Omgaan met hoogtevrees

Veel mensen hebben een angst voor hoogtes. Meestal is dit een ‘gezonde angst’. De angst zorgt ervoor dat je je stevig vasthoudt als je een ladder opklimt, behoedzaam een antenne op het dak plaatst of omzichtig een bergpad afklautert. Je bent dan erg gespitst op wat je lichaam kan en let goed op of de ondergrond niet te glad is en of het niet te hard waait. Kortom, je bent extra voorzichtig uit angst voor de diepte onder je. Een milde hoogtevrees houdt je in dit soort situaties scherp en beschermt je tegen een gevaarlijke uitglijder.

Er is geen bepaald type mens dat voorbestemd is om hoogtevrees te krijgen. Hoogtevrezers zijn wereldwijd te vinden, in alle landen en in alle culturen. Man en vrouw, jong en oud, stoer en timide: allerlei mensen kunnen hoogtevrees krijgen.

Angst voor hoogtes kan verschillende vormen aannemen. Niet iedereen met hoogtevrees is bang op dezelfde plaatsen; dat komt omdat de één angstig wordt om een andere reden dan de ander. De angst wordt opgewekt door ofwel het

zien

van hoogteverschil (optische hoogtevrees) ofwel door allerlei

gedachten

over jezelf en de situatie (cognitieve hoogtevrees). We zullen eerst bij deze twee hoofdvormen van hoogtevrees stilstaan. Vervolgens beschrijven we enkele andere soorten, die uit deze twee hoofdvormen voortkomen. Wellicht zul je jezelf in verschillende vormen herkennen, er is vaak een overlap tussen de ene soort hoogtevrees en de andere.

Wie last heeft van hoogtevrees, kan behoorlijk zenuwachtig worden als hij zich buiten Nederland moet begeven. Vakanties naar Duitsland of Oostenrijk worden als zenuwslopend ervaren. Dat komt door alle bergwegen en bruggen op deze route. Berghellingen kunnen voor sommigen een reden zijn om hun vakantiebestemming aan te passen. Bergopwaarts valt soms nog wel mee, maar bergafwaarts is een heel ander verhaal. Vooral als er zich aan de rechterzijde, de kant dus waar je rijdt, een gapende afgrond bevindt. Je bent je dan veel meer bewust van de hoogte. Bange chauffeurs kijken in zo’n geval voor geen goud de afgrond in, hun blik blijft strak gericht op de weg of op de bergwand. Naderende tegenliggers kunnen je het gevoel geven dat je te veel naar de zijkant van de weg moet uitwijken. Dat een automobilist halverwege een berg niet meer voor- of achteruit durft, is zeker niet uniek. Ook komt het voor dat het stuur wordt overgedragen aan een bijrijder en dat de hoogtevrezer met een jas over het hoofd op de achterbank gaat liggen om maar niets te hoeven zien van de bergachtige omgeving.

Verhalen over hoogtevrees zijn al eeuwen geleden op schrift gesteld; beschrijvingen van een hevige angst voor hoogtes zijn bijvoorbeeld al terug te vinden in medische geschriften van de oude Grieken. Het is echter nog niet zo lang bekend hoe hoogtevrees te verminderen is. Vroeger werd er gedacht dat de angst voor hoogte een uiting was van een ander probleem. Er werd gespeurd naar gebeurtenissen die zich in de kindertijd zouden hebben voorgedaan, en men dacht dat als de patiënt deze ervaringen voldoende besprak en doorleefde, de hoogtevrees vanzelf over zou gaan. Hoeveel uren de patiënten echter ook doorbrachten op de divan, hun angst verminderde niet echt.

Je hebt hoogtevrees en je hebt hoogtevrees. Iemand die in een lift last krijgt van hoogtevrees, kun je niet vergelijken met iemand die op grote hoogtes bang is voor balansproblemen. Heb je vliegangst, dan val je mogelijk weer in een heel andere categorie.

Bij de volgende adressen is meestal vergoeding via de zorgverzekeraar mogelijk: