Met vallen en opstaan

Extract

Nederland vormt samen met Denemarken en – op enige afstand – Vlaanderen de top drie rond fietsgebruik in Europa. De vlakke geografie zal hier ongetwijfeld toe bijdragen, maar cultuur en infrastructuur spelen natuurlijk ook een rol. Ik moet u waarschijnlijk niet overtuigen van de vele voordelen van fietsgebruik voor zowel het individu (denk maar aan ‘gezonde mobiliteit’), als de maatschappij (minder gemotoriseerd verkeer, met alle voordelen van dien). Kinderen en jongeren moeten een aantal leerprocessen doorlopen voordat ze op een veilige manier met de fiets kunnen deelnemen aan het verkeer. Dit gaat vaak gepaard met het nodige vallen en (als het goed is) weer opstaan. Helaas worden we ook regelmatig geconfronteerd met kinderen en jongeren die met de fiets bij een ongeval betrokken raken. Het hoofd is in dat geval een van de meest kwetsbare lichaamsdelen. In dit nummer pleiten Metting en collega’s, vanuit hun ervaringen met kinderen na een fietsongeval, daarom voor een wettelijke verplichting tot het gebruik van een fietshelm. Dit lijkt op het eerste gezicht een eenvoudige maatregel die vrijwel gegarandeerd een gezondheidswinst oplevert. De Nederlandse en Vlaamse fietsersbonden raden daarom ook het gebruik van een fietshelm aan, maar hebben bezwaar tegen een wettelijke verplichting. Zij geven er de voorkeur aan om de fiets op een positieve manier te promoten (zie ook de bijdrage van Van Gils), waarbij het gebruik van een helm een – weliswaar sterk aanbevolen – vrije keuze moet zijn. Een argument dat wordt aangehaald is dat de helm uitsluitend helpt om gevolgschade te verminderen, maar niet het ongeval zelf voorkomt, en de verantwoordelijkheid dus afschuift op het slachtoffer. Dit is een interessant debat dat in wezen niet zo veel verschilt van de keuze voor primaire of secundaire preventie waarmee we zelf vaak worden geconfronteerd. …