5. Patiëntenvoorlichting en ziektepreventie

Patiëntenvoorlichting is een geïntegreerd onderdeel van de zorg aan zorgvragers. Patiëntenvoorlichting kan bijdragen aan ziektepreventie, want het motiveert de zorgvrager tot ander, gezonder gedrag. De gedragsveranderingen hebben een gunstig effect op hoe de zorgvrager met een gezondheidsprobleem omgaat en ze optimaliseren de gezondheidstoestand.

Veel zorgvragers ervaren slechte informatievoorziening door zorgverleners. De informatiebehoefte van de zorgvrager is groot gedurende het gehele zorg- en behandelingsproces. De communicatie tussen zorgverlener en zorgvrager kan een probleem zijn. Een negatief communicatiepatroon vergroot gevoelens van kwetsbaarheid bij de zorgvrager. Een positief communicatiepatroon leidt tot een samenwerkingsrelatie met de zorgvrager. In deze samenwerkingsrelatie is het mogelijk om informatie uit te wisselen en heeft de zorgvrager zo veel mogelijk controle over de situatie waarin hij zich bevindt.

Er zijn verschillende oplossingen voor slechte informatievoorziening en voor een niet goed verlopende communicatie tussen verpleegkundige en zorgvrager. Namelijk, een goede interpersoonlijke relatie opbouwen, informatie-uitwisseling, en beslissingen nemen. Binnen patiëntenvoorlichting is er afstemming nodig tussen taakgericht en sociaal-emotioneel gedrag. Ook is er balans nodig tussen het verbale en non-verbale gedrag van zowel verpleegkundige als zorgvrager. Let hierbij op de privacygevoeligheid van informatie en op het vocabulaire dat je als verpleegkundige gebruikt.

De term concordance geeft aan dat er overeenstemming moet zijn tussen de verpleegkundige en de zorgvrager over de uitvoering van het leefstijl- en gezondheidsadvies. Bij goede patiëntenvoorlichting neemt de therapietrouw toe en neemt de tevredenheid en het welbevinden van de zorgvrager toe. Het communicatieproces laat zien met welke factoren we rekening moeten houden bij de bron en de ontvanger. Ook hebben de gebruikte strategieën invloed op het communicatieproces.

Het is noodzakelijk dat we patiëntenvoorlichting afstemmen op de levensfase van de zorgvrager omdat elke levensfase specifieke problemen kent. Door het betrekken van sociale relaties van de zorgvrager, verhogen we de effectiviteit van patiëntenvoorlichting.