Skip to main content
Top
Gepubliceerd in:

01-06-2016 | Artikel

Onderzoek naar stigmatisering van mensen met een alcohol- of drugsverslaving

Auteurs: Leonieke C. van Boekel, Evelien P. M. Brouwers, Henk F. L. Garretsen, Jaap van Weeghel

Gepubliceerd in: Verslaving | Uitgave 2/2016

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Dit artikel beschrijft een onderzoek waarbij stigmatiserende attitudes ten opzichte van mensen met een alcohol- of drugsverslaving in kaart zijn gebracht. Daarnaast is onderzocht welke percepties men heeft over de gevolgen van stigmatisering voor de hulpverlening en rehabilitatie van mensen met een verslaving. Door middel van vragenlijstonderzoek zijn attitudes in kaart gebracht en met elkaar vergeleken bij de algemene bevolking, huisartsen, hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg, en cliënten in behandeling voor een verslaving. Het blijkt dat mensen met een verslaving veel negatieve reacties oproepen en regelmatig worden gestigmatiseerd. De hoge mate van persoonlijke verantwoordelijkheid (‘eigen schuld’) en de verwachting dat iemand met een verslaving agressief en gevaarlijk is, dragen bij aan stigmatisering. Bij hulpverleners is er ruimte voor verbetering van de attitudes. Voldoende ondersteuning van hulpverleners is van belang om te zorgen dat zij zich competent voelen en met zelfvertrouwen cliënten met een verslaving kunnen ondersteunen of begeleiden. Cliënten ervaren de meeste discriminatie in de directe kring (zoals familie en vrienden) en in relaties. In de behandeling van verslaving dient er voldoende aandacht te zijn voor de rol van stigma en voor de wijze waarop cliënten en hulpverleners hiermee het beste kunnen omgaan.
Literatuur
go back to reference Boekel, L. C. van, Brouwers, E. P. M., Weeghel, J. van, & Garretsen, H. F. L. (2013a). Stigma among health professionals towards patients with substance use disorders and its consequences for healthcare delivery: systematic review. Drug and Alcohol Dependence, 131(1–2), 23–35. doi:10.1016/j.drugalcdep. 2013.02.018.CrossRefPubMed Boekel, L. C. van, Brouwers, E. P. M., Weeghel, J. van, & Garretsen, H. F. L. (2013a). Stigma among health professionals towards patients with substance use disorders and its consequences for healthcare delivery: systematic review. Drug and Alcohol Dependence, 131(1–2), 23–35. doi:10.1016/j.drugalcdep. 2013.02.018.CrossRefPubMed
go back to reference Boekel, L. C. van, Brouwers, E. P. M., Weeghel, J. van, & Garretsen, H. F. L. (2013b). Public opinion on imposing restrictions to people with an alcohol- or drug addiction: a cross-sectional survey. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 48(12), 2007–2016. doi:10.1007/s00127-013-0704-0.CrossRefPubMed Boekel, L. C. van, Brouwers, E. P. M., Weeghel, J. van, & Garretsen, H. F. L. (2013b). Public opinion on imposing restrictions to people with an alcohol- or drug addiction: a cross-sectional survey. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 48(12), 2007–2016. doi:10.1007/s00127-013-0704-0.CrossRefPubMed
go back to reference Boekel, L. C. van, Brouwers, E. P. M., Weeghel, J. van, & Garretsen, H. F. L. (2014a). Healthcare professionals’ regard towards working with patients with substance use disorders: comparison of primary care, general psychiatry and specialist addiction services. Drug and Alcohol Dependence, 134C, 92–98. doi:10.1016/j.drugalcdep.2013.09.012.CrossRef Boekel, L. C. van, Brouwers, E. P. M., Weeghel, J. van, & Garretsen, H. F. L. (2014a). Healthcare professionals’ regard towards working with patients with substance use disorders: comparison of primary care, general psychiatry and specialist addiction services. Drug and Alcohol Dependence, 134C, 92–98. doi:10.1016/j.drugalcdep.2013.09.012.CrossRef
go back to reference Boekel, L. C. van, Brouwers, E. P. M., Weeghel, J. van, & Garretsen, H. F. L. (2014b). Inequalities in healthcare provision for individuals with substance use disorders: perspectives from healthcare professionals and clients. Journal of Substance Use, 21(2), 133–140. doi:10.3109/14659891.2014.980860. Boekel, L. C. van, Brouwers, E. P. M., Weeghel, J. van, & Garretsen, H. F. L. (2014b). Inequalities in healthcare provision for individuals with substance use disorders: perspectives from healthcare professionals and clients. Journal of Substance Use, 21(2), 133–140. doi:10.3109/14659891.2014.980860.
go back to reference Boekel, L. C. van, Brouwers, E. P. M., Weeghel, J. van, & Garretsen, H. F. L. (2015). Comparing stigmatising attitudes towards people with substance use disorders between the general public, GPs, mental health and addiction specialists and clients. International Journal of Social Psychiatry, 61(6), 539–549. doi:10.1177/0020764014562051.CrossRefPubMed Boekel, L. C. van, Brouwers, E. P. M., Weeghel, J. van, & Garretsen, H. F. L. (2015). Comparing stigmatising attitudes towards people with substance use disorders between the general public, GPs, mental health and addiction specialists and clients. International Journal of Social Psychiatry, 61(6), 539–549. doi:10.1177/0020764014562051.CrossRefPubMed
go back to reference Corrigan, P. W., Rafacz, J., & Rusch, N. (2011). Examining a progressive model of self-stigma and its impact on people with serious mental illness. Psychiatry Research, 189(3), 339–343. doi:10.1016/j.psychres.2011.05.024.CrossRefPubMedPubMedCentral Corrigan, P. W., Rafacz, J., & Rusch, N. (2011). Examining a progressive model of self-stigma and its impact on people with serious mental illness. Psychiatry Research, 189(3), 339–343. doi:10.1016/j.psychres.2011.05.024.CrossRefPubMedPubMedCentral
go back to reference Goffman, E. (1963). Stigma: notes on the management of spoiled identity. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall Goffman, E. (1963). Stigma: notes on the management of spoiled identity. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall
go back to reference Link, B. G., & Phelan, J. C. (2006). Stigma and its public health implications. Lancet, 367(9509), 528–529. doi:10.1016/S0140-6736(06)68184-1.CrossRefPubMed Link, B. G., & Phelan, J. C. (2006). Stigma and its public health implications. Lancet, 367(9509), 528–529. doi:10.1016/S0140-6736(06)68184-1.CrossRefPubMed
go back to reference Link, B. G., Phelan, J. C., Bresnahan, M., Stueve, A., & Pescosolido, B. A. (1999). Public conceptions of mental illness: labels, causes, dangerousness, and social distance. American Journal of Public Health, 89(9), 1328–1333.CrossRefPubMedPubMedCentral Link, B. G., Phelan, J. C., Bresnahan, M., Stueve, A., & Pescosolido, B. A. (1999). Public conceptions of mental illness: labels, causes, dangerousness, and social distance. American Journal of Public Health, 89(9), 1328–1333.CrossRefPubMedPubMedCentral
go back to reference Link, B. G., Struening, E. L., Rahav, M., Phelan, J. C., & Nuttbrock, L. (1997). On stigma and its consequences: Evidence from a longitudinal study of men with dual diagnoses of mental illness and substance abuse. Journal of Health and Social Behavior, 38(2), 177–190. doi:10.2307/2955424.CrossRefPubMed Link, B. G., Struening, E. L., Rahav, M., Phelan, J. C., & Nuttbrock, L. (1997). On stigma and its consequences: Evidence from a longitudinal study of men with dual diagnoses of mental illness and substance abuse. Journal of Health and Social Behavior, 38(2), 177–190. doi:10.2307/2955424.CrossRefPubMed
go back to reference Pescosolido, B. A., Monahan, J., Link, B. G., Stueve, A., & Kikuzawa, S. (1999). The public’s view of the competence, dangerousness, and need for legal coercion of persons with mental health problems. American Journal of Public Health, 89(9), 1339–1345. doi:10.2105/AJPH.89.9.1339.CrossRefPubMedPubMedCentral Pescosolido, B. A., Monahan, J., Link, B. G., Stueve, A., & Kikuzawa, S. (1999). The public’s view of the competence, dangerousness, and need for legal coercion of persons with mental health problems. American Journal of Public Health, 89(9), 1339–1345. doi:10.2105/AJPH.89.9.1339.CrossRefPubMedPubMedCentral
go back to reference Room, R. (2005). Stigma, social inequality and alcohol and drug use. Drug and Alcohol Review, 24(2), 143–155. doi:10.1080/0959230500102434.CrossRefPubMed Room, R. (2005). Stigma, social inequality and alcohol and drug use. Drug and Alcohol Review, 24(2), 143–155. doi:10.1080/0959230500102434.CrossRefPubMed
go back to reference Rusch, N., Angermeyer, M. C., & Corrigan, P. W. (2005). The stigma of mental illness: concepts, forms, and consequences. Psychiatrische Praxis, 32(5), 221–232. doi:10.1055/s-2004-834566.CrossRefPubMed Rusch, N., Angermeyer, M. C., & Corrigan, P. W. (2005). The stigma of mental illness: concepts, forms, and consequences. Psychiatrische Praxis, 32(5), 221–232. doi:10.1055/s-2004-834566.CrossRefPubMed
go back to reference Veer, J. T. van ’t (2006). The social construction of psychiatric stigma: perspectives from the public, patients and family members. Enschede: University of Twente. Veer, J. T. van ’t (2006). The social construction of psychiatric stigma: perspectives from the public, patients and family members. Enschede: University of Twente.
go back to reference Weeghel van, J., Pijnenborg, M., Veer, J. van ’t, J., & Kienhorst, G. (2015). Handboek Destigmatisering bij psychische aandoeningen. Principes, perspectieven en praktijken. Bussum: Coutinho. Weeghel van, J., Pijnenborg, M., Veer, J. van ’t, J., & Kienhorst, G. (2015). Handboek Destigmatisering bij psychische aandoeningen. Principes, perspectieven en praktijken. Bussum: Coutinho.
Metagegevens
Titel
Onderzoek naar stigmatisering van mensen met een alcohol- of drugsverslaving
Auteurs
Leonieke C. van Boekel
Evelien P. M. Brouwers
Henk F. L. Garretsen
Jaap van Weeghel
Publicatiedatum
01-06-2016
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Verslaving / Uitgave 2/2016
Print ISSN: 1574-1842
Elektronisch ISSN: 1875-7073
DOI
https://doi.org/10.1007/s12501-016-0062-1

Andere artikelen Uitgave 2/2016

Verslaving 2/2016 Naar de uitgave

EditorialNotes

Redactioneel