Top

TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen

Gepubliceerd in:

01-01-2010 | Wetenschappelijke artikelen

Rijke mensen leven lang en gezond

Inkomensgerelateerde verschillen in de gezonde levensverwachting

Auteurs: Kim Knoops, Marion van den Brakel

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 1/2010

Samenvatting

Achtergrond: Het terugdringen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen vormt een belangrijke pijler van het Nederlandse gezondheidsbeleid. De tot nog toe in Nederland beschikbare cijfers over de gezonde levensverwachting naar sociaaleconomische status (SES) zijn bepaald op basis van het opleidingsniveau (hoogst behaalde opleiding) van mensen. Doel: Dit artikel maakt gebruik van inkomen als sociaaleconomische indicator. Voor verschillende inkomensklassen wordt inzicht gegeven in de levensverwachting, de levensverwachting in goede ervaren gezondheid, de levensverwachting zonder lichamelijke beperkingen en de levensverwachting zonder chronische aandoeningen. Methode: De Sullivan methode is gebruikt om (gezonde) levensverwachting te berekenen naar inkomensklassen. De sterftekansen nodig om de levensverwachting te berekenen zijn per inkomensklasse berekend op basis van sterftegegevens gekoppeld aan integraal beschikbare fiscale inkomensgegevens. De gegevens over zelfgerapporteerde gezondheid naar inkomen die nodig zijn voor de gezonde levensverwachting, zijn afkomstig van de gezondheidsenquête van het CBS waaraan fiscale inkomensdata zijn gekoppeld. Resultaten: Voor mannen in de laagste inkomensklasse bedraagt de levensverwachting bij de geboorte 73,9 jaar. Bij mannen in de hoogste inkomensklasse is dat 81,1 jaar. Bij vrouwen komt het verschil in levensverwachting tussen laagste en hoogste inkomenklasse uit op 6,7 jaar. Voor gezonde levensverwachting zijn de verschillen tussen de laagste en hoogste inkomens nog groter: voor mannen bedraagt het verschil in levensverwachting in als (zeer) goed ervaren gezondheid 17,8 jaren en voor vrouwen 17,6 jaren. Ook voor de levensverwachting zonder lichamelijke beperkingen en de levensverwachting zonder chronische aandoeningen zijn er grote verschillen tussen de laagste en hoogste inkomensklassen. Conclusie: Naarmate het inkomen hoger is, is ook de (gezonde) levensverwachting hoger. Inkomen is dan ook een belangrijke indicator voor het nemen van beleidsmaatregelen gericht op het terugdringen van sociaaleconomische gezondheids- en sterfteverschillen.

vorige artikel Cursus- en congresagenda

volgende artikel Bemoei je met je eigen zaken?

Alleen toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers

Mackenbach JP, Kunst AE, Cavelaars AE, Groenhof F, Geurts JJ. Socioeconomic inequalities in morbidity and mortality in Western Europe. The EU Working Group on Socioeconomic Inequalities in Health. Lancet 1997;349(9066):1655-9.

Mackenbach JP, Stirbu I, Roskam AJ et al. European Union Working Group on Socioeconomic Inequalities in Health. Socioeconomic inequalities in health in 22 European countries. N Engl J Med 2008;358:2468-81. Erratum in: N Engl J Med 2008;359:14.

Kooiker SE, Wildeboer Schut JM. Inkomen en gezondheid: een internationale vergelijking. In: Vrooman C, Dirven HJ, Hoff S, Linden G (red.). Armoedemonitor 2003. Den Haag: SCP/CBS, 2003.

Dalstra JA, Kunst AE, Geurts JJ, Frenken FJM, Mackenbach JP. Trends in socioeconomic health inequalities in the Netherlands, 1981-1999. J Epidemiol Commun Health 2002;56:927-34.

Mackenbach JP, Martikainen P, Looman CW. SEdHA working group. The shape of the relationship between income and self-assessed health: an international study. Int J Epidemiol 2005;34:286-93.

Wingen M, Otten F. Sociaaleconomische status en verschillende gezondheidsaspecten van ouderen. Tijdschr Gezondheidswet 2009;87:109-17.

Herten LM van, Oudshoorn K, Perenboom RJM, Loon AJM van. Gezonde levensverwachting naar sociaaleconomische status. TNO-rapport 2002, 170. Leiden: TNO, 2002.

Stam SE, Garssen MJ, Kardal M, Lodder BJH. Hoogopgeleiden leven lang en gezond. In: Hilten O van, Mares AMHM (red.). Gezondheid en zorg in cijfers 2008. Den Haag/Heerlen: CBS, 2008.

Ministerie van VWS. Naar een weerbare samenleving. Beleidsplan aanpak gezondheidsverschillen op basis van sociaaleconomische achtergronden. Den Haag: Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2008.

10.

Jagger C, Cox B, Le Roy S. Health expectancy calculation by the Sullivan Method: A practical guide. Third Edition. Montpellier EHEMU Technical Report, september 2006.

11.

Bastiaans F, Engberts L, Linder F (red). Sociale samenhang in beeld, het SSB nu en straks. Voorburg/Heerlen: CBS, 2006.

12.

Brakel M van den, Moonen L. Procesbeschrijving van het Inkomenspanelonderzoek. Voorburg/Heerlen: CBS, 2008.

13.

Botterweck A, Frenken F, Janssen S, Rozendaal L, Vree M de, Otten F. Plausibiliteit nieuwe metingen algemene gezondheid en leefstijlen 2001. Voorburg/Heerlen: CBS, 2003.

14.

Knoops K. Langer leven is niet altijd gezonder leven. In: Hilten O van, Mares AMHM. Gezondheid en zorg in cijfers 2007. Voorburg/Heerlen: CBS, 2007.

15.

Brakel M van den, Lok R. Koopkracht fors gestegen, ongelijkheid licht gestegen. In: Beckers I et al (red.). De Nederlandse Samenleving 2008. Den Haag/Heerlen: CBS, 2008.

16.

Nusselder WJ, Looman CW, Mackenbach JP et al. The contribution of specific diseases to educational disparities in disability-free life expectancy. Am J Public Health. 2005; 95:2035-41.

17.

Winkleby MA, Jatulis De, Frank E, Fortmann SP. Socioeconomic status and health: How education, income, and occupation contribute to risk factors for cardiovascular disease. Am J Public Health 1992;82:816-20.

18.

Mustard C, Finlayson M, Derksen S, Berthelot JM. What determines the need for nursing home admission in a universally insured population? J Health Serv Res Policy 1999;4:197-203.

19.

Woo J, Ho SC, Lau J, Yuen YK. Age and marital status are major factors associated with institutionalisation in elderly Hong Kong Chinese. J Epidemiol Commun Health 1994;48:306-9.

20.

Perenboom RJM. Health Expectancies in the Netherlands. Leiden: De Brink, 2004.

21.

Lodder B. Kardal M. De gezonde levensverwachting in de periode 1981-2007. Den Haag/Heerlen: CBS, 2009.

22.

Geuzinge L, van Rooijen J, Bakker B. Project SSB-fase 2. Correction for selective non-response in personal surveys by use of information from registers. Heerlen: CBS, 1999.

23.

Dengler R, Roberts H, Rushton L. Lifestyle surveys-the complete answer? J Epidemiol Commun Health 1997;51:46-51.

24.

Turrell G. Income non-reporting: implications for health inequalities research. J Epidemiol Commun Health 2000;54:207-14.

25.

Bebbington AC. Regional and social variations in disability-free life expectancy in Great Britain. In: Robine JM, Mathers CD, Bone MR, Romieu I (eds). Calculation of health expectancies: harmonization, consensus achieved and future perspectives. Paris: colloque INSERM/John Libbey Eurotext Ltd. 1993, vol 226:175-91.

26.

Valkonen T, Sihvonen AP, Lahelma E. Health expectancy by level of education in Finland. Soc Sci Med 1997;44:801-8.

27.

Bossuyt N, Oyen H van. Gezondheidsverwachting volgens socio-economische gradiënt in België. Brussel: Scientific Institute of Public Health, Unit of Epidemiology, 2000.

28.

Sihvonen AP, Kunst AE, Lahelma E, Valkonen T, Mackenbach JP. Socioeconomic inequalities in health expectancy in Finland and Norway in the late 1980s. Soc Sci Med 1998;47:303-15.

29.

Bronnum-Hansen H. Socioeconomic differences in health expectancy in Denmark. Scand J Public Health 2000;28:194-9.

30.

Doblhammer G, Kytir J. Social inequalities in disability free life expectancy in Austria. Wiener Klin Wochenschr 1998;110/11:393-6.

31.

Cambois E. Social inequalities in disability-free life expectancy in the French male population, 1980-1991. Demography 2001;38:513-24.

32.

Dotinga A, Picavet HSJ. Prevalentie van één of meer chronische aandoeningen. In: Monitor Gezondheidsachterstanden. Bilthoven: RIVM, 2006.

Titel: Rijke mensen leven lang en gezond
Inkomensgerelateerde verschillen in de gezonde levensverwachting
Auteurs: Kim Knoops
Marion van den Brakel
Publicatiedatum: 01-01-2010
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 1/2010
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03089530

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 1/2010

Sociaal-economische verschillen in recreatief bewegen

Psychosociale begeleiding van mensen met kanker

Ze liepen giebelend naar buiten

Wat hebben mensen met een lage en hoge(re) SES zelf te zeggen over gezond leven?

HPV-vaccinatie: enkele noties van VWS

HPV-vaccinatiebereidheid, de rol van ouders en voorlichting