Top

Gepubliceerd in:

01-06-2012

Is cerebrale lateralisatie voordelig voor de prestatie bij dubbeltaken? Een fTCD-studie naar de functie van cerebrale lateralisatie

Auteur: Mw. dr. J. M. Lust

Gepubliceerd in: Neuropraxis | Uitgave 3/2012

Samenvatting

Het brein bestaat uit twee hemisferen, waartussen het corpus callosum de voornaamste verbinding vormt. De mate waarin ieder van de hemisferen betrokken is bij een taak is afhankelijk van de aard van die taak. Zo is de linker hemisfeer bij veel mensen meer betrokken bij talige taken (zoals het bedenken van woorden die beginnen met een bepaalde letter) dan de rechter hemisfeer. Aan de andere kant is de rechter hemisfeer vaak juist sterker betrokken bij het uitvoeren van visuospatiële taken (zoals het vinden van de weg). Dit verschil in betrokkenheid van de hemisferen bij verschillende taken wordt cerebrale lateralisatie genoemd.

Vroeger dacht men dat cerebrale lateralisatie specifiek was voor de mens. Tegenwoordig is bekend dat lateralisatie voorkomt bij alle gewervelde soorten en ook bij enkele ongewervelde soorten. Dit maakt het zeer waarschijnlijk dat lateralisatie van functies in het brein vroeg in de evolutie is ontstaan. Dat lateralisatie de evolutie heeft doorstaan doet vermoeden dat het voordelig is voor de overleving. Het is echter nog altijd niet precies bekend hoe het komt dat we een gelateraliseerd brein hebben en wat de voordelen zouden kunnen zijn.

vorige artikel Neurobiologische en neuropsychologische heterogeniteit bij ADHD

volgende artikel Effectieve leestrainingen voor ouderen met maculadegeneratie1

Deppe, M., Knecht, S., Henningsen, H. & Ringelstein, E.B. (1997). AVERAGE: a Windows(R) program for automated analysis of event related cerebral blood flow.Journal of Neuroscience Methods, 75, 147–154.PubMedCrossRef

Deppe, M., Knecht, S., Papke, K., Lohmann, H., Fleischer, H., Heindel, W., et al. (2000). Assessment of hemispheric language lateralization: A comparison between fMRI and fTCD.Journal of Cerebral Blood Flow and Metabolism, 20, 263–268.PubMed

Deppe, M., Ringelstein, E.B., & Knecht, S. (2004). The investigation of functional brain lateralization by transcranial Doppler sonography.NeuroImage, 21, 1124–1146.PubMedCrossRef

Duschek, S. & Schandry, R. (2003). Functional transcranial doppler sonography as a tool in psychophysiological research.Psychophysiology, 40, 436–454.PubMedCrossRef

Knecht, S., Deppe, M., Ebner, A., Henningsen, H., Huber, T., Jokeit, H., et al. (1998). Noninvasive determination of language lateralization by functional transcranial Doppler sonography – A comparison with the Wada test.Stroke, 29, 82–86.PubMedCrossRef

Levy, J. (1977). The mammalian brain and the adaptive advantage of cerebral asymmetry.Annals of the New York Academy of Sciences, 299, 264–272.PubMedCrossRef

Lust, J.M. (2011).Plasticity and function of cerebral lateralization. ISBN: 978-90-367-5060-8.

Lust, J.M. (2011). Taallateralisatie en handvoorkeur: Is er een verband met prenatale blootstelling aan testosteron?Neuropraxis, 15,6, 172–177.CrossRef

Lust, J.M., Geuze, R.H., Groothuis, A.G.G., Bouma, A. (2011). Functional cerebral lateralization and dual-task efficiency – testing the function of human brain lateralization using fTCD.Behavioural Brain Research 217,2, 293–301.PubMedCrossRef

Lust, J.M., Geuze, R.H., Groothuis, A.G.G., Brouwer, W.H., Wolffelaar, P.C. van & Bouma, A. (2011). Driving Performance during Word Generation – Testing the function of human brain lateralization using fTCD in an ecologically relevant context,Neuropsychologia, 49,9, 2375–2383.PubMedCrossRef

Ringo, J.L., Doty, R.W., Demeter, S. & Simard, P.Y. (1994). Time Is of the Essence: A Conjecture that Hemispheric Specialization Arises from Interhemispheric Conduction Delay.Cerebral Cortex, 4, 331–343.PubMedCrossRef

Rogers, L.J. (2000). Evolution of hemispheric specialization: Advantages and disadvantages.Brain and Language, 73, 236–253.PubMedCrossRef

Rogers, L.J., Zucca, P. & Vallortigara, G. (2004). Advantages of having a lateralized brain.Proceedings of the Royal Society ofLondon Series B-Biological Sciences, 271, S420-S422.CrossRef

Ruff, R.M., Light, R.H., Parker, S.B. & Levin, H.S. (1996). Benton controlled oral word association test: Reliability and updated norms.Archives of Clinical Neuropsychology, 11, 329–338.PubMed

Strien, J.W. van (1992). Classificatie van links- en rechtshandige proefpersonen.Nederlands tijdschrift voor de psychologie, 47, 88–92.

Stroobant, N., Buijs, D. & Vingerhoets, G. (2009). Variation in brain lateralization during various language tasks: A functional transcranial Doppler study.Behavioural Brain Research, 199, 190–196.PubMedCrossRef

Vallortigara, G. & Rogers, L.J. (2005). Survival with an asymmetrical brain: Advantages and disadvantages of cerebral lateralization.Behavioral and Brain Sciences, 28, 575–633.PubMed

Vingerhoets, G. & Stroobant, N. (2008). Functionele Transcraniële Doppler ultrasonografie.Neuropraxis, 12,5, 170–176.CrossRef

Vos, F., Majoie, C. & Donselaar, Y. (2006). Diffusion Tensor Imaging: wat kan er mee?Neuropraxis, 10,6, 162–164.CrossRef

Wickens, C.D. (1984). Introduction to engineering psychology and human performance. InEngineering psychology and human performance, pp. 1–18. Scott, Foresman and Company.

Titel: Is cerebrale lateralisatie voordelig voor de prestatie bij dubbeltaken? Een fTCD-studie naar de functie van cerebrale lateralisatie
Auteur: Mw. dr. J. M. Lust
Publicatiedatum: 01-06-2012
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Neuropraxis / Uitgave 3/2012
Print ISSN: 1387-5817
Elektronisch ISSN: 1876-5785
DOI: https://doi.org/10.1007/s12474-012-0015-3

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 3/2012

Woorden vooraf

Neurobiologische en neuropsychologische heterogeniteit bij ADHD

Signalement

Effectieve leestrainingen voor ouderen met maculadegeneratie1

Hot cognition en social vision: de interactie tussen sociaal-affectieve processen en inferentie in visuele waarneming