Op zoek naar een verklaring voor voorvoetpijn hebben Japanse onderzoekers verschillen gezocht en gevonden tussen de transversale boogstructuur bij normale voeten en bij hallux valgusvoeten en tussen hallux valgusvoeten met en zonder pijn. Onder meer de hoogte van het laterale sesamoïd speelt een rol.
De functie van de transversale voetboog bestaat uit het centreren van de krachten ter hoogte van het caput metatarsale 2. Echter de hypothese bestaat dat wanneer deze krachten ongelijk verdeeld zijn dat dit kan leiden tot voetpathologie. De hypothese van deze onderzoekers is verder dat hallux valgusvoeten een hogere transversale voetboog en sesamoid rotatiehoek hebben die leiden tot voornoemde ongelijke krachtenverdeling.
Het hoofddoel van deze studie was om de kenmerken van hallux valgusvoeten te verduidelijken en te vergelijken met normale voeten. In een vervolgstap is ook gekeken of er verschil is tussen hallux valgusvoeten mèt pijn in vergelijking met hallux valgusvoeten zònder pijn.
Het secundaire doel van deze studie was om te achterhalen welke variabelen van de transversale voetboog, te weten: de sesamoïd rotatiehoek , de hoogte van de middenvoetsbeentjes en de kracht onder de metatarsaalkopjes, geassocieerd zijn met een hallux valgushoek of met pijn.
Methodiek
Tijdens een gezondheidsevent voor ouderen namen 63 vrouwen op eigen verzoek deel aan het onderzoek. Uiteindelijk zijn 105 vrouwenvoeten onderzocht. De voeten werden ingedeeld in een normale groep of in een hallux valgusgroep. Bij de hallux valgusgroep werd vervolgens nog onderscheid gemaakt tussen: hallux valgus zonder pijn en hallux valgus met pijn. De hoogte van de transversale voetboog en de hoogte van de capita metatarsalia werden gemeten met behulp van gewichtdragende echografie. De kracht onder de metatarsaalkopjes werd gemeten met behulp van krachtsensoren die rechtstreeks op het huidoppervlak van de metatarsaalkopjes waren bevestigd. De metingen zijn uitgevoerd in drie laadposities: zittend, rustig staand en met een 90% gewichtsverplaatsing op de geteste voet.
Resultaten
In alle posities was de hoogte van de transversale voetboog significant hoger in de hallux valgusgroep dan in de normale groep; er waren geen significante verschillen tussen de hallux valgusgroep mèt pijn en de hallux valgusgroep zònder pijn.
In de stand waarbij 90% van het lichaamsgewicht unilateraal werd geplaatst was het laterale sesamoïd significant hoger bij de hallux valgusgroep mèt pijn in vergelijking met de normale groep en de hallux valgusgroep zònder pijn. Er was een trend van hogere krachten onder de mediale voorvoet zonder significant verschil. Transversale voetbooghoogte en de hoogte van het laterale sesambeentje waren geassocieerd met de hallux valgushoek, terwijl de hoogte van het laterale sesambeentje ook geassocieerd was met voorvoetpijn bij hallux valgusvervorming.
De onderzoekers denken dat In de hallux valgusgroep de transversale voetbooghoogte beïnvloed zou kunnen worden door de verplaatsing en rotatie van het metatarso -sesamoid complex. Zowel het mediale als het laterale sesambeentje, die met elkaar verbonden zijn door een interosseus ligament, liggen aan weerskanten van de m. flexor hallucis longus onder het caput metatarsalia 1 en ze luxeren beiden in geval van een hallux valgusdeformiteit. Het mediale sesambeentje verschuift enigszins naar lateraal onder het caput metatarsale 1 en het laterale sesambeentje verschuift als het ware in de ruimte tussen het eerste en tweede caput metatarsale. Het lijkt goed mogelijk dat, wanneer dit laterale sesambeentje naar deze intercapitale ruimte verschuift, dat deze ruimte te klein wordt en caput metatarsale 2 daardoor omhoog gedwongen/ geduwd wordt. Alhoewel de resultaten van dit onderzoek niet significant zijn, laat het onderzoek wel zien dat de hoogte van het tweede caput metatarsale licht verhoogd is in de hallux valgusgroep vergeleken met de normaalgroep.
Conclusies
Deze studie toont de verschillen in de transversale boogstructuur tussen normale voeten en voeten met hallux valgus, en tussen hallux valgusvoeten mèt en zònder pijn. Deze bevindingen zijn opmerkelijk bij het overwegen van toekomstige behandelingen van pijnlijke voeten, met name de hoogte van de laterale sesamoid, die een rol lijkt te spelen bij pijn in de voorvoet. Wel moet bij deze conclusie nadrukkelijk worden opgemerkt dat deze studie de nodige beperkingen kent.
Wilt u alle uitkomsten uit dit onderzoek lezen?
Zeidan H, Ryo E, Suzuki Y, Iijima H, Kajiwara Y, et al. (2020) Detailed analysis of the transverse arch of hallux valgus feet with and without pain using weightbearing ultrasound imaging and precise force sensors. PLOS ONE 15(1): e0226914. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0226914