Als onderdeel van een grotere gerandomiseerde studie is gekeken naar de spierkracht van de knie, enkel, hallux en digiti bij 157 ouderen. Hieruit kwam naar voren dat de kracht van de plantairflexoren van de hallux lager is bij een hallux valgus en deze spierzwakte toeneemt naarmate de ernst van de standsafwijking toeneemt. Dit geldt ook voor de papieren grip test van de hallux, maar niet voor de papieren grip test van digiti 2-5. Ook geldt dit niet voor de spierkracht van de knie en enkel.
jrivalta / stock.adobe.com
Een hallux valgus belemmert de normale gewichtdragende functie van de voet, wat leidt tot een verminderd evenwicht, loopinstabiliteit en een verhoogd valrisico. Meerdere oorzaken worden genoemd, zoals smalle schoenen, variaties in voetstructuur, abnormale dynamische voetfunctie en een genetische aanleg. Ook de spieren van de voet en enkel zouden een rol kunnen spelen.
Onderzoek onder ouderen
Deze studie is uitgevoerd als onderdeel van een grotere gerandomiseerde studie, waarbij 157 ouderen van boven de 65 jaar met voetpijn en een valrisico werden geïncludeerd. De deelnemers werden ingedeeld in vier groepen op basis van de ernst van de hallux valgus, 17% had geen hallux valgus, 48% een milde, 20% een matige en 15% een ernstige. Bij deze groepen werd de spierkracht gemeten aan de knie, enkel en voet met behulp van handdynamometrie en de teensterkte werd gemeten met de paper grip test.
De dorsaalflexie/plantairflexie/eversie/inversie van de enkel, plantairflexie/papieren grip test van digiti 2-5 en knie extensie was niet significant verschillend tussen de vier groepen. De plantairflexie en papieren grip test van de hallux waren wel significant minder naarmate de hallux valgus
Andere onderzoeken
De afname van hallux plantairflexiekracht en papieren grip test werd ook gezien in twee andere studies. Dit zou te verklaren kunnen zijn door enkel een verlies van mechanisch voordeel van de hallux plantairflexoren bij het uitvoeren van de test, vanwege de laterale verplaatsing van de flexoren. Echter, echografie studies hebben aangetoond dat ook de dwarsdoorsnede van de flexor hallucis brevis bij mensen met een hallux valgus afgenomen is. Dit kan leiden tot een verandering in de biomechanica van de voet, waarbij de krachten onder de hallux afnemen, wat het weerstand bieden aan grondreactiekrachten tijdens propulsie lastiger maakt. Dit draagt vermoedelijk bij aan een langere duur van de standfase en verminderde loopsnelheid, geassocieerd met een hallux valgus. Vanwege het cross-sectionele ontwerp van deze studie, kunnen geen conclusies worden getrokken over de oorzaak-gevolg relatie van dit mechanisme.
Krachttraining
Er zou een belangrijke rol kunnen zijn voor spierversterkende oefeningen in de behandeling van deze aandoening. Een voet oefenprogramma in combinatie met mobilisatie en een teenorthese kon pijn verminderen en hallux plantairflexie verbeteren volgens een andere studie.
Wilt u het besproken artikel nalezen?
Fotoohabadi, M., Spink, M. J., & Menz, H. B. Relationship between lower limb muscle strength and hallux valgus severity in older people. The Foot 46 (2021) 101751.
https://doi.org/10.1016/j.foot.2020.101751 (tegen betaling)