Samenvatting
Door een veranderende anatomie en fysiologie van de nier bij de oudere patiënt treedt een vermindering van de klaring op. De farmacokinetiek van medicamenten die voor hun uitscheiding afhankelijk zijn van de nier verandert, zodat aanpassing van medicatie nodig kan zijn. Nierfunctiestoornissen bij ouderen hebben een hoge prevalentie. In een Scandinavisch onderzoek wordt bij 91% van de ouderen een matige tot ernstige daling van de Glomerulaire Filtratie Rate (GFR 15-59 ml/min) gevonden1. Uit Nederlands onderzoek komt naar voren dat 15% van de ziekenhuisopnamen bij ouderen in verband wordt gebracht met ernstige geneesmiddelbijwerkingen2. Een ander onderzoek toont aan, dat bij 60% van opgenomen ouderen bijwerkingen optraden, met name van antibiotica3. Een verminderde klaring van medicatie lijkt een aannemelijke (deel)verklaring voor dit probleem.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Literatuur
Nygaard HA, Naik M, Ruths S et al. Clinically important renal impairment in various groups of old persons. Scand J Prim Health Care 2004 Sep;22(3):152-6.
Hekster YA, Lau HS, Leufkens HG. Geneesmiddelengebruik bij ouderen in relatie tot ziekenhuisopname. Pharm Weekbl 1993; 128:1501-1505.
Kraaij DJ van, Haagma CJ, Go IH. Drug use and adverse drug reactions in 105 eldery patients admitted to a general medical ward. Ned Tijdschr Geneeskd 1994; 44: 166-173.
Fockert JA de. Kliniche geriatrie voor de dagelijkse praktijk 1995,eerste druk. Nieraandoeningen: 196-197.
Verhave JC,Wetzels JFM, Bakker SJL et al. Schatting van de nierfunctie met behulp van formules. Ned Tijdschr Geneeskd 2007;151(18):1002-4.
Apperloo JJ, Gerlag PGG, Beerenhout CH et al. Schatting van de nierfunctie op grond van de creatinineklaring: bruikbaarheid van enkele formules en correctie voor obese patiënten. Ned Tijdschr Geneeskd 2007;151(18):1016-23.
National Kidney Foundation. KDOQI Clinical Practice Guidelines for Chronic Kidney Disease: Evaluation, Classification, and Stratification. Executive Summary. www.kidney.org/professionals/KDOQI/guidelines_ckd/toc.htm
Wee PM ter, Jorna ATM. Behandeling van patiënten met chronische nierinsufficiëntie; richtlijn voor internisten. Ned Tijdschr Geneeskd 2004; 148 (15):719-724
Ruggenenti P, Perna A, Gherardi G. Renoprotective properties of ACE-inhibition in non-diabetic nephropathies with non-nephrotic proteinuria. Lancet 1999;354:359-64.
Berger SP. Praktische beoordeling van nierfunctiestoornissen.Diagnostische strategieen. Boerhaave;mei 2006:79-85.
Haalboom JRE. De invloed van dalende nierfunctie op enkele veel voorkomende aandoeningen van ouderen. Ontwikkelingen in de verpleeghuisgeneeskunde. Boerhaave; sept 2006:107-110.
Boxenbaum H, Pharmacokinetic tricks and traps: drug dosage adjustment in renal failure. J Pharm Pharmaceut Sci 1999;2(1): 127-129.
Vidal L, Shavit M, Fraser A, et al. Systematic comparison of four sources of drug information regarding adjustment of dose for renal function. BMJ, doi:10.1136/ bmj.38476.471088.3A (published 19 May 2005)
Medicatiebegeleiding. de Smet PAGM, van Loenen AC, Offerhaus L, van der Does E, red. Bohn Stafleu Van Loghum 1990 Houten/Deurne p. 126-166.
Informatorium Medicamentorum 2005. KNMP/WINap. Den Haag.
Farmacotherapeutisch Kompas 2005. CVZ. Diemen
Volbeda F, Jonker AM, Vecht J. Liver cirrhosis due to chronic use of nitrofurantoine. Ned Tijdschr Geneeskd 2004; 148(5):235-8.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
verpleeghuisarts, Stichting Zorgspectrum, locatie Het Houtens Erf, Houten.
ziekenhuisapotheker, Klinische Farmacie, St.Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein
internist-nefroloog, Interne Geneeskunde, St.Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Vergeer, W.J.F., Geers, T.B. & Wiltink, E. Nierfunctiestoornissen bij ouderen. TVVG 33, 6–9 (2008). https://doi.org/10.1007/BF03078464
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03078464