Skip to main content
Top

2025 | OriginalPaper | Hoofdstuk

3. Module 2: Samen nadenken over trauma en veerkracht

Auteurs : Leony Coppens, Carina van Kregten

Gepubliceerd in: Traumasensitief opvoeden en begeleiden: een training voor opvoeders

Uitgeverij: BSL Media & Learning

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Lees het achtergrondartikel ‘Trauma en veerkracht bij kinderen’ en ‘Verschillende soorten trauma’.
Literatuur
go back to reference Alink, L., Van IJzendoorn, R., Bakermans-Kranenburg, M., e.a. (2011). Kindermishandeling in Nederland anno 2010: De tweede Nationale Prevalentiestudie Mishandeling van kinderen en jeugdigen (NPM-2010). Leiden: Universiteit Leiden (Leiden Attachment Research Program). Alink, L., Van IJzendoorn, R., Bakermans-Kranenburg, M., e.a. (2011). Kindermishandeling in Nederland anno 2010: De tweede Nationale Prevalentiestudie Mishandeling van kinderen en jeugdigen (NPM-2010). Leiden: Universiteit Leiden (Leiden Attachment Research Program).
go back to reference Alink, L., Prevoo, M., Berkel, S. van, e.a. (2018). NPM-2017: Nationale prevalentiestudie mishandeling van kinderen en jeugdigen. Universiteit Leiden (Institute of Education and Child Studies) en TNO Child Health. Den Haag: Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum, Ministerie van Veiligheid en Justitie. Alink, L., Prevoo, M., Berkel, S. van, e.a. (2018). NPM-2017: Nationale prevalentiestudie mishandeling van kinderen en jeugdigen. Universiteit Leiden (Institute of Education and Child Studies) en TNO Child Health. Den Haag: Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum, Ministerie van Veiligheid en Justitie.
go back to reference Assink, M., Van der Put, C., Kuiper, K., Mulder, T., & Stams, G. (2016). Risicofactoren voor kindermishandeling: Een meta-analytisch onderzoek naar risicofactoren voor seksuele mishandeling, fysieke mishandeling en verwaarlozing. Programmagroep Forensische Orthopedagogiek: Universiteit van Amsterdam. Assink, M., Van der Put, C., Kuiper, K., Mulder, T., & Stams, G. (2016). Risicofactoren voor kindermishandeling: Een meta-analytisch onderzoek naar risicofactoren voor seksuele mishandeling, fysieke mishandeling en verwaarlozing. Programmagroep Forensische Orthopedagogiek: Universiteit van Amsterdam.
go back to reference Berge, I. ten, Addink, A., De Baat, M., e.a. (2012). Stoppen en helpen: Een adequaat antwoord op kindermishandeling. Utrecht: Nederlands Jeugdinstituut / Amsterdam: SWP. Berge, I. ten, Addink, A., De Baat, M., e.a. (2012). Stoppen en helpen: Een adequaat antwoord op kindermishandeling. Utrecht: Nederlands Jeugdinstituut / Amsterdam: SWP.
go back to reference Boom, A. Ten, & Witkamp, B. (2016). De samenloop en samenhang van huiselijk geweld en kindermishandeling binnen gezinnen: Een literatuurverkenning. Den Haag: WODC. Boom, A. Ten, & Witkamp, B. (2016). De samenloop en samenhang van huiselijk geweld en kindermishandeling binnen gezinnen: Een literatuurverkenning. Den Haag: WODC.
go back to reference Catany, C., & Sossalla, I. M. (2015). Child abuse predicts adult PTSD symptoms among individuals diagnosed with intellectual disabilities. Frontiers in Psychology, 6, 1–11. Catany, C., & Sossalla, I. M. (2015). Child abuse predicts adult PTSD symptoms among individuals diagnosed with intellectual disabilities. Frontiers in Psychology, 6, 1–11.
go back to reference Cense, M., & Brackenridge, C. H. (2001). Temporal and developmental risk factors for sexual harassment and abuse in sport. European Physical Education Review, 7(1), 61–79. Cense, M., & Brackenridge, C. H. (2001). Temporal and developmental risk factors for sexual harassment and abuse in sport. European Physical Education Review, 7(1), 61–79.
go back to reference Cohen, J. A., & Scheeringa, M. S. (2009). Post-traumatic stress disorder diagnosis in children: Challenges and promises. Dialogues in Clinical Neuroscience, 11(1), 91–99. Cohen, J. A., & Scheeringa, M. S. (2009). Post-traumatic stress disorder diagnosis in children: Challenges and promises. Dialogues in Clinical Neuroscience, 11(1), 91–99.
go back to reference De Kinderombudsman (2017). Alle kinderen kansrijk. Het verbeteren van de ontwikkelingskansen van kinderen in armoede. Den Haag: De Kinderombudsman. De Kinderombudsman (2017). Alle kinderen kansrijk. Het verbeteren van de ontwikkelingskansen van kinderen in armoede. Den Haag: De Kinderombudsman.
go back to reference Felitti, V., Anda, R., Nordenberg, D. & e.a. (1998). Relationship of childhood abuse and household dysfunction to many of the leading causes of death in adults: The Adverse Childhood Experiences (ACE) Study. American Journal of Preventive Medicine, 14(4), 245–258. Felitti, V., Anda, R., Nordenberg, D. & e.a. (1998). Relationship of childhood abuse and household dysfunction to many of the leading causes of death in adults: The Adverse Childhood Experiences (ACE) Study. American Journal of Preventive Medicine, 14(4), 245–258.
go back to reference Finkelhor, D., Ormrod, R., Turner, H., & e.a. (2005). The victimization of children and youth: A comprehensive, national survey. Child Maltreatment, 10(1), 5–25. Finkelhor, D., Ormrod, R., Turner, H., & e.a. (2005). The victimization of children and youth: A comprehensive, national survey. Child Maltreatment, 10(1), 5–25.
go back to reference Focht-New, G., Clements, P. T., Barol, B., Faulkner, M. J., & Service, K. P. (2008). Persons with developmental disabilities exposed to interpersonal violence and crime: Strategies and guidance for assessment. Perspectives in Psychiatric Care, 44(1), 3–13. Focht-New, G., Clements, P. T., Barol, B., Faulkner, M. J., & Service, K. P. (2008). Persons with developmental disabilities exposed to interpersonal violence and crime: Strategies and guidance for assessment. Perspectives in Psychiatric Care, 44(1), 3–13.
go back to reference Hart, B., & Risley, T. R. (1995). Meaningful differences in the everyday experience of young American children. Baltimore, MD: Paul H. Brookes Publishing Company. Hart, B., & Risley, T. R. (1995). Meaningful differences in the everyday experience of young American children. Baltimore, MD: Paul H. Brookes Publishing Company.
go back to reference Hodgdon, H. B., Spinazzola, J., Briggs, E. C., Liang, L., Steinberg, A. M., & Layne, C. M. (2018). Maltreatment type, exposure characteristics, and mental health outcomes among clinic referred trauma-exposed youth. Child Abuse & Neglect, 82, 12–22. Hodgdon, H. B., Spinazzola, J., Briggs, E. C., Liang, L., Steinberg, A. M., & Layne, C. M. (2018). Maltreatment type, exposure characteristics, and mental health outcomes among clinic referred trauma-exposed youth. Child Abuse & Neglect, 82, 12–22.
go back to reference Howe, M. L., Toth, S. L., & Cicchetti, D. (2006). Memory and developmental psychopathology: Vol. 2. Developmental Neuroscience (2nd ed., pag. 629–655). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons. Howe, M. L., Toth, S. L., & Cicchetti, D. (2006). Memory and developmental psychopathology: Vol. 2. Developmental Neuroscience (2nd ed., pag. 629–655). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
go back to reference Huygen, A., & Akkermans, C. (2020). Altijd op een richeltje lopen: Verslag onderzoek werkende ouders onder de armoedegrens. Rotterdam: Stichting Sam& voor alle kinderen. Huygen, A., & Akkermans, C. (2020). Altijd op een richeltje lopen: Verslag onderzoek werkende ouders onder de armoedegrens. Rotterdam: Stichting Sam& voor alle kinderen.
go back to reference Kalthoff, H. (2018). Opgroeien en opvoeden in armoede. Nederlands Jeugdinstituut. Kalthoff, H. (2018). Opgroeien en opvoeden in armoede. Nederlands Jeugdinstituut.
go back to reference Madigan, S., Cyr, C., Eirich, R., Fearon, R. M. P., Ly, A., Rash, C., Poole, J., & Alink, L. R. A. (2019). Testing the cycle of maltreatment hypothesis: Meta-analytic evidence of the intergenerational transmission of child maltreatment. Development and Psychopathology, 31(1), 23–51. https://doi.org/10.1017/S0954579418001700 Madigan, S., Cyr, C., Eirich, R., Fearon, R. M. P., Ly, A., Rash, C., Poole, J., & Alink, L. R. A. (2019). Testing the cycle of maltreatment hypothesis: Meta-analytic evidence of the intergenerational transmission of child maltreatment. Development and Psychopathology, 31(1), 23–51. https://​doi.​org/​10.​1017/​S095457941800170​0
go back to reference van Minnen, A. (2017). Verlamd van angst: Herstel na seksueel misbruik. Amsterdam: Boom uitgevers. van Minnen, A. (2017). Verlamd van angst: Herstel na seksueel misbruik. Amsterdam: Boom uitgevers.
go back to reference Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen (2014). Op goede grond: De aanpak van seksueel geweld tegen kinderen. Den Haag: Nationaal Rapporteur. Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen (2014). Op goede grond: De aanpak van seksueel geweld tegen kinderen. Den Haag: Nationaal Rapporteur.
go back to reference Pels, T. V. M., Lunnemann, K., & Steketee, M. (red.) (2011). Opvoeden na partnergeweld: Ondersteuning van moeders en jongeren van diverse afkomst. Van Gorcum. Pels, T. V. M., Lunnemann, K., & Steketee, M. (red.) (2011). Opvoeden na partnergeweld: Ondersteuning van moeders en jongeren van diverse afkomst. Van Gorcum.
go back to reference Rooijen, K. van, & Berg, T. (2013). Risicofactoren en beschermende factoren voor kindermishandeling. 01–10–2014 verkregen via: http://www.nji.nl Rooijen, K. van, & Berg, T. (2013). Risicofactoren en beschermende factoren voor kindermishandeling. 01–10–2014 verkregen via: http://​www.​nji.​nl
go back to reference Scharloo, A., Ebbers, S., & Spijker, M. (2014). SOS – Snelle opvang bij seksueel misbruik van mensen met een verstandelijke beperking. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Scharloo, A., Ebbers, S., & Spijker, M. (2014). SOS – Snelle opvang bij seksueel misbruik van mensen met een verstandelijke beperking. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
go back to reference Scharloo, A., Soro, G., & Van Kregten, C. (2021). Getraumatiseerde kinderen met een verstandelijke beperking: Helpen bij herstel. Een training voor opvoeders en begeleiders. Handleiding voor trainers. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Scharloo, A., Soro, G., & Van Kregten, C. (2021). Getraumatiseerde kinderen met een verstandelijke beperking: Helpen bij herstel. Een training voor opvoeders en begeleiders. Handleiding voor trainers. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
go back to reference Scheeringa, M. S. (2017). Het behandelen van PTSS bij jonge kinderen: Een klinische gids. Amsterdam: Uitgeverij SWP. Scheeringa, M. S. (2017). Het behandelen van PTSS bij jonge kinderen: Een klinische gids. Amsterdam: Uitgeverij SWP.
go back to reference Schellingerhout, R., & Ramakers, C. (2017). Scholierenonderzoek kindermishandeling 2016. Nijmegen: ITS, Radboud Universiteit. Schellingerhout, R., & Ramakers, C. (2017). Scholierenonderzoek kindermishandeling 2016. Nijmegen: ITS, Radboud Universiteit.
go back to reference Shonkoff, J. W. (2020). How poverty and trauma effect brain development: Early stress can have lifelong effects on brain and body health. 30–09–2020 Gedownload van http://nationalpress.org Shonkoff, J. W. (2020). How poverty and trauma effect brain development: Early stress can have lifelong effects on brain and body health. 30–09–2020 Gedownload van http://​nationalpress.​org
go back to reference Slotboom, A., Rodermond, D., Wijkman, M. D. S., & Hendriks, J. (2012). Literatuurscan oorzaken geweld tegen kinderen en jongeren in afhankelijkheidsrelaties. Amsterdam: Vrije Universiteit Amsterdam. Slotboom, A., Rodermond, D., Wijkman, M. D. S., & Hendriks, J. (2012). Literatuurscan oorzaken geweld tegen kinderen en jongeren in afhankelijkheidsrelaties. Amsterdam: Vrije Universiteit Amsterdam.
go back to reference Steketee, M., Tierolf, B., Lunnemann, K., & Lunnemann, M. (2020). Kwestie van lange adem: Kan huiselijk geweld en kindermishandeling echt stoppen? Utrecht: Verwey-Jonker Instituut. Steketee, M., Tierolf, B., Lunnemann, K., & Lunnemann, M. (2020). Kwestie van lange adem: Kan huiselijk geweld en kindermishandeling echt stoppen? Utrecht: Verwey-Jonker Instituut.
go back to reference Taillieu, T. L., Brownridge, D. A., Sareen, J., & Afifi, T. O. (2016). Childhood emotional maltreatment and mental disorders: Results from a nationally representative adult sample from the United States. Child Abuse & Neglect, 59, 1–12. Taillieu, T. L., Brownridge, D. A., Sareen, J., & Afifi, T. O. (2016). Childhood emotional maltreat­ment and mental disorders: Results from a nationally representative adult sample from the United States. Child Abuse & Neglect, 59, 1–12.
go back to reference UNICEF (2003). A league table of child maltreatment deaths in rich nations. Florence: UNICEF Innocenti Research Center. UNICEF (2003). A league table of child maltreatment deaths in rich nations. Florence: UNICEF Innocenti Research Center.
go back to reference United Nations Children’s Fund (UNICEF). (2017). A familiar face: Violence in the lives of children and adolescents. New York: UNICEF. United Nations Children’s Fund (UNICEF). (2017). A familiar face: Violence in the lives of children and adolescents. New York: UNICEF.
go back to reference Vanhee, L. (2007). Weerbaar en broos: Mensen in armoede over ouderschap: Een verkennende kwalitatieve studie in psychologisch perspectief. Leuven: Katholieke Universiteit Leuven. Vanhee, L. (2007). Weerbaar en broos: Mensen in armoede over ouderschap: Een verkennende kwalitatieve studie in psychologisch perspectief. Leuven: Katholieke Universiteit Leuven.
go back to reference Vink, R., De Wolff, M., Broerse, A., & Kamphuis, M. (2016). Richtlijn kindermishandeling voor jeugdhulp en jeugdbescherming/onderbouwing. Leiden: TNO Child Health. Vink, R., De Wolff, M., Broerse, A., & Kamphuis, M. (2016). Richtlijn kindermishandeling voor jeugdhulp en jeugdbescherming/onderbouwing. Leiden: TNO Child Health.
go back to reference Zero to Six Collaborative Group, The National Child Traumatic Stress Network. (2010). Early childhood trauma. Los Angeles, CA & Durham, NC: National Center for Child Traumatic Stress. Zero to Six Collaborative Group, The National Child Traumatic Stress Network. (2010). Early childhood trauma. Los Angeles, CA & Durham, NC: National Center for Child Traumatic Stress.
Metagegevens
Titel
Module 2: Samen nadenken over trauma en veerkracht
Auteurs
Leony Coppens
Carina van Kregten
Copyright
2025
Uitgeverij
BSL Media & Learning
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-3043-0_3