De invloed van Dementia Care Mapping (DCM) op moeilijk hanteerbaar gedrag van mensen met dementie en de arbeidstevredenheid van verzorgenden: een pilotstudie

De prevalentie van probleemgedrag bij verpleeghuisbewoners met dementie is hoog. Uit de praktijk blijkt dat probleemgedrag afneemt naarmate het zorgteam beter in staat is de individuele psychosociale behoeften van patiënten te herkennen en daarop in te spelen. Dementia Care Mapping (DCM) is ontwikkeld om zorgteams te ondersteunen in het geven van belevingsgerichte zorg.

In een One-Group Pretest-Posttest design is geëvalueerd of er na implementatie van twee DCM-cycli veranderingen optreden in het gedrag en de mate van agitatie van cliënten met dementie, en in de arbeidstevredenheid van degenen die hen verzorgen. Het gedrag van cliënten met dementie werd gemeten met de GIP-28 (Gedragsobservatieschaal voor de Intramurale Psychogeriatrie) en de mate van agitatie met de CMAI (Cohen Mansfield Agitation Inventory). De arbeidstevredenheid van verzorgenden werd gemeten met de MAS-GZ (Maastrichtse Arbeidssatisfactie Schaal voor de GezondheidsZorg). Gerapporteerd wordt over de gegevens van 45 cliënten met dementie en 27 verzorgenden. Zij verbleven en werkten op zeven verschillende afdelingen van een Friese zorginstelling, waaronder dagbehandeling voor mensen die nog thuis wonen, groepsverzorging en zorg in een kleinschalige woonvorm.

De resultaten van de pilotstudie wijzen op een afname van de affectieve problematiek (subschaal GIP-28: gevoelens van angst, achterdocht en somberheid) en op een afname van de verbale agitatie (subschaal CMAI: buitensporig aandacht vragen, klagen en negativisme) in de groep cliënten met dementie. Op de overige subschalen en in de totaalscores van de GIP-28 en CMAI treden geen veranderingen op. In de algehele arbeidstevredenheid van verzorgenden treedt ook geen verandering op. Alleen over het contact met de cliënten zijn de verzorgenden na introductie van DCM meer tevreden.

Implementatie van DCM in de zorg voor mensen met dementie heeft enkele positieve gevolgen voor zowel cliënten als verzorgenden. Grootschaliger onderzoek met controlegroepen wordt aanbevolen, waarin tevens gecontroleerd wordt voor de aard en ernst van de dementie.