Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: TBV – Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde 7/2012

01-09-2012 | ONDERZOEK

Waarom NVAB-richtlijnen niet worden gevolgd

Een kwalitatief onderzoek naar het oordeel van bedrijfsartsen

Auteurs: Nico Plomp, Sarah el Markhous, Marlou Hermsen

Gepubliceerd in: TBV – Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde | Uitgave 7/2012

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

SAMENVATTING

Richtlijnen zijn een belangrijk instrument voor kwaliteitsbevordering, maar de naleving ervan in praktijk is allerminst vanzelfsprekend. Ongeveer de helft van de NVAB- leden geeft aan de richtlijnen in praktijk niet te kunnen uitvoeren. Daarom zijn met 74 bedrijfsartsen, die een goede afspiegeling zijn van de NVAB-leden, focusgroepinterviews afgenomen waarin gevraagd is naar de reden waarom zij de richtlijnen al dan niet kunnen volgen.
De argumenten die genoemd zijn, zijn in de volgende kerncategorieën ondergebracht:
  • Bekendheid met de richtlijnen en een prikkel om deze te gebruiken; in de uitvoeringpraktijk blijkt hiervan vaak geen sprake.
  • Zinvolheid: het biedt een toets voor goed professioneel handelen: vaak wordt toegevoegde waarde niet gezien omdat de richtlijnen te ver af staan van de dagelijkse praktijk.
  • Uitvoerbaarheid in bestaande praktijk: is vaak moeilijk vanwege de grote verschillen in werksetting en organisatorische en financiële beperkingen zoals bij bedrijven die arbozorg volgens het eigen regiemodel hebben georganiseerd.
  • Oordeel over striktheid waarmee richtlijnen moeten worden toegepast, bepaalt of men meent de richtlijnen toe te kunnen passen.
Gezien de veelvormigheid van de uitvoeringspraktijk en de vervlechtingmet de niet-medische organisatorische omgeving is een ruimereuitleg van richtlijnen gewenst en mogelijk.
Literatuur
1.
go back to reference Grol R, Wensing M. Richtlijnen als hulpmiddel bij de verbetering van de zorg. In: Grol R, Wensing M. Implementatie: Effectieve verbetering van de patiëntenzorg. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg, 2006, 3e druk, pp. 124-146. Grol R, Wensing M. Richtlijnen als hulpmiddel bij de verbetering van de zorg. In: Grol R, Wensing M. Implementatie: Effectieve verbetering van de patiëntenzorg. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg, 2006, 3e druk, pp. 124-146.
2.
go back to reference Hulshof C. Introductie NVAB-richtlijnen. Utrecht: NVAB; 2009. Hulshof C. Introductie NVAB-richtlijnen. Utrecht: NVAB; 2009.
3.
go back to reference Hulscher M, Wensing M, Grol R. Effectieve implementatie strategieën. Den Haag: ZonMw, 2000. Hulscher M, Wensing M, Grol R. Effectieve implementatie strategieën. Den Haag: ZonMw, 2000.
4.
go back to reference Kremer L, Burgers J, Barneveld T van, et al. Richtlijn voor Richtlijnen. Den Haag: Regieraad Kwaliteit van Zorg, 2010. Kremer L, Burgers J, Barneveld T van, et al. Richtlijn voor Richtlijnen. Den Haag: Regieraad Kwaliteit van Zorg, 2010.
5.
go back to reference Nauta A, Manders J, Hulshof C, et al. Implementatie van NVAB-richtlijnen. Tijdschr Bedrijfs Verzekeringsgeneeskd 2006; 14: 266-267.CrossRef Nauta A, Manders J, Hulshof C, et al. Implementatie van NVAB-richtlijnen. Tijdschr Bedrijfs Verzekeringsgeneeskd 2006; 14: 266-267.CrossRef
6.
go back to reference NVAB ledenraadpleging 2010. Utrecht: NVAB, 2010. NVAB ledenraadpleging 2010. Utrecht: NVAB, 2010.
7.
go back to reference Plomp HN, Broeren J, Buitenhuis R, Weel A. Werkbeleving en werktevredenheid van bedrijfsartsen: grote verschillen tussen artsen en werksituaties. Tijdschr Bedrijfs Verzekeringsgeneeskd 2011; 2: 54-61.CrossRef Plomp HN, Broeren J, Buitenhuis R, Weel A. Werkbeleving en werktevredenheid van bedrijfsartsen: grote verschillen tussen artsen en werksituaties. Tijdschr Bedrijfs Verzekeringsgeneeskd 2011; 2: 54-61.CrossRef
8.
go back to reference Ajzen I, Fishbein M. Understanding attitudes and predicting social behavior. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, 1980. Ajzen I, Fishbein M. Understanding attitudes and predicting social behavior. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, 1980.
9.
go back to reference Miller K. Communications theories: perspectives, processes, and contexts. New York: McGraw-Hill, 2005. Miller K. Communications theories: perspectives, processes, and contexts. New York: McGraw-Hill, 2005.
10.
go back to reference Green J, Thorogood N. Qualitative methods for health research. Londen: Sage, 2004. Green J, Thorogood N. Qualitative methods for health research. Londen: Sage, 2004.
11.
go back to reference Wensing M, Ouwens M, Boerboom L. Internationaal implementatieonderzoek en implementatiebeleid van onderzoeksfinanciers; een overzicht anno 2010. Nijmegen: IQ Health Care, 2010. Wensing M, Ouwens M, Boerboom L. Internationaal implementatieonderzoek en implementatiebeleid van onderzoeksfinanciers; een overzicht anno 2010. Nijmegen: IQ Health Care, 2010.
12.
go back to reference Friele R, Niet A van der, Heiligers P. Contextfactoren voor succesvolle implementatie. Utrecht: Nivel, 2010. Friele R, Niet A van der, Heiligers P. Contextfactoren voor succesvolle implementatie. Utrecht: Nivel, 2010.
13.
go back to reference De ‘eerste generatie’ richtlijnen was ‘opinion based’ en kwam tot stand op basis van consensus; deze zijn bekritiseerd omdat ze onvoldoende recht doen aan de wetenschappelijke evidentie: wat professionals gezamenlijk ‘weten’ hoeft nog niet in empirische studies bevestigd te worden. De ‘tweede generatie’ richtlijnen werd dan ook meer nadrukkelijk gepositioneerd als evidence-based. Niet langer moest consensus tussen professionals de basis vormen voor richtlijnen, maar dienden richtlijnen directe vertalingen te vormen van in empirisch onderzoek vastgestelde evidentie. Het gevolg ervan is dat de aspecten, zoals doelmatigheid, samenwerken, patiënteninbreng en organisatorische vormgeving waarover geen evidence beschikbaar is, onderbelicht blijven.14 De ‘eerste generatie’ richtlijnen was ‘opinion based’ en kwam tot stand op basis van consensus; deze zijn bekritiseerd omdat ze onvoldoende recht doen aan de wetenschappelijke evidentie: wat professionals gezamenlijk ‘weten’ hoeft nog niet in empirische studies bevestigd te worden. De ‘tweede generatie’ richtlijnen werd dan ook meer nadrukkelijk gepositioneerd als evidence-based. Niet langer moest consensus tussen professionals de basis vormen voor richtlijnen, maar dienden richtlijnen directe vertalingen te vormen van in empirisch onderzoek vastgestelde evidentie. Het gevolg ervan is dat de aspecten, zoals doelmatigheid, samenwerken, patiënteninbreng en organisatorische vormgeving waarover geen evidence beschikbaar is, onderbelicht blijven.14
14.
go back to reference Stegeman JH, Grinten T van der. Van implementeren naar leren. Den Haag: Gezondheidsraad, 2000. Stegeman JH, Grinten T van der. Van implementeren naar leren. Den Haag: Gezondheidsraad, 2000.
15.
go back to reference Bal R. Van beleid naar richtlijnen en weer terug. Over het belang van ‘vage figuren’. In: Helderman J-K, Meurs P, Putters K, red. Orkestratie van gezondheidszorgbeleid: besturen met rationaliteit en redelijkheid. Assen: Van Gorcum, 2006. Bal R. Van beleid naar richtlijnen en weer terug. Over het belang van ‘vage figuren’. In: Helderman J-K, Meurs P, Putters K, red. Orkestratie van gezondheidszorgbeleid: besturen met rationaliteit en redelijkheid. Assen: Van Gorcum, 2006.
16.
go back to reference Zuiderent-Jerak T, Jerak-Zuiderent S, Bovenkamp H van de, et al. Variatie in richtlijnen; wat is het probleem? Den Haag: Regieraad, 2011. Zuiderent-Jerak T, Jerak-Zuiderent S, Bovenkamp H van de, et al. Variatie in richtlijnen; wat is het probleem? Den Haag: Regieraad, 2011.
Metagegevens
Titel
Waarom NVAB-richtlijnen niet worden gevolgd
Een kwalitatief onderzoek naar het oordeel van bedrijfsartsen
Auteurs
Nico Plomp
Sarah el Markhous
Marlou Hermsen
Publicatiedatum
01-09-2012
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
TBV – Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde / Uitgave 7/2012
Print ISSN: 0929-600X
Elektronisch ISSN: 1876-5858
DOI
https://doi.org/10.1007/s12498-012-0147-7

Andere artikelen Uitgave 7/2012

TBV – Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde 7/2012 Naar de uitgave

CENTRAAL TUCHTCOLLEGE VOOR DE GEZONDHEIDSZORG

Baseer je advies op feiten