Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap 6/2016

01-06-2016 | Onderzoek

De NCSI-methode: maatwerk voor COPD-zorg

Auteurs: dr. Erik Bischoff, Jan Vercoulen, Laura Elbers, Robbert Behr, dr. Tjard Schermer

Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 6/2016

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Samenvatting

Bischoff EWMA, Vercoulen J, Elbers L, Behr RA, Schermer TRJ. De NCSI-methode: maatwerk voor COPD-zorg. Huisarts Wet 2016;59(6):242-7.

Achtergrond

De integrale gezondheidstoestand (‘ziektelast’) vervangt de FEV1 als voornaamste criterium voor de ernst van COPD en bepaalt de zorg die de patiënt zou moeten ontvangen. In ziekenhuizen wordt al enige jaren de NCSI-methode (Nijmegen Clinical Screening Instrument) gebruikt om de integrale gezondheidstoestand uitgebreid in kaart te brengen, maar in de huisartsenpraktijk is deze methode nog niet bekend. Wij onderzochten of de NCSI-methode ook bruikbaar is in de eerstelijns COPD-ketenzorg.

Methode

In vijf huisartsenpraktijken trainden wij praktijkondersteuners en implementeerden wij de NCSI-methode. Wij bepaalden de integrale gezondheidstoestand van de deelnemende COPD-patiënten met behulp van het NCSI, een internetvragenlijst. Ook gingen we na, op basis van logboeken en digitale registratie, of de methode uitvoerbaar was binnen de kaders van de COPD-ketenzorg. Tot slot onderzochten we in focusgroepinterviews hoe de deelnemen de patiënten en praktijkondersteuners de NCSI-methode waardeerden.

Resultaten

In de vijf praktijken namen bij elkaar 180 patiënten deel aan het COPD-ketenzorgprogramma. Van hen vulden er 134 (74%) het NCSI in, overwegend thuis op de computer. Naar het oordeel van de praktijkondersteuners had 81% van de deelnemers een lichte ziektelast. Gemeten met het NCSI ondervond echter ruim de helft ernstige problemen in drie of meer domeinen van de integrale gezondheid. Onze interventie bleek goed inpasbaar in de COPD-ketenzorg en zowel patiënten als praktijkondersteuners vonden de methode waardevol voor het bieden van zorg op maat. Alle geïnterviewden wilden de methode na afloop van het onderzoek blijven gebruiken.

Conclusie

COPD-patiënten in de eerste lijn hebben vaker ernstige gezondheidsproblemen dan men zou verwachten op grond van louter FEV1-metingen. Er is behoefte aan gedetailleerdere inkaarting van de gezondheidstoestand van deze patiënten; het NCSI biedt een goed toepasbare mogelijkheid.
Literatuur
1.
go back to reference Ferrer M, Alonso J, Morera J, Marrades RM, Khalaf A, Aguar MC, et al. Chronic obstructive pulmonary disease stage and health-related quality of life: The Quality of Life of Chronic Obstructive Pulmonary Disease Study Group. Ann Intern Med 1997;127:1072–9.CrossRefPubMed Ferrer M, Alonso J, Morera J, Marrades RM, Khalaf A, Aguar MC, et al. Chronic obstructive pulmonary disease stage and health-related quality of life: The Quality of Life of Chronic Obstructive Pulmonary Disease Study Group. Ann Intern Med 1997;127:1072–9.CrossRefPubMed
2.
go back to reference Long Alliantie Nederland. Zorgstandaard COPD. Amersfoort: LAN, 2013. Long Alliantie Nederland. Zorgstandaard COPD. Amersfoort: LAN, 2013.
3.
go back to reference Snoeck-Stroband JB, Schermer TRJ, Van Schayck CP, Muris JW, Van der Molen T, In ’t Veen JCCM, et al. NHG-Standaard COPD. www.nhg.org. Snoeck-Stroband JB, Schermer TRJ, Van Schayck CP, Muris JW, Van der Molen T, In ’t Veen JCCM, et al. NHG-Standaard COPD. www.​nhg.​org.
4.
go back to reference Pommer AM, Pouwer F, Denollet J, Meijer JW, Pop VJ. Patient-reported outcomes in primary care patiënts with COPD: psychometric properties and usefulness of the Clinical COPD Questionnaire (CCQ): A cross-sectional study. NPJ Prim Care Respir Med 2014:24:14027. Pommer AM, Pouwer F, Denollet J, Meijer JW, Pop VJ. Patient-reported outcomes in primary care patiënts with COPD: psychometric properties and usefulness of the Clinical COPD Questionnaire (CCQ): A cross-sectional study. NPJ Prim Care Respir Med 2014:24:14027.
5.
go back to reference Vercoulen JH, Donders AR, Peters JB. Measurable aspects of health status in clinical practice. ERJ Monograph 2015;69:256–68. Vercoulen JH, Donders AR, Peters JB. Measurable aspects of health status in clinical practice. ERJ Monograph 2015;69:256–68.
6.
go back to reference Peters JB, Daudey L, Heijdra YF, Molema J, Dekhuijzen PN, Vercoulen JH. Development of a battery of instruments for detailed measurement of health status in patiënts with COPD in routine care: the Nijmegen Clinical Screening Instrument. Qual Life Res 2009;18:901–12.CrossRefPubMedPubMedCentral Peters JB, Daudey L, Heijdra YF, Molema J, Dekhuijzen PN, Vercoulen JH. Development of a battery of instruments for detailed measurement of health status in patiënts with COPD in routine care: the Nijmegen Clinical Screening Instrument. Qual Life Res 2009;18:901–12.CrossRefPubMedPubMedCentral
7.
go back to reference Vercoulen JH, Bischoff EW, Heijdra YF. Werken met de Zorgstandaard COPD: Het ‘Nijmegen Clinical Screening Instrument’ als hulpmiddel. Ned Tijdschr Geneeskd 2012;156:A4919.PubMed Vercoulen JH, Bischoff EW, Heijdra YF. Werken met de Zorgstandaard COPD: Het ‘Nijmegen Clinical Screening Instrument’ als hulpmiddel. Ned Tijdschr Geneeskd 2012;156:A4919.PubMed
8.
go back to reference Vercoulen JH. A simple method to enable patient-tailored treatment and to motivate the patient to change behaviour. Chron Respir Dis 2012;9:259–68.CrossRefPubMed Vercoulen JH. A simple method to enable patient-tailored treatment and to motivate the patient to change behaviour. Chron Respir Dis 2012;9:259–68.CrossRefPubMed
9.
go back to reference Vercoulen JH, Daudey L, Molema J, Vos PJ, Peters JB, Top M, et al. An integral assessment framework of health status in chronic obstructive pulmonary disease (COPD). Int J Behav Med 2008;15:263–79.CrossRefPubMed Vercoulen JH, Daudey L, Molema J, Vos PJ, Peters JB, Top M, et al. An integral assessment framework of health status in chronic obstructive pulmonary disease (COPD). Int J Behav Med 2008;15:263–79.CrossRefPubMed
10.
go back to reference Boer LM, Daudey L, Peters JB, Molema J, Prins JB, Vercoulen JH. Assessing the stages of the grieving process in chronic obstructive pulmonary disease (COPD): Validation of the Acceptance of Disease and Impairments Questionnaire (ADIQ). Int J Behav Med 2014;21:561–70.CrossRefPubMed Boer LM, Daudey L, Peters JB, Molema J, Prins JB, Vercoulen JH. Assessing the stages of the grieving process in chronic obstructive pulmonary disease (COPD): Validation of the Acceptance of Disease and Impairments Questionnaire (ADIQ). Int J Behav Med 2014;21:561–70.CrossRefPubMed
12.
go back to reference Wester F. Analyse van kwalitatief onderzoeksmateriaal. Huisarts Wet 2004;12:565–70. Wester F. Analyse van kwalitatief onderzoeksmateriaal. Huisarts Wet 2004;12:565–70.
13.
go back to reference Hoogendoorn M, Feenstra TL, Schermer TR, Hesselink AE, Rutten-van Mölken MP. Severity distribution of chronic obstructive pulmonary disease (COPD) in Dutch general practice. Respir Med 2006;100:83–6.CrossRefPubMed Hoogendoorn M, Feenstra TL, Schermer TR, Hesselink AE, Rutten-van Mölken MP. Severity distribution of chronic obstructive pulmonary disease (COPD) in Dutch general practice. Respir Med 2006;100:83–6.CrossRefPubMed
14.
go back to reference Slok AH, In ’t Veen JC, Chavannes NH, Van der Molen T, Rutten-van Mölken MP, Kerstjens HA, et al. Development of the Assessment of Burden of COPD tool: An integrated tool to measure the burden of COPD. NPJ Prim Care Respir Med. 2014;24:14021. Slok AH, In ’t Veen JC, Chavannes NH, Van der Molen T, Rutten-van Mölken MP, Kerstjens HA, et al. Development of the Assessment of Burden of COPD tool: An integrated tool to measure the burden of COPD. NPJ Prim Care Respir Med. 2014;24:14021.
15.
go back to reference Akkermans M. Internetgebruik ouderen fors toegenomen [internet]. Voorburg: CBS. Akkermans M. Internetgebruik ouderen fors toegenomen [internet]. Voorburg: CBS.
Metagegevens
Titel
De NCSI-methode: maatwerk voor COPD-zorg
Auteurs
dr. Erik Bischoff
Jan Vercoulen
Laura Elbers
Robbert Behr
dr. Tjard Schermer
Publicatiedatum
01-06-2016
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Huisarts en wetenschap / Uitgave 6/2016
Print ISSN: 0018-7070
Elektronisch ISSN: 1876-5912
DOI
https://doi.org/10.1007/s12445-016-0151-8

Andere artikelen Uitgave 6/2016

Huisarts en wetenschap 6/2016 Naar de uitgave