9. Ouderen, chronisch zieken en mensen met lichamelijke beperkingen

Naarmate mensen ouder worden, nemen de beperkingen toe. Er is een grote overlap tussen de groep ouderen en de groep chronisch zieken en mensen met lichamelijke beperkingen. Vooral vrouwen en mensen met een laag opleidingsniveau en een lage sociaal-economische status (SES) hebben een chronische ziekte. Bij 11 % zijn er meerdere ziekten, die al dan niet met elkaar samenhangen. Ziekten kunnen leiden tot beperkingen in het functioneren. Kwetsbaarheid bij ouderen is een proces waarbij lichamelijke, psychische en sociale tekorten in het functioneren zich opstapelen. Voorbeelden van geriatrische syndromen die door meerdere factoren worden veroorzaakt zijn mobiliteitsproblemen en vallen, continentieproblemen, geheugenproblemen, delier en somberheid. Bij ouderen komt veel polyfarmacie voor, waardoor de kans op bijwerkingen en interacties groot is. De mondgezondheid neemt af bij een toenemende kwetsbaarheid en leeftijd, zeker bij mensen in verpleeghuizen. Chronische ziekten hebben invloed op de mondgezondheid, direct (door de ziekte of behandeling) en indirect (door beperkingen in het uitvoeren van mondzorg). Ongunstige leefstijlfactoren zijn een groot alcoholgebruik, overgewicht en een ongunstig voedingspatroon. De eigen regie vraagt bij het ouder worden extra ondersteuning. Er zijn leeftijdsspecifieke en ziektespecifieke aandachtspunten bij het omgaan met ouderen in de praktijk.