Top

TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen

Gepubliceerd in:

01-04-2013 | Wetenschappelijke artikelen

Ontwikkeling en betrouwbaarheid van deZelfredzaamheid-Matrix

Auteurs: Thijs Fassaert, Steve Lauriks, Stef van de Weerd, Matty de Wit, Marcel Buster

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 3/2013

Samenvatting

Onder hulpverleners, beleidsmakers en onderzoekers bestaat een grote behoefte aan een handzaam meetinstrument dat in staat stelt de zelfredzaamheid van cliënten op integrale en telbare wijze in kaart te brengen. In dit artikel wordt de ontwikkeling van de Zelfredzaamheid-Matrix (ZRM) beschreven, met de eerste resultaten van het onderzoek naar de betrouwbaarheid van dit instrument. De ZRM is een bewerking van het Amerikaanse instrumentarium van Self-Sufficiency Matrices, tot stand gekomen door middel van een uitgebreide vertaal- en consensusprocedure onder belanghebbenden. Het resultaat is een instrument dat zelfredzaamheid meet op elf levensdomeinen, zoals Inkomen, Dagbesteding en Huisvesting. Daarbij wordt een systeem van indicatoren toegepast; beknopte definities die de status van een persoon het beste omschrijven en koppelen aan een niveau van zelfredzaamheid. Onderzoek naar de betrouwbaarheid van de ZRM laat zien dat het instrument één onderliggend construct meet, waarvan de interne consistentie goed is. Ook de overeenstemming tussen beoordelaars was adequaat. In vrijwel alle gevallen waren de correlaties tussen scores van verschillende beoordelaars positief en hoog. De meest strenge maat voor overeenstemming (Kappa; corrigerend voor ‘toevalstreffers’) gaf echter aan dat de exacte overeenstemming tussen beoordelaars voor een aantal domeinen nog niet voldoende is. Daarmee zijn de eerste resultaten van het psychometrische onderzoek positief. De ZRM vindt inmiddels snel een weg in de praktijk, bijvoorbeeld bij screening maar ook als evaluatie-instrument.

vorige artikel Het Centrum voor Jeugd en Gezin: ook voor jongeren?

volgende artikel 50 jaar GVO en Gezondheidsbevordering

Zie: www.gezamenlijkebeoordeling.nl/

De Self-sufficiency Standard van Pearce et al. beschrijft het inkomen dat een gezin nodig heeft om tegemoet te komen aan basale financiële behoeften (incluis belastingen), zonder publieke ondersteuning (bijvoorbeeld huursubsidie, voedselbonnen, kinderbijslag) of andere vormen van externe ondersteuning (van familie, vrienden of bijvoorbeeld een voedselbank). Bij het vaststellen van het vereiste inkomensniveau houden Pearce et al. rekening met twee factoren die in grote mate de kosten van het levensonderhoud van een gezin bepalen, namelijk de omvang van het betreffende gezin (grotere gezinnen hebben meer inkomen nodig), en de regio waar het gezin is gevestigd. Voor meer informatie over de Self-sufficiency Standard zie: www.selfsufficiencystandard.org

Het ROMA initiatief had een wettelijke basis in de vorm van de Government Performance and Results Act (GPRA) uit 1993, welke als doel had het management van projecten van de overheid te verbeteren, door duidelijke doelen te stellen, resultaten te meten, en voortgang te rapporteren. Zie ook www.roma1.org

Gussekloo J. Preventie bij ouderen: focus op zelfredzaamheid. Huisarts Wet 2009;52:426–27.CrossRef

Boot J, Knapen M. De Nederlandse gezondheidszorg. Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 2005.

Weerd S van de. Het recht van de sterken. Een onderzoek naar uitsluiting van mensen met complexe problemen. Rotterdam: Erasmus Universiteit, 2009.

Reerink A, Wammes H. Met spoed 60.000 ’lichte gevallen’ eruit. NRC Handelsblad. 29–10-2008.

Dam M van. De zelfredzaamheid wordt juist afgebroken. Volkskrant. 9–6-2011.

Vries L de. De paradox van de zelfredzaamheid. MGv 2011;66: 604–5.

Didden R, Didden-Alburg J. Zelfredzaamheid bij kinderen en jeugdigen met autisme en een ernstige verstandelijke beper- king. In: Didden R. Begeleiding van kinderen en jongeren met autisme. Van onderzoek naar praktijk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 2008:161–75.CrossRef

Gold PB, Meisler N, Santos AB et al. Randomized trial of supported employment integrated with assertive community treatment for rural adults with severe mental illness. Schizophr Bull 2006;32:378–95.PubMedCrossRef

Hardy JB, Shapiro S, Mellits ED et al. Self-sufficiency at ages 27 to 33 years: factors present between birth and 18 years that predict educational attainment among children born to inner- city families. Pediatrics 1997;99:80–7.PubMedCrossRef

Higginson IJ, Donaldson N. Relationship between three palliative care outcome scales. Health Qual Life Outcomes 2004;2: 68.CrossRef

Kempen G. Psychosociale aspecten van gezondheid en zelfred- zaamheid bij ouderen: van determinanten naar interventie. Tijdschr Gerontol Geriatrie 2009;40:253–61.CrossRef

Meara E, Greenfield SF. The relationship between substance use patterns and economic and health outcomes among low- income caregivers and children. Psychiatr Serv 2008;59:974–81.PubMedCrossRef

Kempen G, Doeglas D, Suurmeijer T. Het meten van problemen met zelfredzaamheid op verzorgend en huishoudelijk gebied met de Groningen Activiteiten Restrictie Schaal (GARS), een handleiding. Groningen: Noordelijk Centrum voor Gezond- heidsvraagstukken, 1993.

Scholten G, Mulder M. INVRA-wonen. Utrecht/Woldyne Epe: BBI, 2001.

Mulder C, Staring A, Loos J et al. De Health of the Nation Outcome Scales (HoNOS) als instrument voor ’routine outcome assessment’. Tijdschr Psychiatrie 2004;46:273–84.

Phelan M, Slade M, Thornicroft G et al. The Camberwell Assessment of Need: the validity and reliability of an instrument to assess the needs of people with severe mental illness. Br J Psychiatry 1995;167:589–95.PubMedCrossRef

Pearce D. The Self-sufficiency Standard. www.selfsufficiencys-tandard.org/standard.html.

Culhane D, Gross K, Parker W, Poppe B, Sykes E. Accountability, Cost-Effectiveness, and Program Performance: Progress Since 1998. Philadelphia: National Symposium on Homelessness Research, 2008.

Land H van’t, Vruggink J, Wolf J. Van later zorg? Over de kwaliteit van laagdrempelige zorg voor langdurig verslaafden. Utrecht: Trimbos instituut, 2003.

Sleegers J. Kwetsbaar in de grote stad. G4 Visie op een samen- hangende Openbare Geestelijke Gezondheidszorg. Utrecht: G4, 2005.

Wolf J. Handreiking OGGZ in de WMO. Den Haag: VWS en VNG, 2006.

Voogt A, van Hemert A, Mulder N et al (red). Niemand over de schutting. Professionalisering van de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg. Utrecht: G4, 2006.

Streiner DL, Norman GR. Health measurement scales: A practical guide to their development and use. 3rd edition. Oxford: Oxford University Press, 2003.

Meulman J, van der Kooij A, Heiser W. Principal Component Analysis with nonlinear optimal scaling transformations for ordinal and nominal data. In: Kaplan D (ed). The Sage Handbook of Quantitative Methodology for the Social Sciences. London: Sage, 2004.

Cohen J. Statistical power analysis for the behavioral sciences. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, 1988.

IBM/SPSS company. SPSS 19.0 for Windows. Chicago: IBM/ SPSS company, 2010.

Randolph J. Online Kappa Calculator. http://justusrandolph.- net/kappa/.

Brooks R. The reliability and validity of the Health of the Nation Outcome Scales: validation in relation to patient derived measures. Aust N Z J Psychiatry 2000:34;504–11.PubMed

Rock D, Preston N. HoNOS: is there any point in training clinicians? J Psychiatr Ment Health Nurs 2001;8:405–9.PubMedCrossRef

Titel: Ontwikkeling en betrouwbaarheid van deZelfredzaamheid-Matrix
Auteurs: Thijs Fassaert
Steve Lauriks
Stef van de Weerd
Matty de Wit
Marcel Buster
Publicatiedatum: 01-04-2013
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 3/2013
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI: https://doi.org/10.1007/s12508-013-0059-7

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 3/2013

Zijn er alternatieven voor angstaanjagende voorlichting? Gebruik Intervention Mapping!

Towards a new definition of health?

Naar een nieuw begrip van gezondheid: Pijlers voor Positieve Gezondheid

Naar een nieuwe definitie van gezondheid

Naar zorg op maat voor type 2 diabetes

Mogelijkheden van een nieuwe definitie van gezondheid