkundige beroepsuitoefening
Auteur: Dr. Barbara Sassen
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Gezondheidsbevordering en zelfmanagement door verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten
Print ISBN: 978-90-368-2011-0

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2012-7

Copyright: 2018
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2012-7_3

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen