Skip to main content
SpringerLink
Log in

Populatiescreening op diabetes mellitus type 2 levert weinig op

Verslag van het ADDITION-onderzoek

  • Onderzoek
  • Published:
Huisarts en Wetenschap Aims and scope

Samenvatting

Janssen P, Gorter K, Stolk R, Rutten G. Populatiescreening op diabetes mellitus type 2 levert weinig op: Verslag van het ADDITION-onderzoek. Huisarts Wet 2009;52(5):225-30.

Inleiding Tien jaar geleden was in Nederland van ongeveer de helft van de mensen met diabetes mellitus type 2 niet bekend dat zij deze aandoening hadden. Sinds er een richtlijn is gekomen en huisartsen de aandoening actiever zijn gaan opsporen, zijn de prevalentiecijfers voor diabetes gestegen. Nog steeds echter is er een roep om populatiescreening. Wij hebben onderzocht of zo’n screening effectief zou zijn.

Methode Tussen mei 2002 en april 2004 screenden wij 56.978 patiënten van 79 huisartsenpraktijken in zuidwest Nederland, tussen 50 en 70 jaar oud en zonder bekende diabetes. De deelnemers ontvingen een risicovragenlijst; wie boven de drempelwaarde scoorde kreeg een glucosemeting.

Resultaten Wij diagnosticeerden diabetes mellitus type 2 bij in totaal 586 personen (1,0%), ‘epidemiologische diabetes’ bij 222 personen (0,4%) en een stoornis in de glucosetolerantie bij 1011 personen (1,8%). De deelnemers scoorden hoger op de risicovragenlijst naarmate het glucosemetabolisme sterker gestoord was. De uitval was echter hoog. Onder de deelnemers die in aanmerking kwamen voor een orale glucosetolerantietest – de laatste stap in de diagnostiek – was de uitval zelfs 23,4%.

Conclusie In Nederland is de opbrengst van een populatiescreening op diabetes laag en is de uitval juist in de hoogrisicogroep groot. Gegeven de afnemende prevalentie van ongediagnosticeerde diabetes en de aanwezigheid van goed georganiseerde huisartsenpraktijken is case-finding een betere manier om diabetes op te sporen.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Literatuur

  • Wild S, Roglic G, Green A, Sicree R, King H. Global prevalence of diabetes: estimates for the year 2000 and projections for 2030. Diabetes Care 2004;27:1047-53.

    Google Scholar 

  • Baan CA, Poos MJJC. Neemt het aantal mensen met diabetes mellitus toe of af? Bilthoven: RIVM, 2006. http://www.rivm.nl/vtv/object_document/o1260n17502.html, geraadpleegd maart 2009.

  • Harris MI, Klein R, Welborn TA, Knuiman MW. Onset of NIDDM occurs at least 4-7 years before clinical diagnosis. Diabetes Care 1992;15:815-9.

    Google Scholar 

  • Rajala U, Laakso M, Qiao Q, Keinanen-Kiukaanniemi S. Prevalence of retinopathy in people with diabetes, impaired glucose tolerance and normal glucose tolerance. Diabetes Care 1998;21:1664-9.

    Google Scholar 

  • Colagiuri S, Cull CA, Holman RR. Are lower fasting plasma glucose levels at diagnosis of type 2 diabetes associated with improved outcomes (UKPDS 61)? Diabetes Care 2002;25:1410-7.

    Google Scholar 

  • Borch-Johnsen K, Lauritzen T, Glümer C, Sandbaek A. Screening for type 2 diabetes: Should it be now? Diabet Med 2003;20:175-81.

    Google Scholar 

  • American Diabetes Association. Screening for diabetes mellitus type 2 (position statement). Diabetes Care 2004;27:S11-4.

    Google Scholar 

  • Simmons D, Thompson CF, Engelgau MM. Controlling the diabetes epidemic: How should we screen for undiagnosed diabetes and dysglycaemia? Diabet Med 2005;22:207-12.

    Google Scholar 

  • Ealovega MW, Tabaei BP, Brandle M, Burke R, Herman WH. Opportunistic screening for diabetes in routine clinical practice. Diabetes Care 2004;27:9-12.

    Google Scholar 

  • Engelgau MM, Venkat Narayan KM, Herman WH. Screening for type 2 diabetes. Diabetes Care 2000;23:1563-80.

    Google Scholar 

  • Christensen JO, Sandbaek A, Lauritzen T, Borch-Johnsen K. Population-based stepwise screening for type 2 diabetes is ineffective in general practice despite reliable algorithms. Diabetologia 2004;47:1566-73.

    Google Scholar 

  • Lawrence JM, Bennett P, Young A, Robinson AM. Screening for diabetes in general practice: Cross sectional population study. BMJ 2001;323:548-51.

    Google Scholar 

  • Glümer C, Jorgensen T, Borch-Johnsen K. Targeted screening for undiagnosed diabetes reduces the number of diagnostic tests. Inter99(8). Diabet Med 2004;21:874-80.

    Google Scholar 

  • Rutten GEHM, De Grauw WJC, Nijpels, Goudswaard AN, Uitewaal PJM, Van der Does FEE, et al. NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2. Huisarts Wet 2006;49:137-52.

  • Gezondheidsraad. Screening op type 2 diabetes [advies aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.] Den Haag: Gezondheidsraad, 2004. http://www.gr.nl, geraadpleegd maart 2009.

  • Lauritzen T, Griffin S, Borch-Johnsen K, Wareham NJ, Wolffenbuttel BHR, Rutten GEH. The ADDITION study: proposed trial of the cost-effectiveness of an intensive multifactorial intervention on morbidity and mortality among people with type 2 diabetes detected by screening. Int J Obes Relat Metab Disord 2000;24:S6-11.

    Google Scholar 

  • Spijkerman AM, Adriaanse MC, Dekker JM, Nijpels G, Stehouwer CDA, Bouter LM, et al. Diabetic patients detected by population-based stepwise screening already have a diabetic cardiovascular risk profile. Diabetes Care 2002;25:1784-9.

    Google Scholar 

  • Ruige JB, De Neeling JND, Kostense PJ, Bouter LM, Heine RJ. Performance of an NIDDM screening questionnaire based on symptoms and risk factors. Diabetes Care 1997;20:491-6.

    Google Scholar 

  • Alberti KG, Zimmet PZ. Definition, diagnosis and classification of diabetes mellitus and its complications. Part 1: diagnosis and classification of diabetes mellitus. Provisional report of a WHO consultation. Diabet Med 1998;15:539-53.

    Google Scholar 

  • Voss EM, Cembrowski GS. Performance characteristics of the HemoCue B-Glucose analyzer using whole-blood samples. Arch Pathol Lab Med 1993;117:711-3.

    Google Scholar 

  • Mooy JM, Grootenhuis PA, De Vries H, Valkenburg HA, Bouter LM, Heine RJ. Prevalence of determinants of glucose intolerance in a Caucasian population: The Hoorn Study. Diabetes Care 1995;18:1270-3.

    Google Scholar 

  • Van Avendonk MJP, Gorter KJ, Van den Donk M, Rutten GEHM. Niet alle huisartsen hebben de praktijkorganisatie om optimale diabeteszorg te leveren. Huisarts Wet 2007;50:529-34.

    Google Scholar 

  • Wilson JMG, Jungner G. Principles and practice of screening for disease. Geneva: World Health Organization, 1968.

  • Unwin N, Shaw J, Zimmet P, Alberti KG. Impaired glucose tolerance and impaired fasting glycaemia: The current status on definition and intervention. Diabet Med 2002;19:708-23.

    Google Scholar 

  • Coutinho M, Gerstein HC, Wang Y, Yusuf S. The relationship between glucose and incident cardiovascular events: A metaregression analysis of published data from 20 studies of 95,783 individuals followed for 12.4 years. Diabetes Care 1999;22:233-40.

    Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. www.bsl.nl/shop/huisarts-en-wetenschap-0018-7070.html

    Paul Janssen

Authors
  1. Paul Janssen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. Kees Gorter
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. Ronald Stolk
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  4. Guy Rutten
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to Paul Janssen.

Additional information

Universitair Medisch Centrum Utrecht, Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, Postbus 85060, 3508 AB Utrecht: dr. P.G.H. Janssen, huisarts-onderzoeker, dr. K.J. Gorter, huisarts-onderzoeker, prof.dr. G.E.H.M. Rutten, hoogleraar Diabetologie in de Huisartsgeneeskunde. Universitair Medisch Centrum Groningen, Universiteit Groningen, afdeling Epidemiologie: prof.dr. R.P. Stolk, hoogleraar Klinische epidemiologie.

Mogelijke belangenverstrengeling: het ADDITION-Nederland-onderzoek is mogelijk gemaakt door onvoorwaardelijke financiële steun van NovoNordisk, GlaxoSmithKline en Merck.

Dit onderzoek is eerder gepubliceerd als: Janssen PG, Gorter KJ, Stolk RP, Rutten GE. Low yield of population-based screening for Type 2 diabetes in the Netherlands: the ADDITION Netherlands study. Fam Pract 2007;24:555-61.

About this article

Cite this article

Janssen, P., Gorter, K., Stolk, R. et al. Populatiescreening op diabetes mellitus type 2 levert weinig op. HUWE 52, 225–230 (2009). https://doi.org/10.1007/BF03085611

Download citation

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/BF03085611

Search

Navigation