Ontwikkeling van twee opvoedinterventies ter bevordering van gezond gewicht bij kinderen

Opvoeding speelt een belangrijke rol bij de aanpak van overgewicht bij kinderen. Dit aspect was in 2010, bij het ontstaan van het Consortium Integrale Aanpak Overgewicht, nog sterk onderbelicht en krijgt pas de laatste jaren meer aandacht in bestaande interventies. Voor het realiseren van een gezond gewicht bij kinderen dienen ouders adequate 1) specifieke opvoedvaardigheden op gezonde energiebalansgerelateerde gedragingen en 2) algemene opvoedingsvaardigheden in te zetten. Ouders dienen daarbij te weten welke energiebalansgerelateerde gedragingen gezond zijn voor hun kind.

Het is zinvol om ouders bij deze specifieke en algemene opvoedvaardigheden te ondersteunen. Hierbij helpt een gemeenschappelijk gedragen pedagogische boodschap voor verschillende professionals in de wijk aan ouders. Deze boodschap zou moeten bestaan uit wat belangrijk is om gezond gewicht bij een kind te stimuleren en hoe ouders dit met opvoedvaardigheden voor elkaar kunnen krijgen. Een dergelijke eenduidige boodschap ontbreekt momenteel. Daarnaast ontbreekt een opvoedinterventie die laagdrempelig en makkelijk bereikbaar is voor ouders. Deze opvoedinterventie moet bij voorkeur aanhaken bij bestaande interventies ter preventie van overgewicht en deze interventies effectiever maken.

Bestaande professionele richtlijnen zijn gebruikt als basis voor een Delphi-onderzoek onder verschillende professionals om consensus te krijgen over de inhoud van deze gemeenschappelijke pedagogische boodschap. De resultaten van het Delphi-onderzoek zijn gebruikt om de webapp ‘Adviezen voor een gezonde opvoeding’ te ontwikkelen. Dezelfde bestaande professionele richtlijnen, de resultaten van het Delphi-onderzoek en focusgroepgesprekken, en een bestaande, effectief bevonden online cursus zijn gebruikt om de e‑learning ‘Gezonde afspraken met je kind’ te ontwikkelen. Centraal in beide interventies staat het versterken van specifieke en algemene opvoedvaardigheden van ouders om gezond gewicht bij kinderen te bevorderen. De webapp kan als tool gebruikt worden door professionals die werken met basisschoolkinderen en hun ouders, en hiermee de integrale aanpak van overgewicht versterken. De e‑learning kan als tool gebruikt worden door ouders van kinderen van acht tot dertien jaar om specifieke en algemene opvoedvaardigheden aan te leren die helpen de gezonde energiebalansgerelateerde gedragingen bij hun kind te stimuleren én hierover minder dagelijkse conflictsituaties met hun kind te hebben. De e‑learning kan eenvoudig aangehaakt worden aan bestaande interventies ter preventie van overgewicht bij kinderen van acht tot dertien jaar. De gebruikers waarderen de gebruiksvriendelijkheid en bruikbaarheid van beide tools.

Dit artikel beschrijft de ontwikkeling van beide interventies en de deelonderzoeken ten behoeve van het bepalen van de inhoud van de interventies, de implementatie en procesevaluatie.