Manipulatie bij drugsscreenings

Middelenmisbruik door patiënten kan opgespoord worden via regelmatige drugsscreenings in urine. Hoewel er internationaal actuele richtlijnen bestaan voor ‘workplace testing’, wordt binnen de bestaande Nederlandse richtlijnen slechts kort verwezen naar dit onderwerp en zijn adviezen van de Gezondheidsraad op dit gebied sinds 1998 niet meer herzien. Bewustwording van de mogelijkheid tot manipulatie door de patiënt is belangrijk. Manipulatie kan op drie manieren plaatsvinden: het verdunnen van het monster, het vervangen ervan of het toevoegen van stoffen die de analyse verstoren. Om de kans op manipulatie bij afname van de urine zo klein mogelijk te houden, is het raadzaam dat instellingen procedurele afspraken maken over het onaangekondigd afnemen van urinemonsters in daarvoor geschikte ruimten en hun personeel hierin trainen. Een laboratorium kan vervolgens via routinecontroles (op onder andere pH-waarde, creatinine, temperatuur en osmolaliteit) de validiteit en betrouwbaarheid van een urinemonster controleren. Door zich bewust te zijn van de mogelijkheid tot manipulatie en door maatregelen te treffen om die manipulatie te voorkomen of ondervangen, kan men patiënten op een betrouwbare en goede manier screenen en behandelen.