27. Pensionering

De pensionering markeert in veel opzichten de start van een nieuwe levensfase waarin arbeid niet meer de hoofdrol speelt. In dit hoofdstuk komen verschillende aspecten van dat pensioneringsproces aan bod.

Historisch gezien is het pensioen een relatief jong fenomeen. Pas in 1957, met de invoering van de Algemene OuderdomsWet (AOW), kreeg de gehele Nederlandse bevolking recht op een basispensioen vanaf het vijfenzestigste jaar. In de huidige tijd krijgt pensionering steeds vaker het karakter van een langer lopend, dynamisch proces waarin mensen zich over een reeks van jaren geleidelijk van de arbeidsmarkt terugtrekken. De inrichting van de eerdere levensloop kan van grote invloed zijn op de pensioenopbouw en het inkomen op latere leeftijd.

Naast de financiële situatie en de aanwezigheid van een partner speelt ook gezondheid een duidelijke rol bij de afwegingen rondom stoppen met werken. Een slechte gezondheid, of een plotselinge verslechtering van de gezondheid, kan functioneren als katalysator in het besluitvormingsproces rondom stoppen met werken. Gezondheid en welbevinden van ouderen op de werkvloer én van hen die buiten het arbeidsproces zijn komen te staan, is een vraagstuk waar toekomstige gerontologen en geriaters zeker mee zullen worden geconfronteerd.