Medische zorg aan arrestanten: ervaringen met het verschuiven van taken van artsen naar verpleegkundigen

Enige jaren geleden had de Amsterdamse arrestantenzorg te kampen met organisatorische problemen. Forensisch artsen van de GGD Amsterdam die de medische zorg op de cellencomplexen verleenden waren tegelijk oproepbaar voor andere, concurrerende, rijdiensten waardoor de toegankelijkheid van de zorg in gedrang kwam. Om dit probleem te verhelpen, heeft de afdeling Forensische Geneeskunde van de GGD Amsterdam onlangs gekozen voor een verschuiving van taken van artsen naar verpleegkundigen (taakherschikking).Vanaf juni 2005 zijn verpleegkundigen aanwezig op de cellencomplexen. Zij maken een eerste inschatting van de medische problematiek en schakelen zo nodig een forensisch arts in. De inzet van verpleegkundigen in de cellencomplexen heeft tot veranderingen in de zorg geleid die gekwantificeerd kunnen worden. Hiervoor worden data afkomstig uit de elektronische verrichtingenregistratie van de afdeling forensische geneeskunde geanalyseerd over de periode 2005 tot 2007. Onderzocht zijn (1) het aantal zorgcontacten in het algemeen, (2) het aantal zorgcontacten per arrestant vóór en na de taakherschikking, (2) het percentage zorgcontacten dat verpleegkundigen voor hun rekening namen en (3) het percentage van de zorgepisoden dat door de verpleegkundigen zelfstandig afgehandeld werd. Aanvullend is een enquête gehouden onder forensisch artsen met als doel om na te gaan hoe zij deze veranderingen beoordelen en hoe zij tegen een verdere uitbreiding van het takenpakket van forensisch verpleegkundigen aankijken. De analyses laten zien dat na de taakherschikking het aantal zorgcontacten in het algemeen en het aantal zorgcontacten per arrestant statistisch significant waren toegenomen ten opzichte van de periode vóór de taakherschikking. Een verklaring hiervoor zou kunnen zijn dat door de taakherschikking de toegankelijkheid van de zorg is toegenomen. Daarnaast blijkt dat verpleegkundigen in 2006 en 2007 respectievelijk 57 en 56% van alle zorgcontacten voor hun rekening namen. Van alle zorgepisoden werd 41% door verpleegkundigen afgehandeld. Een analyse van de enquêtegegevens toonde aan dat artsen positief oordeelden over de nieuwe werkwijze. Niettemin waren ze terughoudend met betrekking tot een verdere uitbreiding van het takenpakket van verpleegkundigen op forensisch-medisch gebied.