Top

Gepubliceerd in:

01-01-2010 | Artikelen

Mentaliseren bij ernstige onverklaarde lichamelijke klachten

Auteurs: J. A. Spaans, J. A. Koelen, M. E. F. Bühring

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 1/2010

Samenvatting

Patiënten met ernstige ‘onverklaarde lichamelijke klachten’ (OLK) blijken gebrekkig te mentaliseren. Zij hebben er moeite mee een verbinding te ervaren tussen lichamelijke verschijnselen en innerlijke toestanden. Daarom is tijdens intensieve klinische/deeltijdbehandeling een lichaamsgerichte mentalisatiefocus van groot belang. Therapeuten richten zich hierbij op lichaamssignalen van patiënten en van zichzelf. In hun interventies kan men categorieën onderscheiden die typisch zijn voor deze Lichaamsgerichte Mentalisatie-bevorderende therapie (L-MBT).

vorige artikel Inleiding

volgende artikel Psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie

Allen, L.A., Escobar, J.I., Lehrer, P.M., Gara, M.A., & Woolfolk, R.L. (2002). Psychosocial treatments for multiple unexplained physical symptoms: a review of the literature. Psychosomatic Medicine, 64, 939-950.

Bakal, D. (1999). Minding the body clinical uses of somatic awareness. New York: Guilford Press.

Bühring, M., & Lether, F. (2003). Van lichaamsbeleving tot expressieve taal. Psychosomatische revalidatie. In C. Janzing, A. van den Berg, F. Kruisdijk (red.), Handboek voor Milieutherapie (deel 2, pp. 118-134). Assen: Van Gorcum.

Ciechanowski, P.S., Walker, E.A., Katon, W.J., & Russo, J.E. (2002). Attachment theory: A model for health care utilisation and somatisation. Psychosomatic Medicine, 64, 660-667.

Fonagy, P., Gergely, G., Jurist, E., & Target, M. (2002). Affect regulation, mentalization and the development of the Self. New York: Other Press.

Fonagy, P., & Target, M. (1996). Playing with reality I. Theory of mind and the normal development of psychic reality. International Journal of Psycho-Analysis, 77, 217-233.

Fonagy, P., & Target, M. (2007). The rooting of the mind in the body. Journal of the American Psychoanalytical Association, 55, 411-456.

Gendlin, E.T. (1996). Focusing-oriented psychotherapy, a Manual of the Experiential Method. New York/Londen: Guilford Press.

Gucht, V. de, Fischler, B., & Heiser, W. (2004). Neuroticism, alexithymia, negative affect, and positive affect as determinants of medically unexplained symptoms. Personality and Individual Differences, 36, 1655-1667.

Henningsen, P., Zipfel, S., & Herzog, W. (2007). Management of functional somatic syndromes. Lancet, 369, 946-955.

Kozlowska, K., & Williams, L.M. (2009). Self-protective organization in children with conversion and somatoform disorders. Journal of psychosomatic research , 67, 223-33.

Kroenke, K., & Swindle, R. (2000). Cognitive-behavioral therapy for somatization and symptom syndromes: a critical review of controlled trials. Psychotherapy and Psychosomatics, 69, 205-215

Looper, K.J., & Kirmayer, L.J. (2002). Behavioral medicine approaches to somatoform disorders. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 70, 810-827.

Neumann, E., Nowacki, K., & Kruse, J. (2009). Bindung und somatoforme Störungen - Zur Bedeutung geringer Kohärenz und desorganisierter Verarbeitungszustände für chronischen Schmerz. Psychotherapie · Psychosomatik · Medizinische Psychologie, 59. Online-versie 26.7.2009: http://www.thieme-connect.de/ejournals/abstract/ppmp/doi/10.1055/s-0029-1208249.

Pedrosa, G.F., Scheidt, C.E., Hoeger, D., & Nickel M. (2008). Relationship between attachment style, parental bonding and alexithymia in adults with somatoform disorders. International Journal of Psychiatry in Medicine, 38, 437-451.

Sifneos, P.E. (1973). The prevalence of ‘alexithymic’ characteristics in psychosomatic patients. Psychotherapy and Psychosomatics, 22, 255-262.

Spaans, J.A., Veselka, L., Luyten, P., Bühring, M.E.F. (2009). Lichamelijke aspecten van mentalisatie: een therapeutische focus bij ernstige onverklaarde lichamelijke klachten. Tijdschrift voor Psychiatrie, 51, 239-248.

Stern, D.N. , Sander, L.W., Nahum, J.P., Harrison. A.M., Lyons-Ruth, K., Morgan, A.C., Bruschweilerstern, N., & Tronick, E.Z. ( 1998). Non-interpretive mechanisms in psychoanalytic therapy: The ‘something more’ than interpretation. International Journal of Psycho-Analysis, 79, 903-921.

Subic-Wrana, C., Knebel, A., Beutel, M.E., & Lane, R. (2009). Zusammenhang zwischen Differenzierung im Emotionserleben und Mentalsierungsfähigkeit bei Patienten mit somatoformen Störungen und gesunden Kontrollen. Psychotherapie · Psychosomatik · Medizinische Psychologie, 59. Online-versie 26.7.2009: http://www.thieme-connect.de/ejournals/abstract/ppmp/doi/10.1055/s-0029-1208143.

Taylor, R.E., Mann, A.H., White, N.J., & Goldberg, D.P. (2000). Attachment style in patients with unexplained physical symptoms. Psychological medicine, 30, 931-941.

Veselka, L., & Eurelings-Bontekoe, E.H.M. (in voorbereiding). Social cognitions and objectrelations among patients with severe somatoform disorders.

Veselka, L., Bühring, M.E.F., Prins, L.C.J., & Timman, R. (in voorbereiding). Inpatient treatment of severe somatoform disorders in the Netherlands: Evaluation of psychiatric complaints, quality of life and health care consumption after treatment.

Veselka, L., Lipovsky, M.M., Lether F., & Bühring, M.E.F. ( 2005). Bridges toward integrated Medicine. Journal of Psychosomatic Research, 59, 22-50.

Waller, E., Scheidt, C.E., & Hartmann, A.(2004). Attachment representation and illness behaviour in somatoform disorders. Journal of Nervous and Mental Disease , 192, 200-209.

Waller, E., & Scheidt, C.E. (2006). Somatoform disorders as disorders of affect regulation: development perspective. International review of psychiatry, 18, 13-24.

Wallin, D.J. (2007). Attachment in psychotherapy. New York: The Guilford Press.

Winnicott, D. (1960). The theory of the parent-child relationship. International Journal of Psycho-Analysis, 41, 585-595.

Titel: Mentaliseren bij ernstige onverklaarde lichamelijke klachten
Auteurs: J. A. Spaans
J. A. Koelen
M. E. F. Bühring
Publicatiedatum: 01-01-2010
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 1/2010
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03096114

Andere artikelen Uitgave 1/2010

Bijeenkomsten

Bijeenkomsten

Psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie

Artikelen

Het ongezegde nader begrepen. Bespreking van: N. Vliegen & C. Leroy (red.) (2009). Horen, zien en spreken. Antwerpen/Apeldoorn: Garant. 154 pp., € 19,90

Gelezen

Summaries

Over disfunctionele betekenisverleningen en andere spiegelbeelden

Forum

Inleiding

Inleiding