Nu steeds meer bacteriën resistent zijn tegen antibiotica en er nog geen nieuwe antibiotica zijn ontwikkeld blijkt bioactief glas een goed alternatief tegen resistente bacteriën. Dat blijkt uit een internationaal onderzoek naar de behandeling van chronische osteomyelitis met bioactief glas.
iStock
Achtergrond
De traditionele behandeling van chronische osteomyelitis bestaat uit minimaal twee operaties waarbij het aangetaste bot wordt gevuld met autografts (botmateriaal van de patiënt zelf) of allografts (botmateriaal niet van de patiënt zelf). Deze behandeling wordt ondersteund met zowel orale als lokale antibiotica. Nadeel hiervan is dat het herstel jaren kan duren en dat er langdurig antibiotica wordt toegediend met als risico dat de bacteriën resistent worden.
Bioactief glas
De Helsinki University Central Hospital heeft nu gegevens bijgehouden van 11 centra (in Nederland, Duitsland, Finland, Italië, Polen en Azerbeidzjan) waarin patiënten met osteomyelitis worden behandeld met bioactief glas. Bioactief glas is een groep oppervlaktereactieve keramische biomaterialen. Het materiaal is van nature antibacterieel. In totaal zijn bij deze centra de gegevens van 116 patiënten met chronische osteomyelitis onderzocht. De 3 meest voorkomende locaties van de osteomyelitis bij de betrokken patiënten waren de tibia (51,6%), het femur (23,3%)en de calcaneus (10,8%).
Methode
De patiënten werden ofwel volgens een-fase behandeling behandeld of volgens een twee-fase behandeling. Bij de een-fase behandeling werden 98 patiënten (85%) na debridement meteen geopereerd waarbij het aangetaste bot werd gevuld met bioactief glas (BAG-S53P4). Hier werd geen lokale antibiotica gebruikt. Bij de tweetraps procedure werd bij 18 patiënten (15,5%) in d eerste fase antibiotische kralen ingebracht. In de tweede fase werden de antibiotica kralen na 1 tot 4 maanden operatief verwijderd en werd het bot gevuld met bioactief glas zonder toediening van lokale antibiotica. Alle patiënten kregen systemische antibiotica toegediend. Voor de twee-fase behandeling kozen enkele chirurgen na de introductie van bioactief glas als behandeling bij osteomyelitis.
Resultaat
Van de 116 patiënten is 90% volledig hersteld. Daarbij was 66,8% al volledig hersteld binnen 1 à 2 maanden na de operatie en 18% herstelde binnen die tijd goed, na kleine complicaties. De totale follow-up van de succesvol behandelde patiënten had een mediaan van 31 maanden (12 – 95 maanden). Als patiënten niet hersteld zijn binnen twee maanden na de operatie is dat een indicatie voor een slechter herstel. Idem als er sprake is van de aanwezigheid in het bot van meerdere bacteriën tegelijkertijd.
Naast het regenereren van nieuw bot is bioactief glas in staat om bacteriële groei te remmen zonder lokale antibiotica.