Top

Gepubliceerd in:

2020 | OriginalPaper | Hoofdstuk

6. Nierziekte

Auteurs : Drs. Karin Boslooper-Meulenbelt, Prof. dr. Gerjan Navis

Gepubliceerd in: Handboek leefstijlgeneeskunde

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

Van oudsher spelen bij chronische nierschade (CNS) leefstijladviezen, gericht op voeding, een centrale rol in de preventie en behandeling van metabole en cardiovasculaire complicaties. Het cardiovasculaire risico bij CNS is hoog. Algemene leefstijladviezen zijn momenteel onderdeel van de richtlijnen voor CNS en bij gevorderde CNS en ouderen is er ook aandacht voor ondervoeding. Het ontbreekt echter nog aan een systematische en geïntegreerde aanpak waarin deze pijlers van leefstijlbegeleiding voor CNS worden samengebracht. Het systematisch meten van leefstijlparameters, zoals in de nefrologie middels 24 uursurineverzameling gebruikelijk is, geeft objectief inzicht in de voedingsinname, voedingstoestand en lichaamssamenstelling op zowel individueel als populatieniveau. Evaluatie van deze gegevens laat zien dat er op het gebied van leefstijl veel te winnen is bij de gemiddelde CNS-patiënt en dat voor sommige patiëntengroepen de huidige adviezen tekortschieten.

vorige hoofdstuk Hart- en vaatziekten

volgende hoofdstuk Maag-, darm- en leverziekten

Barazzoni, R., Bischoff, S. C., Boirie, Y., et al. (2018). Sarcopenic obesity: Time to meet the challenge. Clinical Nutrition, 37(6), 1787–1793. https://doi.org/10.1016/j.clnu.2018.04.018.CrossRef

Brenner, B. M., Cooper, M. E., De Zeeuw, D., et al. (2001). Effects of losartan on renal and cardiovascular outcomes in patients with type 2 diabetes and nephropathy. New England Journal of Medicine, 345(12), 861–869. https://doi.org/10.1056/NEJMoa011161.CrossRef

Deetman, P. E., Said, M. Y., Kromhout, D., et al. (2015). Urinary urea excretion and long-term outcome after renal transplantation. Transplantation, 99(5), 1009–1015. https://doi.org/10.1097/TP.0000000000000464.CrossRef

Federatie Medisch Specialisten (2019). Richtlijn ‘Cardiovasculair risicomanagement’. https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/cardiovasculair_risicomanagement_cvrm/samenvatting_richtlijn_cvrm.html.

Gant, C. (2018). Opportunities for improvement of cardiovascular risk management in patients with type 2 diabetes and chronic kidney disease: Integrated assessment of lifestyle habits and pharmacological intervention in routine clinical care. https://www.rug.nl/research/portal/files/67093891/Complete_thesis.pdf.

Gant, C. M., Binnenmars, S. H., Van den Berg, E., Bakker, S. J. L., Navis, G., & Laverman, G. D. (2017). Integrated assessment of pharmacological and nutritional cardiovascular risk management: Blood pressure control in the DIAbetes and LifEstyle Cohort Twente (DIALECT). Nutrients, 9(7), 709. https://doi.org/10.3390/nu9070709.CrossRef

Gezondheidsraad (2015). Richtlijnen Goede Voeding. Den Haag: Gezondheidsraad.

Gomes-Neto, A. W., Osté, M. C. J., Sotomayor, C. G., et al. (2019). Fruit and vegetable intake and risk of post transplantation diabetes mellitus in renal transplant recipients. Diabetes Care, 42(9), 1645–1652. epub ahead.CrossRef

Gritter, M., Vogt, L., Yeung, S. M. H., et al. (2018). Rationale and design of a randomized placebo-controlled clinical trial assessing the renoprotective effects of potassium supplementation in chronic kidney disease. Nephron, 140(1), 48–57. https://doi.org/10.1159/000490261.CrossRef

Humalda, J. K., Klaassen, G., De Vries, H., et al. (2019). A self-management approach for dietary sodium restriction in patients with CKD: A randomized controlled trial. American Journal of Kidney Diseases. (in press).

Klaassen, G., Zelle, D. M., Navis, G. J., et al. (2017). Lifestyle intervention to improve quality of life and prevent weight gain after renal transplantation: Design of the Active Care after Transplantation (ACT) randomized controlled trial. BMC Nephrology, 18(1), 1–13. https://doi.org/10.1186/s12882-017-0709-0.

Nederlands Huisartsengenootschap (2018). NHG-Standaard Chronische Nierschade. https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/chronische-nierschade.

Olde Engberink, R. H. G., Van den Hoek, T. C., Van Noordenne, N. D., Van den Born, B.-J. H., Peters-Sengers, H., & Vogt, L. (2017). Use of a single baseline versus multiyear 24-hour urine collection for estimation of long-term sodium intake and associated cardiovascular and renal risk. Circulation, 136(10), 917–926. https://doi.org/10.1161/circulationaha.117.029028.CrossRef

Said, M. Y., Deetman, P. E., De Vries, A. P. J., et al. (2015). Causal path analyses of the association of protein intake with risk of mortality and graft failure in renal transplant recipients. Clinical Transplantation, 29(5), 447–457. https://doi.org/10.1111/ctr.12536.

Sotomayor, C. G., Gomes-Neto, A. W., Eisenga, M. F., et al. (2018). Consumption of fruits and vegetables and cardiovascular mortality in renal transplant recipients: A prospective cohort study. Nephrology Dialysis Transplantation. https://doi.org/10.1093/ndt/gfy248.CrossRef

The GISEN Group (Gruppo Italiano di Studi Epidemiologici in Nefrologia) (1997). Randomised placebo-controlled trial of effect of ramipril on decline in glomerular filtration rate and risk of terminal renal failure in proteinuric, non-diabetic nephropathy. Lancet, 349(9069), 1857–1863. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9217756.

Van Zuilen, A. D., Bots, M. L., Dulger, A., et al. (2012). Multifactorial intervention with nurse practitioners does not change cardiovascular outcomes in patients with chronic kidney disease. Kidney International, 82(6), 710–717. https://doi.org/10.1038/ki.2012.137.CrossRef

Vegter, S., Perna, A., Postma, M. J., Navis, G., Remuzzi, G., & Ruggenenti, P. (2012). Sodium intake, ACE inhibition, and progression to ESRD. Journal of the American Society of Nephrology, 23(1), 10–12. https://doi.org/10.1681/asn.2011111107.CrossRef

Titel: Nierziekte
Auteurs: Drs. Karin Boslooper-Meulenbelt
Prof. dr. Gerjan Navis
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Handboek leefstijlgeneeskunde
Print ISBN: 978-90-368-2323-4

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2324-1

Copyright: 2020
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2324-1_6

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen