Skip to main content
Top

2014 | Boek

Methodiek en systematiek voor de verpleegkundige beroepsuitoefening

Auteurs: Helen I. de Graaf- Waar, Herma T. Speksnijder

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

insite
ZOEKEN

Over dit boek

Dit boek beschrijft het verpleegkundig proces. Dit probleemoplossend model ondersteunt de verpleegkundige bij het diagnosticeren van patiëntproblemen, het planmatig inzetten van interventies en het zichtbaar en meetbaar maken van het effect van deze interventies. Daarnaast gaat het boek in op de methodische aanpak in documentatie van verpleegkundige zorg en de standaarden die de verpleegkundige daarbij kan gebruiken. Ter averduidelijking bevat het boek vele voorbeelden van de toepassing van methodisch en systematisch werken in de verpleegkundige zorg.

Inhoudsopgave

Voorwerk
1. Verpleegkundig handelen
Samenvatting
Het verpleegkundig proces is het handelingskader van de verpleegkundige. Dit proces verloopt doelgericht, planmatig en systematisch. De verpleegkundige stelt gewenste resultaten vast en handelt bewust om deze te bereiken. Wanneer de verpleegkundige ervan verzekerd wil zijn dat ze een gesteld doel zal bereiken, zal ze alvorens te handelen een weg uitstippelen. Er wordt een route gekozen waarvan ze verwacht dat het volgen ervan haar bij het einddoel zal brengen. Methodisch handelen helpt de verpleegkundige in het nemen van de juiste stappen in het verpleegkundig proces. Het handelen is hierbij gebaseerd op het klinisch beoordelingsvermogen van de verpleegkundige en op wetenschappelijk bewijs. De afgelopen decennia is er meer oog gekomen voor het systematisch handelen in het verpleegkundig proces.
Helen I. de Graaf-Waar, Herma T. Speksnijder
2. Verpleegkundig handelen als kern van het verpleegproces
Samenvatting
De methodiek van het verplegen heeft een probleem- en patiëntgeoriënteerd karakter. De patiënt, de aard en complexiteit van de zorgvraag sturen het verpleegkundig handelen. Tussen de vaststelling van het probleem en het handelen zelf ligt een proces van overweging, oordeelsvorming en besluitvorming. In dat proces gaat de verpleegkundige op professionele wijze na wat de aard en complexiteit van het probleem is, wat ze verwacht van het resultaat van haar handelen en welke handelingen het doelmatigst leiden tot het gewenste resultaat. In het verpleegkundig proces zijn diverse fasen te onderscheiden: gegevens verzamelen, verpleegkundige diagnose(n) vaststellen, gewenste resultaten vaststellen, verpleegkundige interventies plannen, verpleegkundige interventies uitvoeren en evaluatie van de resultaten.
Helen I. de Graaf-Waar, Herma T. Speksnijder
3. Observeren in het verpleegkundig handelen
Samenvatting
Gedurende het verpleegkundig proces maakt de verpleegkundige gebruik van observaties. Observeren is de doelgerichte en systematische waarneming van gedragingen, kenmerken en uitingen van een of meer personen of van een gebeurtenis. Voor de verpleegkundige betekent dit het bewust en gericht waarnemen van feiten die voor het verplegen relevant zijn. Observeren is een actief proces en een vaardigheid die vereist dat het gehele waarnemingsvermogen optimaal ingeschakeld wordt. Bij het verlenen van zorg aan een patiënt kan elk moment een observatiemoment zijn. Wanneer je een patiënt verzorgd, kijk je naar de gelaatskleur, luister je naar de ademhaling, voel je de temperatuur van de huid en ruik je de wondgeur. Wellicht zul je de benadering daarop aanpassen. In dit hoofdstuk gaan we ervan uit dat observatie onlosmakelijk verbonden is met het verpleegkundig handelen.
Helen I. de Graaf-Waar, Herma T. Speksnijder
4. Besluitvorming en verpleegkundig redeneren
Samenvatting
In de voorgaande hoofdstukken zijn de verschillende fasen van het verpleegkundig proces uiteengezet. Gedurende het gehele proces neemt de verpleegkundige besluiten en worden prioriteiten gesteld. De methodische aanpak maakt dat de verpleegkundige kritisch nadenkt over de besluiten die zij neemt. De laatst jaren is er veel aandacht voor de vaardigheden die nodig zijn om bewust afwegingen te maken. Hiervoor worden in literatuur en leerboeken verschillende benamingen gebruikt, zoals klinisch redeneren, kritisch redeneren, verpleegkundig redeneren en methodische besluitvorming. Al deze termen gaan uiteindelijk over het denkproces dat gevraagd wordt van een verpleegkundige om de stappen in het verpleegkundig proces te doorlopen. In dit hoofdstuk worden handvatten aangereikt wat betreft kritisch denken en redeneervaardigheden binnen de verpleegkunde.
Helen I. de Graaf-Waar, Herma T. Speksnijder
5. Instrumenten voor het verpleegproces
Samenvatting
Op mondiaal niveau wordt nagedacht over het inzichtelijk, toetsbaar en beheersbaar maken van de gezondheidszorg. Een onderzoeksteam van de University of Iowa heeft jarenlang onderzoek verricht naar welke zorgresultaten ontvankelijk zijn voor verpleegkundige interventies. Allereerst heeft men op conceptueel niveau gekeken en vervolgens zijn meetmethoden en een classificatie ontwikkeld. De ontwikkeling van de verpleegkundige methodiek, de wetenschappelijke onderbouwing ervan en de ontwikkeling van hulpmiddelen daarbij heeft een belangrijk generiek doel: standaardisatie van de verpleegkundige beroepspraktijk. Dit hoofdstuk geeft weer welke classificatiesystemen wereldwijd veelal gebruikt worden binnen de verpleegkunde.
Helen I. de Graaf-Waar, Herma T. Speksnijder
6. Rapportagesystemen en -instrumenten voor het verpleegproces
Samenvatting
Observatiegegevens en metingen die in verschillende fasen van het verpleegproces verzameld worden, moeten op een juiste wijze geregistreerd en gerapporteerd worden. Door gegevens vast te leggen, kan men het proces steeds volgen, terughalen en kritisch bezien. Ook kan nagegaan worden of de juiste beslissingen genomen zijn. Rapportage kan op diverse manieren gebeuren en verschillende aandachtspunten zijn te noemen om een juiste rapportage tot stand te laten komen. Terwijl registratie een droge opsomming van gegevens biedt, zorgt rapportage – naast vermelding van de gegevens – voor een beschrijving van de situatie of het proces waarbij de gegevens zijn verzameld. Dit hoofdstuk beschrijft naast de functionaliteit ook diverse vormen en systemen van rapportage.
Helen I. de Graaf-Waar, Herma T. Speksnijder
7. Evidence-based handelen en best practices
Samenvatting
Om de kwaliteit van zorg te verbeteren en schade te voorkomen, is het van belang verpleegkundige zorg te baseren op wetenschappelijke kennis. De methodiek ‘evidence-based practice’ wordt steeds meer toegepast in de verpleegkunde om het verpleegkundig handelen verantwoord en wetenschappelijk te maken. Wanneer wetenschappelijk bewijs nog niet voorhanden is, maar een bepaalde methodiek of behandeling resultaat geeft in de praktijk, noemen we dit een ‘best practice’. In dit hoofdstuk worden beide begrippen beschreven.
Helen I. de Graaf-Waar, Herma T. Speksnijder
Nawerk
Meer informatie
Titel
Methodiek en systematiek voor de verpleegkundige beroepsuitoefening
Auteurs
Helen I. de Graaf- Waar
Herma T. Speksnijder
Copyright
2014
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN
978-90-368-0848-4
Print ISBN
978-90-368-0847-7
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-0848-4