Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Verslaving 1/2015

01-02-2015 | Artikelen

Prevalentie van middelengebruik bij jongeren in de residentiële voorzieningen voor bijzondere jeugdzorg in Vlaanderen

Auteurs: Veerle Soyez, Inge Baeten, Johan Rosiers

Gepubliceerd in: Verslaving | Uitgave 1/2015

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Er is in Vlaanderen weinig cijfermateriaal dat kan staven in welke mate tabak, alcohol en illegale drugs gebruikt worden door ‘kwetsbare’ groepen jongeren (zoals jongeren geplaatst in de bijzondere jeugdzorg ofwel BJZ). In dit artikel belichten we een prevalentiestudie uitgevoerd bij jongeren die verblijven in een residentiële setting van de BJZ (N = 272). We gaan na of deze jongeren de genoemde middelen meer gebruiken dan schoolgaande jongeren (N = 297). We concluderen dat jongeren uit de BJZ meer ervaring hebben met het gebruik van middelen en deze middelen ook frequenter gebruiken dan jongeren uit de algemene populatie. De BZJ-groep gebruikte drie tot vijf vaker drugs dan andere jongeren, in het jaar voorafgaand aan de meting. Ook legale middelen worden frequenter gebruikt in de BJZ: iets meer dan één op tien van de jongeren drinkt alcohol op een problematische wijze en meer dan de helft van de jongeren (55,2 %) rookt meermalen per week of zelfs dagelijks. In de BJZ, in tegenstelling tot de scholieren, gebruiken meisjes evenveel en even vaak middelen als jongens. We kunnen besluiten dat de BJZ behoefte heeft aan effectieve preventie- en interventieprogramma’s, om de jongeren onder haar hoede te weerhouden van het gebruik van tabak, alcohol en drugs.
Literatuur
go back to reference Aarons, G., Brown, S., Hough, R., Garland, A., & Wood, P. (2001). Prevalence of adolescent substance use disorders across five sectors of care. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 40, 419–426.CrossRef Aarons, G., Brown, S., Hough, R., Garland, A., & Wood, P. (2001). Prevalence of adolescent substance use disorders across five sectors of care. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 40, 419–426.CrossRef
go back to reference Agentschap Jongerenwelzijn (2013). Cijfergegevens van jongeren in begeleiding in de residentiële BJZ. Persoonlijke e-mailcommunicatie, 24 januari 2013. Agentschap Jongerenwelzijn (2013). Cijfergegevens van jongeren in begeleiding in de residentiële BJZ. Persoonlijke e-mailcommunicatie, 24 januari 2013.
go back to reference American Psychological Association (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed., text revision). Washington, DC: American Psychological Association. American Psychological Association (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed., text revision). Washington, DC: American Psychological Association.
go back to reference Baeten, I., & Rosiers, J. (2010). Alcohol- en druggebruik in de bijzondere jeugdzorg. Vragen over aanpak en begeleiding anno 2010. Brussel: Vereniging voor Alcohol en andere Drugproblemen. Baeten, I., & Rosiers, J. (2010). Alcohol- en druggebruik in de bijzondere jeugdzorg. Vragen over aanpak en begeleiding anno 2010. Brussel: Vereniging voor Alcohol en andere Drugproblemen.
go back to reference Berkowitz, A. D. (2003). The social norms resource book. Little Falls: PaperClip Communications. Berkowitz, A. D. (2003). The social norms resource book. Little Falls: PaperClip Communications.
go back to reference Bode, S. (2009). Middelengebruik bij jongeren in begeleiding in een Onthaal-, Oriëntatie- en Observatiecentrum. Onderzoek naar prevalentie van gebruik en overeenkomst in rapportage tussen jongeren en hun begeleiders. (Niet-gepubliceerde masterhesis.) Gent: Universiteit Gent. Bode, S. (2009). Middelengebruik bij jongeren in begeleiding in een Onthaal-, Oriëntatie- en Observatiecentrum. Onderzoek naar prevalentie van gebruik en overeenkomst in rapportage tussen jongeren en hun begeleiders. (Niet-gepubliceerde masterhesis.) Gent: Universiteit Gent.
go back to reference Bracizewski, J. M., & Stout, R. L. (2012). Substance use among current and former foster youth: A systematic review. Children and Youth Services Review, 34, 2337–2344.CrossRef Bracizewski, J. M., & Stout, R. L. (2012). Substance use among current and former foster youth: A systematic review. Children and Youth Services Review, 34, 2337–2344.CrossRef
go back to reference Currie, C., Zanotti, C., Morgan, A., Currie, D., Looze, M. de, & Roberts, C., et al. (2012). Social determinants of health and well-being among young people. Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) study: International report from the 2009/2010 survey. Health policy for children and adolescents, No. 6. Kopenhagen: WHO Regional Office for Europe. Currie, C., Zanotti, C., Morgan, A., Currie, D., Looze, M. de, & Roberts, C., et al. (2012). Social determinants of health and well-being among young people. Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) study: International report from the 2009/2010 survey. Health policy for children and adolescents, No. 6. Kopenhagen: WHO Regional Office for Europe.
go back to reference Grietens, H., Mercken, I., Vanderfaeillie, J., & Loots, G. (2007). Initiatie van effect- en effectiviteitsmeting van het private hulpaanbod binnen de bijzondere jeugdzorg. Eindrapport in opdracht van het Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Leuven: KU Leuven. Grietens, H., Mercken, I., Vanderfaeillie, J., & Loots, G. (2007). Initiatie van effect- en effectiviteitsmeting van het private hulpaanbod binnen de bijzondere jeugdzorg. Eindrapport in opdracht van het Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Leuven: KU Leuven.
go back to reference Hibell, B., Guttormsson, U., Ahlström, S., Balakireva, O., Bjarnason, T., & Kokkevi, A., et al. (2012). The 2011 ESPAD report. Substance use among students in 36 European countries. Stockholm: Swedish Council for Information on Alcohol and Other Drugs. Hibell, B., Guttormsson, U., Ahlström, S., Balakireva, O., Bjarnason, T., & Kokkevi, A., et al. (2012). The 2011 ESPAD report. Substance use among students in 36 European countries. Stockholm: Swedish Council for Information on Alcohol and Other Drugs.
go back to reference Kepper, A., Monshouwer, K., Dorsselaer, S. van, & Vollebergh, W. (2011). Substance use by adolescents in special education and residential youth care institutions. European Child and Adolescent Psychiatry, 20, 311–319.CrossRefPubMedCentralPubMed Kepper, A., Monshouwer, K., Dorsselaer, S. van, & Vollebergh, W. (2011). Substance use by adolescents in special education and residential youth care institutions. European Child and Adolescent Psychiatry, 20, 311–319.CrossRefPubMedCentralPubMed
go back to reference Kinable, H. (2006). Bevraging van Vlaamse leerlingen in het kader van een drugbeleid op school. Syntheserapport schooljaar 2005 -2006. Brussel: Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen. Kinable, H. (2006). Bevraging van Vlaamse leerlingen in het kader van een drugbeleid op school. Syntheserapport schooljaar 2005 -2006. Brussel: Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen.
go back to reference Melis, S. (2013). VAD-leerlingenbevraging in het kader van een drugbeleid op school. Syntheserapport schooljaar 2010 -2011. Brussel: Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen. Melis, S. (2013). VAD-leerlingenbevraging in het kader van een drugbeleid op school. Syntheserapport schooljaar 2010 -2011. Brussel: Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen.
go back to reference Merikangas, K. R., He, J., Burstein, M., Swanson, S. A., Avenevoli, S., & Cui, L., et al. (2010). Lifetime prevalence of mental disorders in US adolescents: results from the National Comorbidity Study. Adolescent supplement (NCS-A). Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 49, 980–989. DOI 10.1016/j.jaac.2010.05.017.CrossRef Merikangas, K. R., He, J., Burstein, M., Swanson, S. A., Avenevoli, S., & Cui, L., et al. (2010). Lifetime prevalence of mental disorders in US adolescents: results from the National Comorbidity Study. Adolescent supplement (NCS-A). Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 49, 980–989. DOI 10.1016/j.jaac.2010.05.017.CrossRef
go back to reference Monshouwer, K., Verdurmen, J., Dorsselaer, S. van, Smit, E., Gorter, A., & Vollebergh, W. (2008). Jeugd en riskant gedrag 2007: kerngegevens uit het Peilstationsonderzoek scholieren: roken, drinken, drugsgebruik en gokken onder scholieren vanaf tien jaar. Utrecht: Trimbos-instituut. Monshouwer, K., Verdurmen, J., Dorsselaer, S. van, Smit, E., Gorter, A., & Vollebergh, W. (2008). Jeugd en riskant gedrag 2007: kerngegevens uit het Peilstationsonderzoek scholieren: roken, drinken, drugsgebruik en gokken onder scholieren vanaf tien jaar. Utrecht: Trimbos-instituut.
go back to reference Snoek, A., Wits, E., Stel, J. van der, & Mheen, D. van de (2010). Kwetsbare groepen jeugdigen en problematisch middelengebruik: visie en interventiematrix.Amersfoort: Resultaten Scoren. Snoek, A., Wits, E., Stel, J. van der, & Mheen, D. van de (2010). Kwetsbare groepen jeugdigen en problematisch middelengebruik: visie en interventiematrix.Amersfoort: Resultaten Scoren.
go back to reference Soyez, V. (2011). De omvang van druggebruik in residentiële centra bijzondere jeugdzorg in Vlaanderen. Paper presented at the 8ste Vlaams congres Kinder- en Jeugdpsychiatrie en -psychotherapie, Leuven. Soyez, V. (2011). De omvang van druggebruik in residentiële centra bijzondere jeugdzorg in Vlaanderen. Paper presented at the 8ste Vlaams congres Kinder- en Jeugdpsychiatrie en -psychotherapie, Leuven.
go back to reference Soyez, V. (2014). Middelen en middelengebruik bij jongeren in begeleiding in een residentiële setting bijzondere jeugdbijstand in Vlaanderen. Intern eindrapport. Brussel: Vrije Universiteit Brussel. Soyez, V. (2014). Middelen en middelengebruik bij jongeren in begeleiding in een residentiële setting bijzondere jeugdbijstand in Vlaanderen. Intern eindrapport. Brussel: Vrije Universiteit Brussel.
go back to reference Soyez, V., Martens, M., & Vander Laenen, F. (2014). ‘Experimenteren wordt sowieso gedaan’: jongeren uit de bijzondere jeugdbijstand over preventie en hulp bij alcohol- en druggebruik. Tijdschrift voor Jeugd- en Kinderrechten, 15, 22–40. Soyez, V., Martens, M., & Vander Laenen, F. (2014). ‘Experimenteren wordt sowieso gedaan’: jongeren uit de bijzondere jeugdbijstand over preventie en hulp bij alcohol- en druggebruik. Tijdschrift voor Jeugd- en Kinderrechten, 15, 22–40.
go back to reference Thompson, R. G., & Auslander, W. F. (2007). Risk factors for alcohol and marijuana use among adolescents in foster care. Journal of Substance Abuse Treatment, 32, 61–69.CrossRefPubMed Thompson, R. G., & Auslander, W. F. (2007). Risk factors for alcohol and marijuana use among adolescents in foster care. Journal of Substance Abuse Treatment, 32, 61–69.CrossRefPubMed
go back to reference Laar, M. van, Monshouwer, K., & Brink, W. van den (2010). Roken, drinken en blowen door de Nederlandse Jeugd. Kind en Adolescent, 31 204–220. Laar, M. van, Monshouwer, K., & Brink, W. van den (2010). Roken, drinken en blowen door de Nederlandse Jeugd. Kind en Adolescent, 31 204–220.
go back to reference Vander Laenen, F. (2009). ‘I don’t trust you, you are going to tell.’ Adolescents with emotional and behavioural disorders participating in qualitative research. Child: Care, Health and Development, 35, 323–329. Vander Laenen, F. (2009). ‘I don’t trust you, you are going to tell.’ Adolescents with emotional and behavioural disorders participating in qualitative research. Child: Care, Health and Development, 35, 323–329.
go back to reference Vaughn, M. G., Ollie, M. T., McMillan, J. C., Scott, L. J., & Munson, M. (2007). Substance use and abuse among older youth in foster care. Addictive Behaviour, 32, 1929–1935. Vaughn, M. G., Ollie, M. T., McMillan, J. C., Scott, L. J., & Munson, M. (2007). Substance use and abuse among older youth in foster care. Addictive Behaviour, 32, 1929–1935.
go back to reference Verdurmen, J., Monshouwer, K., Dorsselaer, S. v., Lokman, S., Vermeulen-Smit, E., & Vollebergh, W. (2012). Jeugd en riskant gedrag 2011. Kerngegevens uit het peilstationsonderzoek scholieren. Utrecht: Trimbos-instituut. Verdurmen, J., Monshouwer, K., Dorsselaer, S. v., Lokman, S., Vermeulen-Smit, E., & Vollebergh, W. (2012). Jeugd en riskant gedrag 2011. Kerngegevens uit het peilstationsonderzoek scholieren. Utrecht: Trimbos-instituut.
go back to reference Vermeulen-Smit, E.; Kepper, A., & Monshouwer, K. (2014). Preventie van problematisch genotmiddelengebruik onder jongeren in risicosettingen. Een systematische literatuurstudie naar de effectiviteit van interventies in justitiële jeugdinrichtingen, residentiële jeugdzorg en speciaal onderwijs en het aanbod van interventies in Nederland. Utrecht: Trimbos-instituut. Vermeulen-Smit, E.; Kepper, A., & Monshouwer, K. (2014). Preventie van problematisch genotmiddelengebruik onder jongeren in risicosettingen. Een systematische literatuurstudie naar de effectiviteit van interventies in justitiële jeugdinrichtingen, residentiële jeugdzorg en speciaal onderwijs en het aanbod van interventies in Nederland. Utrecht: Trimbos-instituut.
Metagegevens
Titel
Prevalentie van middelengebruik bij jongeren in de residentiële voorzieningen voor bijzondere jeugdzorg in Vlaanderen
Auteurs
Veerle Soyez
Inge Baeten
Johan Rosiers
Publicatiedatum
01-02-2015
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Verslaving / Uitgave 1/2015
Print ISSN: 1574-1842
Elektronisch ISSN: 1875-7073
DOI
https://doi.org/10.1007/s12501-015-0004-3

Andere artikelen Uitgave 1/2015

Verslaving 1/2015 Naar de uitgave

Redactioneel

Redactioneel

Column

Roken?