Top

Kind en adolescent

Gepubliceerd in:

24-10-2017 | Artikelen

Muziektherapie voor kinderen en jongeren met ASS

Een overzicht van de relevante literatuur

Auteurs: Mathieu Pater, Prof. dr. Tom van Yperen

Gepubliceerd in: Kind en adolescent | Uitgave 4/2017

Samenvatting

Muziektherapie wordt met grote regelmaat toegepast bij kinderen en jongeren met een autismespectrumstoornis (ASS). De vraag is of dit effect heeft. Dit artikel geeft een overzicht van de recente literatuur op dit vlak. Over de periode 1990 tot en met 2016 zijn 33 studies gevonden naar de inzet en effecten van muziektherapeutische interventies: 6 reviews, 12 RCT/CCT’s, en 15 studies waarbij bijvoorbeeld gebruikgemaakt werd van een voor- en nameting zonder een controlegroep of het ging om een casestudy.

In verschillende studies worden significante effecten gerapporteerd van muziektherapie op kinderen en jongeren met de diagnose ASS. Met name op het gebied van de sociale interactie wordt er een groot effect (SMD 1,06) gerapporteerd. Op de gebieden verbale en non-verbale vaardigheden wordt een matig effect (SMD 0,33 en SMD 0,73) gevonden.

De bewijskracht van deze resultaten is matig, doordat de studies vaak een relatief kleine steekproef omvatten of doordat het onderzoeksdesign niet goed is omschreven. Daarnaast wordt muziek op veel verschillende manieren aangeboden, waardoor de vraag rijst of er in de studies altijd van muziektherapie kan worden gesproken. Ook de rationale achter de therapie ontbreekt: waarom zou muziektherapie werken bij ASS? Muziektherapie lijkt effectief bij kinderen met ASS, maar om antwoord te kunnen geven op de vraag welke muziektherapeutische interventie het effectiefst is, blijkt meer onderzoek nodig.

vorige artikel Populaire jongeren zetten een norm voor vriendschappen en agressie in de klas

volgende artikel Kind- en gezinsgericht behandelen na seksueel misbruik

Accordino, R., Comer, R., & Heller, W. B. (2007). Searching for music’s potential: a critical examination of research on music therapy with individuals with autism. Research in Autism Spectrum Disorders, 1, 101–115.CrossRef

Aldridge, D., Gustorff, D., & Neugebauer, L. (1995). A preliminary study of creative music therapy in the treatment of children with developmental delay. The Arts in Psychotherapy, 21, 189–205.CrossRef

APA (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders – DSM-5, 5th ed. Washington: American Psychiatric Publishing.

Arezina, C.H. (2011). The effect of interactive music therapy on joint attention skills in preschool children with Autism Spectrum Disorder. Master’s thesis. Lawrence, KS, University of Kansas.

Boso, M., Emanuele, E., Minazzi, V., Abbamonte, M., & Politi, P. (2007). Effect of long-term interactive music therapy on behavior profile and musical skills in young adults with severe autism. Journal of Alternative and Complementary Medicine, 13, 709–712.CrossRefPubMed

Brown, L. S., & Jellison, J. A. (2012). Music research with children and youth with disabilities and typically developing peers: a systematic review. Journal of Music Therapy, 49, 335–364.CrossRefPubMed

Brownell, M. D. (2002). Musically adapted social stories to modify behaviors in students with autism: four case studies. Journal of Music Therapy, 39, 117–144.CrossRefPubMed

Bruscia, K. (1987). Improvisational models of music therapy. Springfield: Charles C. Thomas.

Buday, E. M. (1995). The effects of signed and spoken words taught with music on sign and speech imitation by children with autism. Journal of Music Therapy, 32, 189–202.CrossRef

Dezfoolian, L., Zarei, M., Ashayri, H., & Looyeh, M. Y. (2013). A pilot study on the effects of Orff-based therapeutic music in children with autism spectrum disorder. Music and Medicine, 5, 162–168.CrossRef

Edgerton, C. L. (1994). The effect of improvisational music therapy on the communicative behaviors of autistic children. Journal of Music Therapy, 31, 31–62.CrossRef

Farmer K.J. (2003) The effect of music vs. nonmusic paired with gestures on spontaneous verbal and nonverbal communication skills of children with autism ages 1–5. Master’s thesis. Tallahassee, FL, Florida State University.

Finnigan, D., & Starr, E. (2010). Increasing social responsiveness in a child with autism: a comparison of music and non-music interventions. Autism, 14, 321–348.CrossRefPubMed

La Gasse, A. B. (2014). Effects of a music therapy Group intervention on enhancing social skills in children with autism. Journal of Music Therapy, 51, 250–275.CrossRef

Gattino, G. S., Riesgo, R. D. S., Longo, D., Leite, J. C. L., & Faccini, L. S. (2011). Effects of relational music therapy on communication of children with autism: a randomized controlled study. Nordic Journal of Music Therapy, 20, 142–154.CrossRef

Geretsegger, M., Elefant, C., Mössler, K., & Gold, C. (2014). Music therapy for people with autism spectrum disorder. The Cochrane Database of Systematic Reviews. https://doi.org/10.1002/14651858.CD004381.pub3.PubMed

Geretsegger, M., Holck, U., Bieleninik, L., & Gold, C. (2016). Feasibility of a trial on improvisational music therapy for children with autism spectrum disorder. Journal of Music Therapy, 53, 93–120.CrossRefPubMed

Ghasemtabar, S. N., Hosseini, M., Fayyaz, I., Arab, S., Naghashian, H., & Poudineh, Z. (2015). Music therapy: an effective approach in improving social skills of children with autism. Advanced biomedical research, 4, 157.CrossRefPubMedPubMedCentral

Gooding, L. F. (2011). The effect of a music therapy social skills training program on improving social competence in children and adolescents with social skills deficits. Journal of Music Therapy, 48, 440–462.CrossRefPubMed

Griggs, D. E. R., & Wheeler, J. J. (1997). The use of functional assessment procedures and individualized schedules in the treatment of autism: recommendations for music therapists. Music Therapy Perspectives, 15, 87–93.CrossRef

Hillier, A., Greher, G., Poto, N., & Dougherty, M. (2012). Positive outcomes following participation in a music intervention for adolescents and young adults on the autism spectrum. Psychology of Music, 40, 201–215.CrossRef

Holck, U. (2004). Turn-taking in music therapy with children with communication disorders. British Journal of Music Therapy, 2, 45–53.CrossRef

Kalas, A. (2012). Joint attention responses of children with autism spectrum disorder to simple versus complex music. Journal of Music Therapy, 49, 430–452.CrossRefPubMed

Kampstra, T., & Langelaan, M. (2002). Het nut van Evidence Based Practice: EBP, wat moet ik er mee? Nederlands Tijdschrift voor Ergotherapie, 30, 144–146.

Kaplan, R. S., & Steele, A. L. (2005). An analysis of music therapy program goals and outcomes for clients with diagnoses of the autism spectrum. Journal of Music Therapy, 42, 2–19.CrossRefPubMed

Katagiri, J. (2009). The effect of background music and song texts on the emotional understanding of children with autism. Journal of Music Therapy, 46, 15–31.CrossRefPubMed

Kern, P., & Aldridge, D. (2006). Using embedded music therapy interventions to support outdoor play of young children with autism in an inclusive community-based child care program. Journal of Music Therapy, 43, 270–294.CrossRefPubMed

Kern, P., & Humpal, M. (red.). (2012). Early childhood music therapy and autism spectrum disorders: developing potential in young children and their families. London, Philadelphia: Jessica Kingsley.

Kern, P., Wolery, M., & Aldridge, D. (2007). Use of songs to promote independence in morning greeting routines for young children with autism. Journal of Autism and Developmental Disorders, 37, 1264–1271.CrossRefPubMed

Kim, J., Wigram, T., & Gold, C. (2008). The effects of improvisational music therapy on joint attention behaviours in autistic children: a randomized controlled study. Journal of Autism and Developmental Disorders, 38, 1758–1766.CrossRefPubMed

Kim, J., Wigram, T., & Gold, C. (2009). Emotional, motivational and interpersonal responsiveness of children with autism in improvisational music therapy. Autism, 13, 389–409.CrossRefPubMed

Lim, H. A. (2010). Effect of developmental speech and language training through music on speech production in children with autism spectrum disorders. Journal of Music Therapy, 47, 2–26.CrossRefPubMed

Lim, H. A., & Draper, E. (2011). The effects of music therapy incorporated with applied behavior analysis verbal behavior approach for children with autism spectrum disorders. Journal of Music Therapy, 48, 532–550.CrossRefPubMed

Loon, D. van, Meulen, B. van der, & Minnaert, A. (2015). Effectonderzoek in de gedragswetenschappen. Een introductie. Antwerpen-Apeldoorn: Garant.

Ma, Y. C., Nagler, J., Lee, M. H. M., & Cabrera, I. N. (2001). Impact of music therapy on the communication skills of toddlers with pervasive developmental disorder. Annals of the New York Academy of Sciences, 930, 445–447.CrossRefPubMed

Nordoff, P., & Robbins, C. (1983). Music therapy in special education. St. Louis: MMB Music.

Offringa, M., Assendelft, W. J. J., & Scholten, R. J. P. M. (red.). (2003). Inleiding in evidence-based medicine: klinisch handelen gebaseerd op bewijsmateriaal (2e druk.). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

Pasiali, V. (2004). The use of prescriptive songs in a home-based environment to promote social skills acquisition by children with autism: three case studies. Music Therapy Perspectives, 22, 11–20.CrossRef

Pater, M. L. A. (2016). Praktijkonderzoek naar de inzet van muziektherapie bij kinderen en jongeren met ASS. Laren: Stichting Papageno. Interne publicatie

Reschke-Hernández, A. E. (2011). History of music therapy treatment interventions for children with autism. Journal of Music Therapy, 48, 169–207.CrossRefPubMed

Saperston, B. (1973). The use of music in establishing communication with an autistic mentally retarded child. Journal of Music Therapy, 10, 184–188.CrossRef

Schertz, H. H., & Odom, S. L. (2007). Promoting joint attention in toddlers with autism: a parent-mediated developmental model. Journal of autism and developmental disorders, 37, 1562–1575.CrossRefPubMed

Simpson, K., & Keen, D. (2011). Music interventions for children with autism: narrative review of the literature. Journal of Autism and Developmental Disorders, 41, 1507–1514.CrossRefPubMed

Smeijsters, H. (2008). Handboek creatieve therapie. Bussum: Coutinho.

Spreen, M. (2009). Lectorale rede “N=1 als onderzoeksbenadering in de hulpverlening”. Leeuwarden: Stenden Hogeschool.

Srinivasan, S. M., & Bhat, A. N. (2013). A review of “music and movement” therapies for children with autism: embodied interventions for multisystem development. Frontiers in Integrative Neuroscience, 7, 1–15.CrossRef

Thomas, A., & Hunter, B. (2003). The effect of music therapy on communication skills of children ages 2–3 with autism: a pilot study. American Music Therapy Association Conference, Minneapolis.

Thompson G. (2012). Making a connection: randomised controlled trial of family centred music therapy for young children with Autism Spectrum Disorder. PhD thesis. Melbourne, Australia, The University of Melbourne.

Vaiouli, P., Grimmet, K., & Ruich, L. (2015). “Bill is now singing”: joint engagement and the emergence of social communication of three young children with autism. Autism, 19, 73–83.CrossRefPubMed

Whipple, J. (2004). Music in intervention for children and adolescent with autism: a meta-analysis. Journal of music Therapy, 41, 90–106.CrossRefPubMed

Wigram, T., & Gold, C. (2006). Music therapy in the assessment and treatment of autistic spectrum disorder: clinical application and research evidence. Child: Care, Health and Development, 32, 535–542.

Wimpory, D., Chadwick, P., & Nash, S. (1995). Brief report: musical interaction therapy for children with autism: an evaluative case study with two-year follow-up. Journal of Autism and Developmental Disorders, 25, 541–552.CrossRefPubMed

Wing, L. (1997). The autistic spectrum. The Lancet, 350, 1761–1766.CrossRef

Wing, L. (2001). The autistic spectrum: a parents’ guide to understanding and helping your cild. Berkeley: Ulysses.

Titel: Muziektherapie voor kinderen en jongeren met ASS
Een overzicht van de relevante literatuur
Auteurs: Mathieu Pater
Prof. dr. Tom van Yperen
Publicatiedatum: 24-10-2017
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Kind en adolescent / Uitgave 4/2017
Print ISSN: 0167-2436
Elektronisch ISSN: 1876-5998
DOI: https://doi.org/10.1007/s12453-017-0156-5

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 4/2017

Beer, R., & Roos, C. de (Red.) (2017). Handboek EMDR bij kinderen en jongeren

Populaire jongeren zetten een norm voor vriendschappen en agressie in de klas

De prevalentie van kindermishandeling in Nederland: het belang van het nauwkeurig beoordelen van schattingen

Kind- en gezinsgericht behandelen na seksueel misbruik

Preselect Zorg: een risicotaxatie-instrument voor zorgwekkende opgroei- en opvoedsituaties

Reactie op de repliek van Alink en collega’s: de NPM-schattingen opnieuw onder de loep